Summary
Samenvatting Forensische Accountancy
- Course
- Institution
Dit is een complete, volledige en uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges van het vak Forensische Accountancy, ingedeeld per week.
[Show more]
Seller
Follow
Thesso
Reviews received
Content preview
HC1: Algemene achtergrond forensische accountancyBelangrijke leerlijnen:
Risicotaxatie: kennis en vaardigheden ontwikkelen inzake risico’s op financieel-economische
criminaliteit (preventief gericht, casuïstiek, daderkenmerken, fraudedriehoek)
Bewijswaardering: kennis en vaardigheden ontwikkelen inzake bijdrage forensische
accountancy aan bewijsvoering (repressief gericht, herkennen fraude- en witwasconstructies,
vergaren kennis delictsomschrijvingen, do & dont’s inzake bewijsvoering)
Arbeidsmarktoriëntatie: wat je met kennis over het vakgebied forensische accountancy kan
doen (werkgebieden, werkgevers)
Fraude is van alle en tijden en betekent het opzettelijk onjuist invullen van gegevens. Actueel nieuws:
Gom van Strien, aangestelde verkenner van de PVV, zou worden verdacht van fraude. Universiteiten
richten vaak startups op om research te doen. Als research iets oplevert, dan worden deze bedrijfjes
op enig moment verkocht aan marktpartijen om dit verder te ontwikkelen. Van Strien wordt ervan
verdacht dat hij een aantal van deze bedrijfjes voor relatief lage prijzen opkocht om ze vervolgens
voor grotere winsten weer door te verkopen. Dit heeft hij kunnen doen door aan de universiteiten
verkeerde voorstellingen te geven over de waarde van deze startups. Hij heeft daarmee minimaal 2
miljoen euro kunnen verdienen. Door alle ophef heeft hij zijn functie vrijwel direct teruggeven.
Een corruptiezaak van een tijdje geleden: Vestia is een woningcorporatie en elke maand krijgen zij
veel geld door de huuropbrengsten van alle panden die zij hebben. Deze opbrengsten worden
opgepot totdat er weer onderhoud gepleegd moet worden. Zolang het geld nog beschikbaar is, wil
Vestia dit renderen. Dit deden zij door het opkopen derivaten, om zich alvast in te dekken voor de
stijgende rente. Maar: de stijgende rente bleef uit en werd zelfs historisch laag. De
verantwoordelijken namen steekpenningen aan om in eigen zak te steken, maar Vestia zelf verloor
hiermee miljoenen euro’s die geïnvesteerd hadden moeten worden in huurwoningvoorzieningen.
Accountancy
Een accountant is iemand die beroepsmatig jaarrekeningen controleert, jaarrekeningen opmaakt of
financiële administraties voert. Een jaarrekening is een document van een bedrijf dat de balans
opmaakt tussen bezittingen en schulden. Hij kijkt naar het vermogen, het verlies, de omzet, de kosten
en de winst en wat er uiteindelijk onder aan die streep overblijft. Jaarrekeningen kunnen worden
gebruikt door de belastingdienst, maar zijn bijv. ook een instrument voor aandeelhouders om te
kijken of een bedrijf betrouwbaar overkomt qua businessmodel. Het werk van een accountant is
belangrijk, omdat niet iedereen het geld altijd (op een eerlijke manier) wil betalen. Een accountant
creëert dan ook vertrouwen en zekerheid bij verantwoordingsstukken zoals jaarrekeningen. De
primaire taak van een accountant is echter niet alleen het opsporen van fraude; daarom verwachten
wij als burgers soms ook teveel van een accountant.
Ontwikkeling accountancy
1879: accountancy is ontstaan door de Pincoffs-affaire. Pincoffs was een betrouwbare man met
aanzien. Mensen vonden het een eer om bij hem te mogen werken, omdat het een betrouwbare
organisatie was. Hij had veel bedrijven en de belangrijkste was de AHV: Afrikaanse Handelsvereniging.
Dit bedrijf handelde in kruiden en specerijen die vanuit het buitenland naar NL werden verscheept.
Op een gegeven moment vergingen een aantal schepen door stormen op zee en werd de inhoud van
een aantal andere schepen te nat om nog te verkopen. De onderneming draaide hierdoor veel
verlies. Voor Pincoffs was de oplossing om met de boekhouding te frauderen. Hij deed alsof de
waardeloze producten nog steeds hoge waarde hadden. Toen dit uitkwam moest hij veel geld
terugbetalen. Dit had hij natuurlijk niet en daarom vluchtte hij het land uit. Hij liet zowel zijn bedrijf
,als vele schuldeisers achter zonder hen geld te betalen. Vanaf toen bedacht men dat het beter was
om extra mensen in te zetten om dergelijke boekhoudingen te controleren.
1926-1933: Limperg stelde dat de accountant niet zozeer een fraudejager is, maar voornamelijk ook
de vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer. Het maatschappelijke verkeer is heel breed: dat
zijn jij en ik maar ook bedrijven. Accountants worden betaald om jaarrekeningen te controleren, dus
daar mogen werknemers, werkgevers en alle andere betrokkenen op vertrouwen.
Jaren ’80: internationalisering, schaalvergroting, multidisciplinariteit. De accountant bleef de
vertrouwensman maar ging naast het controleren van jaarrekeningen ook veel andere dingen doen.
Zo gingen ze adviseren wat er beter zou kunnen in bedrijven > op gebieden als administratie,
organisatie, beveiliging of de inrichting van bedrijven. Er kwamen dus veel adviesdiensten bij en vanaf
de jaren ’80 mochten accountants zowel controleurs- als adviesdiensten bij dezelfde cliënt uitvoeren.
Gevolg: accountants wurmde zich via lage prijzen voor controlediensten een bedrijf binnen, waarna
ze voor hoge prijzen konden adviseren. Risico: door veel geld te verdienen met adviseren worden de
controletaken een beetje achterwege gelaten. En dat terwijl je dus als maatschappij zou moeten
kunnen vertrouwen op de accountant en de controle van de jaarrekeningen. Dit is één van de
weeffouten die uiteindelijk weer is hersteld. Door het controleren en adviseren ontstond bij bepaalde
bedrijven schaalvergroting. Deze bedrijven werden commercieel en geld verdienen werd belangrijker
dan zekerheid verstrekken t.b.v. het maatschappelijk verkeer. Dat heeft geleid tot een hele reeks aan
boekhoudschandalen over de gehele wereld.
21ste eeuw: boekhoudschalen, financieel-economische crisis, kritiek op het accountantsberoep. Door
veel boekhoudschandalen over de hele wereld belandden sommige plekken in een financieel-
economische crisis. Hierdoor kwam er veel kritiek op het accountantsberoep: waarom had niemand
hiervoor gewaarschuwd? Het risico wat accountants met het controleren en adviseren namen werd
daarom verboden. Je mag die twee niet meer combineren. Het ene bedrijf verstrekt de controleurs-
diensten en het andere bedrijf verstrekt de adviesdiensten.
Kritiek uit vele hoeken op de accountants
Kritiek vanuit cliënten > de accountant is te streng, er kan te weinig, te bureaucratisch, te
weinig toegevoegde waarde
Kritiek vanuit toezichthouder AFM (Autoriteit Financiële Markten) > kwaliteitsgebreken in de
accountantscontrole, incidenten (zoals examenfraude), interne toetsing
Kritiek vanuit de politiek > na incidenten: de maat is vol > er komen dan nieuwe regels om de
accountants meer onder de duim te houden.
Kritiek vanuit de overige deelnemers maatschappelijk verkeer > aandeelhouders, financiers,
belastingdienst, burgers
Gevolgen van deze kritiek:
Handhavingsacties toezichthouder AFM > toezichthouder wordt steeds strenger en deelt
boetes uit
Tuchtklachten door belanghebbenden > het tuchtrecht wordt dus vaker gebruikt
Treffen van civiele claims en schikkingen > omdat werk dus niet goed is gedaan (denk aan
schuldeisers, aandeelhouders en curatoren)
Negatieve publiciteit over de rol van de gewone accountant
Tentamenvraag: wat is de weeffout in de opzet van de accountancy? Antwoord: sinds Limperg is de
accountant de vertrouwensman van de maatschappij. Maar: de maatschappij betaalt de rekening van
de accountant niet; dit doet de cliënt namelijk. De weeffout: grote bedrijven betalen veel geld om de
jaarrekening te laten controleren t.b.v. de zekerheid voor het maatschappelijk verkeer, maar dit
, creëert het risico dat de accountant afhankelijk wordt en onder invloed staat van de cliënt die hem
betaald. De accountant discussieert over allerlei zaken met de cliënt en dus niet met het
maatschappelijk verkeer. Het maatschappelijk verkeer is dus iets abstracts voor de accountant; iets
waar hij nauwelijks contact mee heeft, totdat er iets verkeerd gaat. Kortom: de weeffout is dat het
maatschappelijk verkeer niet de feitelijke opdrachtgever is, maar wel de belangrijkste gebruiker van
de jaarrekening en daar geen invloed op heeft en dat geeft een afhankelijkheidsrisico.
Verwachtingskloof
Als bedrijven winst maken en financieel alles goed geregeld en betaald is, dan klaagt er niemand. Een
accountant krijgt dus pas kritiek als er ellende is. Kritiek kan op twee manieren ontstaan:
1) Als een bedrijf te maken krijgt met een fraudeschandaal > accountant wordt dan aangekeken
omdat hij dit niet heeft ontdekt.
2) Bij discontinuïteit > houdt in dat als een bedrijf failliet gaat en verdwijnt, de aandelen
waardeloos worden en schulden niet worden afbetaald.
De curator of de aandeelhouder wil de accountant dan aansprakelijk stellen. De accountant zal zich
meestal verweren onder het mom dat hij zich heeft gehouden aan alle (wettelijke) eisen. Hier komt
de verwachtingskloof dan om de hoek kijken:
Accountant (legt nadruk op
communicatiekloof): ik heb me aan
de wet gehouden, maar
maatschappelijk verkeer heeft te
hoge eisen van mij door te denken
dat ik alle fraude kan opsporen. Dat is
o.a. mijn taak en ik doe mijn best om
fraude te voorkomen. Maar: bij fraude is vaak sprake van samenspanning en dat gaat achter
mijn rug om. Kortom: ik kan hier weinig aan doen.
Toezichthouder (legt nadruk op prestatiekloof): accountant heeft zich helemaal niet aan de
wet gehouden, want hij presteert minder dan hij had moeten doen. De controle is niet
intensief genoeg geweest: als je meer had gecontroleerd, dan had je de fraude vast ontdekt.
Forensische accountancy
Een forensische accountant is een specialist op het gebied van fraude, corruptie, kartelvorming,
witwassen, etc. Het verschil tussen een accountant en een forensische accountant is de juridische
kennis waarover een forensische accountant beschikt. Een forensisch accountant inventariseert feiten
en omstandigheden en zet dit op papier. Daarmee draagt hij bij aan de waarheidsvinding. Hoor en
wederhoor zijn voorbeelden van spelregels die hierbij horen voor nauwkeurig onderzoek. Daarnaast
verbindt hij verschillende disciplines met elkaar, zoals accountancy en recht. Daardoor weet hij wat
een rechter aan info nodig heeft en helpt hij de rechter door zijn deskundigheid te laten schijnen of
witwassen of fraude heeft plaatsgevonden. Maar: forensische accountant moet oppassen dat hij niet
op de stoel van de rechter gaan zitten. Hij kan slechts inventariseren en oordeel is aan de rechter.
Fases in de ontwikkeling van forensische accountancy:
1) Publieke behoefte (1980-1993) > FA richt zich binnen de overheid vooral op het strafrecht. Er
ontstond crisis toen 2 pioniers de overheid verlieten en in de private sector gingen werken. Er
kwamen vervolgens vanuit ondernemers vragen over de private sector.
2) Ontginning van de private markt (1993-1997) > private sector komt tot bloei en werkt niet
echt samen met publieke sector (dat is goed voor een beetje concurrentie) > geen crisis.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Thesso. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76747 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now