Summary
Samenvatting - Maatschappijleer
- Course
- Level
Dit is een goede samenvatting voor maatschappijleer en de tekst wordt duidelijk samengevat.
[Show more]
Seller
Follow
lcbuurmans
Content preview
MaatschappijleerSamenvattingen
1.1 – 2.1 – 2.2 – 2.3 – 2.4 – 2.5 – 2.6 – 2.7
1.1 Wat is maatschappijleer?
Er ontstaan botsingen die vragen om een gemeenschappelijke oplossing, omdat niet iedereen altijd
dezelfde wensen en belangen heeft. Deze situatie noemen we maatschappelijke vraagstukken of
maatschappelijke problemen. Ze verschillen van persoonlijke problemen. Als persoonlijke problemen
een probleem worden van heel veel mensen door een bepaald gevolg, dan wordt het een
maatschappelijk vraagstuk genoemd. Om een maatschappelijk vraagstuk te herkennen gebruiken
we 3 criteria:
1. Het heeft gevolgen voor verschillende groepen in de samenleving.
2. Mensen hebben verschillende meningen over de oorzaken en de aanpak.
3. Het is alleen gemeenschappelijk op te lossen, waarbij de overheid meestal een rol heeft.
de verschillende groepen die bij een vraagstuk betrokken zijn, hebben ook vaak een andere mening
over de oorzaken en aanpak van het probleem. De grootste tegenstellingen hebben te maken met:
- Politieke visie
- Geloofs- of levensovertuiging
- Maatschappelijke positie
Een maatschappelijk vraagstuk is vaak een politiek probleem. Politici bekijken een vraagstuk van
verschillende kanten en komen vaak met een pakket aan oplossingen. In veel gevallen is de oplossing
een compromis, een oplossing waarbij alle partijen een beetje moeten toegeven. De overheid zorgt
vervolgens voor uitvoering van deze wetten en regels.
We bestuderen onze samenleving aan de hand van 4 thema’s. We spreken van een dilemma als het
gaat om een lastige keuze uit twee dingen die niet samen kunnen gaan. De 4 thema’s zijn:
- Rechtstaat. Om goed te kunnen samenleven moet iedereen zich aan bepaalde regels houden.
- Parlementaire democratie. Politiek gaat over zaken die ons allemaal aangaan. Zoals, onderwijs,
vaccinaties, de aanleg van wegen, de bestrijding van criminaliteit en het verstrekken van uitkeringen
aan werklozen.
- Pluriforme samenleving. Pluriform betekent veelvormig. Nederland is een voorbeeld hiervan,
omdat hier mensen wonen met verschillende levensstijlen en culturele achtergronden.
- Verzorgingsstaat. Hierin zorgt de overheid voor haar inwoners. Met behulp van goed onderwijs,
goede gezondheidszorg, uitkeringen en huisvesting.
, 2.1 Wat is een rechtsstaat?
Rechtsnormen zijn gedragsregels die door de overheid zijn vastgelegd. Het totaal van alle
vastgelegde regels noemen we ‘het recht’. Rechtsnormen laten maatschappelijke leven geordend
verlopen. Er zijn ook rechtsnormen die aansluiten bij waarden en normen die we in een samenleving
met elkaar delen.
Binnen het recht bestaan verschillende rechtsgebieden, met als belangrijkste onderscheid het
verschil tussen publiekrecht en privaatrecht. Het publiekrecht regelt de relatie tussen burgers en
overheid. Hiertoe behoort onder meer het strafrecht, dat bepaalt welk gedrag strafbaar is. Aan de
andere kant heb je het privaatrecht of burgerlijk recht, dat regelt hoe burgers onderling met elkaar
omgaan. Onder ‘burgers’ verstaat het privaatrecht niet alleen mensen, maar ook een vereniging of
een bedrijf. We spreken in dit verband van rechtspersonen. Ook zaken als een huwelijk,
echtscheiding en erfenis horen bij dit rechtsgebied. Bij het privaatrecht gaat het steeds om rechten
en plichten.
Het is belangrijk dat rechtsnormen zo veel mogelijk overeenkomen met de opvattingen die wij als
burgers hebben over goed en kwaad: ons gevoel van rechtvaardigheid. We zullen ons er dan eerder
aan houden.
Met het vastleggen van de rechten van ieder mens, zoals het recht op vrijheid, bezit en veiligheid,
was het idee van de rechtstaat geboren. Een rechtsstaat is een rechtssysteem waarin burgers door
grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.
In een rechtstaat heeft de overheid twee kerntaken, namelijk rechtshandhaving en
rechtsbescherming. Rechtshandhaving betekent dat de staat ervoor moet zorgen dat we ons aan de
wet houden. Anders heeft het namelijk geen zin dat er allerlei regels zijn. Om te kunnen handhaven
heeft de overheid meer macht dan wij en mag zij ook als enige geweld gebruiken. We noemen dat
het geweldsmonopolie van de staat. Met gerechtshandhaving zorgen ze voor onze bescherming en
veiligheid, zoals dat hoort in een rechtsstaat. Maar ook de overheid moet zich aan de wettelijke
regels houden. Ook verdachten verdienen bescherming in een rechtsstaat. Het is verboden in
Nederland om te martelen, zelfs als er mensenlevens op het spel staan. Daarom is het bieden van
rechtsbescherming een andere kerntaak van de overheid: wetten beschermen ons tegen
machtsmisbruik van de overheid. Wij zijn als individu behoorlijk kwetsbaar tegenover een overheid
die heel machtig is. Vandaar dat rechtsbescherming nodig is.
In een autoritaire staat bepaalt 1 machthebber of een kleine groep mensen in feite wat de regels zijn.
Zij hebben hierdoor de macht om politieke tegenstanders zonder vorm van proces uit te schakelen
en de bevolking rechten en vrijheden te onthouden. Zulke partijen vind je in dictaturen zoals Saudi-
Arabië, Noord-Korea en Turkmenistan. Maar ook in landen als Turkije, Rusland en Polen worden
vrijheden niet altijd gerespecteerd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lcbuurmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76449 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now