MORFOLOGIE
MORFEMEN
Morfologie = leer van woordvorming en woordstructuur
als statisch gegeven
het eindproduct, ‘het woord’
focus op bouwstenen:
MORFEEM = kleinste onderdeel van een taal met betekenis
Morfeem ≠ woord : sommige morfemen zijn ook woorden (vrije morfemen)
Morfeem ≠ foneem: foneem heeft zelf geen betekenis, maar is verantwoordelijk voor het
creëren van betekenisverschillen, een morfeem heeft zelf wel betekenis
als dynamisch gegeven
het proces, ‘woordvorming’
focus op bouwprincipes
SOORTEN
Vrij morfeem
= woord
= zelfstandig (lexicaal morfeem)
= ongeleed woord: slechts één morfeem
= inhoudswoorden ‘kast’ ‘stoel’ of functiewoorden (voornaamwoord ‘hij’ ‘me’ / lidwoord /
partikel ‘te’)
Gebonden morfeem
= niet-zelfstandig
= affix (leveren semantische en/of grammaticale informatie)
= bv ‘-en’ in ‘appelEN’
Allomorf
= bv meervoudsmorfemen ‘-en’ en ‘-s’ : ‘appelen’ en ‘appels’
= bv verkleinmorfemen ‘-je’ ‘-pje’ ‘-tje’ : ‘aapje’ ‘bloempje’ ‘appeltje’
= bv persoonsmorfemen ‘-aar’ en ‘-er’ : ‘wandelaar’ en ‘prater’
, Betekenisarme morfemen
= we weten de betekenis niet echt
= zoals ‘nozel’ in ‘onnozel’ of ‘aal’ in ‘aalbes’
= gevolg van voortdurende verandering binnen taal
Het woord
Woord = linguïstische eenheid, minstens één vrij morfeem
-ongeleed woord
woord dat bestaat uit één vrij morfeem
bv kast, zetel, huis, appel,…
-geleed woord
woord dat bestaat uit verschillende (vrij + gebonden) morfemen
bv berekenbaar, kastdeur, ligzetel, ondankbaar
3 types geleedheid:
-composita (zakdoek) Zeker verband
-derivatie (interessanter) vorm - betekenis
-flexie (hij loopt)
Functies
-lexicale morfologie
= uitbreiding van woordenschat
= woorden vormen
= dmv derivaties en composita
= bv komst pc hij die programmeert programmeur
-flexionele morfologie
= aanpassing van woorden / bewerken van woorden
= in functie van grammaticale structuur
= bv De twee operaliefhebbers zien zagen gisteren een nieuwe productie in de Munt.
WOORDEN VORMEN = lexicale morfologie = nieuwe woorden maken
Nieuwe woorden worden gecreëerd obv
-communicatieve behoeften & culturele, maatschappelijke en technologische evolutie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jinthemattheeussen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.