100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Differentiële Psychologie $8.54   Add to cart

Summary

Samenvatting Differentiële Psychologie

 2 views  0 purchase
  • Course
  • Institution

Deze samenvatting is geschreven op basis van de lessen van Differentiële Psychologie van G. Rossi.

Preview 4 out of 137  pages

  • January 12, 2024
  • 137
  • 2023/2024
  • Summary
avatar-seller
Differentiële Psychologie


Examen:

• 20 meerkeuzevragen
• Geen giscorrectie of verhoogde cesuur
• 50% examen, 50% taak
• Alleen kans op slagen als je aan beide onderdelen deelneemt



Inhoudsopgave

1. Inleiding Persoonlijkheidspsychologie .................................................................................................... 4
I. Klassieke theorieën..................................................................................................................................... 4
II. Hedendaags onderzoek naar de persoonlijkheid ....................................................................................... 4
III. Kennis domein........................................................................................................................................ 5
a) 6 kennis domeinen ................................................................................................................................ 5

1. Persoonlijkheidtrekken over de tijd: Stabiliteit versus verandering......................................................... 6
I. Conceptuele begrippen .............................................................................................................................. 7
a) Wat is persoonlijkheidsontwikkeling? ................................................................................................... 7
b) Twee vormen van stabiliteit .................................................................................................................. 7
c) Persoonlijkheidsverandering: Twee definiërende kwaliteiten .............................................................. 8
II. 3 niveaus van analyse ................................................................................................................................ 8
III. Stabiliteit van persoonlijkheidstrekken over de tijd ............................................................................... 9
a) Stabiliteit van temperament gedurende de eerste levensjaren (baby en peutertijd ‘infancy’) ............ 9
b) Stabiliteit doorheen de kinderjaren (childhood) ................................................................................. 10
c) Rangordestabiliteit in de volwassenheid ............................................................................................. 12
d) Gemiddelde niveau stabiliteit in volwassenheid ................................................................................. 13
e) Persoonlijkheidsverandering: enkele aspecten die meer opvallend veranderen ................................ 14
f) Intermezzo ........................................................................................................................................... 15
g) Persoonlijkheidsverandering ............................................................................................................... 16
h) Voorspelbare veranderingen volgens toenemende leeftijd (samenvatting) ....................................... 17
IV. Persoonlijkheidsverandering: Cohorte effecten: Is de jongere generatie narcistischer? ..................... 17
i) Cohorte effect: Assertiviteit van vrouwen in reactie op veranderingen in sociale status en rollen .... 18
V. Persoonlijkheidsverandering voorspellen ................................................................................................. 18
VI. Tussen stabiliteit en vernadering: Persoonlijkheidsfluctuatie .............................................................. 18
VII. Samenvatting ....................................................................................................................................... 19

1. Genen en persoonlijkheid ..................................................................................................................... 19
I. Inleiding.................................................................................................................................................... 19
a) Het menselijk genoom ......................................................................................................................... 20
II. Begrippen en doel van gedragsgenetica .................................................................................................. 20
a) Controverses over genen en persoonlijkheid ...................................................................................... 21
b) Doelen van gedragsgenetica ................................................................................................................ 21



1

, c) Wat is erfelijkheid/overerfbaarheid? .................................................................................................. 21
d) Misvattingen over erfelijkheid ............................................................................................................. 22
e) Nature – Nurture debat (Omgeving vs. Erfelijkheid) ........................................................................... 22
III. Methodes ............................................................................................................................................. 22
a) Kwantitatieve methoden in gedragsgenetica ...................................................................................... 22
IV. Belangrijkste bevindingen .................................................................................................................... 25
a) Persoonlijkheidstrekken ...................................................................................................................... 25
b) Attituden en voorkeuren ..................................................................................................................... 26
c) Drinken en roken ................................................................................................................................. 27
d) Huwelijk ............................................................................................................................................... 27

2. Omgevingsinvloeden ............................................................................................................................ 27

3. Genen en de omgeving: twee belangrijke aandachtspunten ................................................................. 27
I. Genotype-omgevingsinteractie ................................................................................................................ 28
II. Genotype-omgevingscorrelatie ................................................................................................................ 29
III. Invloed van omgeving op genexpressie: .............................................................................................. 29

4. Moleculaire genetica ............................................................................................................................ 30

5. Gedragsgenetica, wetenschap, politiek en waarden ............................................................................. 31

6. Samenvatting ....................................................................................................................................... 31

7. Fysiologische benaderingen van persoonlijkheid (nog steeds biologische domein) ............................... 31
I. Inleiding, begrippen en geschiedenis ....................................................................................................... 32
a) Fysiologische systemen........................................................................................................................ 32
b) Fysiologische parameters .................................................................................................................... 34
II. Veel gebruikte fysiologische maten in persoonlijkheidsonderzoek .......................................................... 34
a) Elektrodermale respons/activiteit ....................................................................................................... 34
b) Cardiovasculaire activiteit.................................................................................................................... 34
c) Hersenactiviteit.................................................................................................................................... 35
d) Andere metingen: ................................................................................................................................ 37
III. Persoonlijkheidsdimensies (-en theorieën) met fysiologisch substraat/basis ...................................... 38
a) Extraversie – introversie ...................................................................................................................... 38
b) Gevoeligheid voor beloning en straf .................................................................................................... 39
c) Sensatiezucht (sensation seeking) ....................................................................................................... 41
d) Neurotransmitters en persoonlijkheid ................................................................................................ 42
e) Ochtend en avondtype ........................................................................................................................ 42
f) Hersenasymmetrie en affectieve stijl .................................................................................................. 43

8. Evolutionaire benadering van persoonlijkheid (biologische domein)..................................................... 45
I. Evolutietheorie ......................................................................................................................................... 45
a) Basistheorie en principes ..................................................................................................................... 45
b) Producten van evolutionaire processen .............................................................................................. 48
II. Evolutionaire psychologie ........................................................................................................................ 49
III. 3 domeinen van toepassing ................................................................................................................. 50
a) Menselijke natuur ................................................................................................................................ 51



2

, b) Geslachtsverschillen ............................................................................................................................ 53
c) Individuele verschillen ......................................................................................................................... 54
IV. Beperkingen van evolutionaire benadering ......................................................................................... 56

1. Intelligentie .......................................................................................................................................... 57
I. Inleiding.................................................................................................................................................... 58
II. Waarom is intelligentie belangrijk? ......................................................................................................... 58
III. Wat is intelligent zijn?.......................................................................................................................... 58
IV. Definitie van intelligentie ..................................................................................................................... 59
V. Impliciete intelligentietheorieën .............................................................................................................. 59
VI. Benaderingen en geschiedenis van intelligentie .................................................................................. 60
a) Psychometrisch .................................................................................................................................... 60
b) Cognitief-ervaringsgericht ................................................................................................................... 66
c) Biologisch ............................................................................................................................................. 66
VII. Intelligentietesten ................................................................................................................................ 68
a) Stanford-Binet test .............................................................................................................................. 68
b) Wechsler schalen: voorbeeld WAIS-IV................................................................................................. 68
c) Progressieve matrices van Raven (algemene intelligentie) ................................................................. 76
d) Moderne intelligentie testen: STAT ..................................................................................................... 76
e) Moderne intelligentietesten: CAS........................................................................................................ 77
VIII. Genetica, omgeving en etnische/ras verschillen in intelligentie .......................................................... 78

1. Persoonlijkheid en emoties .................................................................................................................. 81
I. Inleiding.................................................................................................................................................... 81
II. Twee belangrijke topics ............................................................................................................................ 82
a) Emotionele toestand vs trek ................................................................................................................ 82
b) Categorische vs dimensionale benadering van emoties ...................................................................... 82
c) Alternatief perspectief ......................................................................................................................... 84
III. Inhoud en stijl ...................................................................................................................................... 84
a) Positieve emoties................................................................................................................................. 85
b) Negatieve emoties ............................................................................................................................... 87
IV. Emotionele stijl .................................................................................................................................... 90

1. Persoonlijkheid en sociale interactie..................................................................................................... 93
I. 3 sleutelmechanismen om te begrijpen hoe de persoonlijkheid de situatie beïnvloed: ........................... 93
a) Selectie ................................................................................................................................................ 93
b) Evocatie ............................................................................................................................................... 97
c) Manipulatie........................................................................................................................................ 100

1. Geslacht, gender en persoonlijkheid ................................................................................................... 104
I. Wat betekent het man of vrouw te zijn? ................................................................................................ 104
II. De studie van geslachtsverschillen ......................................................................................................... 104
III. Geschiedenis van de studie van de geslachtsverschillen .................................................................... 105
IV. Effect grootte: hoe groot zijn de verschillen? .................................................................................... 105




3

, V. Minimalisten en maximalisten ............................................................................................................... 106
VI. Theorieën van geslachtsverschillen.................................................................................................... 107
a) Socialisatie en sociale rollen .............................................................................................................. 107
b) Hormonale theorieën ........................................................................................................................ 108
c) Evolutionaire psychologische theorieën ............................................................................................ 109
d) Een geïntegreegd theoretisch perpectief .......................................................................................... 109
VII. Geslachtsverschillen in persoonlijkheid: Temperamenten bij kinderen ............................................. 109
VIII. Geslachtsverschillen in persoonlijkheid.............................................................................................. 110
a) Extraversie ......................................................................................................................................... 110
b) Vriendelijkheid ................................................................................................................................... 110
c) Agressie.............................................................................................................................................. 110
d) Gewetensvolheid ............................................................................................................................... 111
e) Emotionele stabiliteit......................................................................................................................... 111
f) Openheid ........................................................................................................................................... 111
IX. 16 PF .................................................................................................................................................. 112
X. Emoties: frequentie en intensiteit .......................................................................................................... 112
XI. Geslachtsverschillen bij depressie ...................................................................................................... 113
XII. Geslachtsverschillen: jaloezie............................................................................................................. 114
XIII. Mannelijkheid, vrouwelijkheid, androgynie en sekse rollen............................................................... 115
XIV. Androgynie......................................................................................................................................... 115
XV. Gender (sekse) stereotiepen .............................................................................................................. 116

1. Cultuur en persoonlijkheid ................................................................................................................. 117
I. Culturele verschillen in persoonlijkheid .................................................................................................. 118
a) Uitgelokte cultuur (evocatie) ............................................................................................................. 118
b) Overgedragen cultuur ........................................................................................................................ 119
II. Enkele belangrijke culturele verschillen ................................................................................................. 122
a) Zelfconcept ........................................................................................................................................ 122
III. Enkele belangrijke universele kenmerken .......................................................................................... 131




1. Inleiding Persoonlijkheidspsychologie


I. Klassieke theorieën

De meeste ‘grote’ klassieke benaderingen vertrekken vanuit een universele benadering:
fundamentele psychologische processen en kenmerken die gelden voor alle mensen, of hoe mensen
in het algemeen kunnen beschreven worden.


II. Hedendaags onderzoek naar de persoonlijkheid




4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aureliegoutier. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $8.54. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

78767 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$8.54
  • (0)
  Add to cart