Class notes
Collegeaantekeningen Inleiding Sociologie
- Course
- Institution
In dit document staan alle collegeaantekeningen die ik heb gemaakt bij het vak Inleiding Sociologie.
[Show more]
Seller
Follow
rechtsgeleerdheidstudentje
Reviews received
Content preview
College 1: De sociologische blikIntroductie sociologie
Waarom sociologie?
Sociologie is een bronwetenschap van de criminologie
o Theorieën, onderzoeksmethoden en wetenschappers
o Criminaliteit als maatschappelijk probleem -> maatschappelijk element
o Objectwetenschap
o Invloed op criminaliteitsbeleid
Dus: (onderdeel van) basis van criminologieopleiding
o Vervolg-vak: Theoretische Criminologie
Wat is sociologie?
Boek: ‘systematisch onderzoek van de menselijke samenleving’
Centraal: sociologisch perspectief en sociologische verbeeldingskracht
o Het algemene in het bijzondere (algemene lijnen vinden in specifieke situatie)
o Het ongewone in het bekende (discussie stellen van ‘vanzelfsprekende’ dingen)
Sociologisch perspectief
Het algemene in het bijzondere
o Algemenere patronen ontdekken in specifieke gevallen
o Micro naar macro
o Bijvoorbeeld zelfmoordstudie Emile Durkheim (1897)
Hoger zelfmoordcijfer onder mannen, protestanten, ongehuwden en
welvarenden -> waarom?
Durkheim: minder sociale banden/sociale integratie
Doordat zij minder hechting hebben met samenleving maken zij zo’n stap
Het ongewone in het bekende
o Ter discussie stellen van wat wij als normaal beschouwen
o Het zien van de invloed van sociale structuren op individuen
o Macro naar micro
o Bijvoorbeeld: studiekeuze
Wordt (onbewust) beïnvloedt door wat je meekrijgt uit maatschappij
C. Wright Mills: sociologische verbeeldingskracht (sociological imagination)
o Transformeren van persoonlijke problemen tot maatschappelijke vraagstukken
Armoede, criminaliteit, verslaving
o Rol van geschiedenis op de biografie
Historische context van de samenleving heeft invloed op de persoonlijke
biografie van mensen die in die samenleving leven
Corona, belang van technologie in samenleving, klimaatcrisis, oorlog in
Oekraïne
Socioloog als mythejager
o ‘Vragen naar de bekende weg’
Opkomst van de sociologie
Relatief jonge wetenschap: eind 19e eeuw
Nederland: Bonger (1922) eerste hoogleraar sociologie
Invloed grote sociale veranderingen en processen
o Industrialisering
o Urbanisatie (groei van steden)
o Democratisering (politieke veranderingen)
1
, Denken over de samenleving -> klassieke filosofen China, Griekenland
Comte: ‘Sociologie’ (1838)
o Ontwikkeling van de wetenschap kun je in drie fases zien
Theologische fase (tot 1350)
o Alles uit een samenleving wordt toegeschreven aan god
Metafysische fase (14e-15e eeuw)
o Samenleving wordt gezien als iets natuurlijks
Wetenschappelijke fase (vanaf eind 15e eeuw)
o Valt samen met de opkomst positivisme
o Positivisme: door middel van wetenschappelijke analyse probeer je
waarheden (feiten) te vinden in samenleving.
Historische context
o Renaissance (15e - 16e eeuw)
Ontdekking nieuwe werelddelen, zon als kern van heelal
o Reformatie (16e eeuw)
Calvinisme, protestantisme, meer oog voor de mogelijkheden van het
individu
o Verlichting (17e – 18e eeuw)
Vertrouwen in wetenschap, vooruitgang en maakbare samenleving
Modernisering
o Proces van sociale veranderingen, in gang gezet door industrialisering
Berger
o Verdwijnen kleine traditionele gemeenschappen (urbanisering)
o Uitbreiding individuele keuzemogelijkheden (individualisering)
o Oriëntatie op toekomst & groeiend tijdsbesef
o Grotere sociale diversiteit
Modernisering en grote denkers
o Tönnies: gemeinschaft -> gesellshaft
o Durkheim: mechanische → organische solidariteit
o Weber: rationalisering, bureaucratisering en onttovering
o Marx: kapitalisme
o Simmel: urbanisering
Sociale veranderingen als katalysator voor sociologische ontwikkelingen
Hoofdvragen van de sociologie
1. Sociale (wan)orde [Durkheim]
o Wat houdt de samenleving bij elkaar?
2. Sociale (on)gelijkheid [Marx]
o Hoe worden schaarse en begeerde zaken verdeeld?
3. Proces van rationalisering [Weber]
o Waarom voltrekken rationaliseringsprocessen zich in verschillende mate in
verschillende samenlevingen?
4. Identiteit en interactie [Simmel]
o Hoe beïnvloeden maatschappelijke verhoudingen de identiteit van individuen en
groepen?
2
,Theorie en empirie
Analyseniveaus
Macro (hele samenleving)
o Focus op samenleving als geheel
o Totaalbeeld van sociale structuren in de samenleving
Meso (buurt binnen een stad)
o Focus op ‘middelgrote’ analyse-eenheden
o Groepen
Micro (individu)
o Focus op individuen
o Interacties
Perspectief en theorie
Theoretische benadering/perspectief
o Fundamenteel beeld van de samenleving
o Richtsnoer voor theorie en onderzoek
o Daarbinnen: allemaal theorieën
Theorie (empirisch toetsbaar)
o Stelsel van uitspraken die met elkaar samenhangen
o Verklaart de sociale werkelijkheid
o Toetsbaar door middel van onderzoek
o Theorie is concreter dan een benadering
Sociologische perspectieven
Structureel functionalisme (maatschappijbeeld)
Conflictbenadering (maatschappijbeeld)
Symbolisch interactionisme (maatschappijbeeld)
Rationele keuzebenadering (mensbeeld)
Verschillende (mens- en) maatschappijbeelden aan ten grondslag
Structureel functionalisme
Samenleving
o Gezien als complex systeem, waarbinnen alle onderdelen een functie hebben
o Elk onderdeel van samenleving is functioneel voor de samenleving
Daarbinnen ligt de nadruk en belang op de solidariteit en stabiliteit
Focus op
o Sociale structuur -> wat je gaat analyseren
o Sociale functies van de verschillende onderdelen van de samenleving
Hoofdpersonen
o Comte, Durkheim, Spencer, Parsons
Structureel functionalisme: Merton
Manifeste functie
o Onderkend & beoogd gevolg (inkomen van werk)
Latente functie
o Niet-onderkend & onbedoeld gevolg (sociale contacten op werk)
Sociale disfunctie
o Sociaal patroon dat functioneren samenleving verstoort (burn-out door werk)
Functioneel voor een onderdeel, maar niet voor de hele samenleving
3
, Maatschappijbeeld = consensus
o Wij als samenleving zijn het eens over de belangrijke dingen in het leven
Analyseniveau = macro
Kritiek op structureel functionalisme
o Conservatief -> niet gericht op verandering
o Geen oog voor conflicten en problemen
o Gebruik van algemene categorieën
Conflictbenadering
Samenleving
o Wordt gezien als een constant strijdtoneel (constant in conflict)
Arena van ongelijkheid
o Conflicten en veranderingen
Hoofdpersonen
o Marx, Engels, Chambliss, Dahrendorf
Activistische wetenschap (actiewetenschap -> samenleving niet beschrijven, maar
verbeteren)
o Wetenschap moet sociale werkelijkheid ook veranderen
Focus op
o Ongelijkheid
o Dominante en ondergeschikte groepen
Sekseconflict & rassenconflict: voorbeelden
o Er zijn nog veel meer conflicttheorieën
Maatschappijbeeld = conflict
Analyseniveau = macro
Kritiek op conflictbenadering
o Weinig oog voor eenheid/consensus binnen een samenleving
o Gebrek aan wetenschappelijke objectiviteit
o Gebruik van algemene categorieën
Symbolisch interactionisme
Samenleving
o Gezien als resultaat van interacties (mensen vormen samenleving door interactie)
Gelooft dat werkelijkheid wordt gecreëerd door het handelen en interpreteren
o Door interpretatie en definitie van de situatie
o Binnen sociale interacties
Hoofdpersonen
o Weber, Simmel, Mead, Goffman
Samenleving is een proces
Werkelijkheid is veranderlijk en verschilt per persoon
Focus op
o Betekenis geven door individuen
o Symbolen (taal)
Maatschappijbeeld = interactie (alles in samenleving is maakbaar)
Analyseniveau = micro
Kritiek op symbolisch interactionisme
o Weinig oog voor structurele context op samenlevings- (macro) niveau
o Weinig oog voor langdurige structuren
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtsgeleerdheidstudentje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now