Duurzame ruimtelijke ontwikkeling
Hoofdstuk 1: Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling
1.1 Duurzame ontwikkeling
Inleiding
Tegen 2030 zal meer dan 60% van de bevolking stedelijk wonen.
- De groei en ontwikkeling van de mens en omgeving heeft een grote impact op onze planeet,
die hierdoor de limieten van haar draagkracht bereikt en overschrijdt.
Definitie:
Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het
vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.
(1987)
Het begrip duurzame ontwikkeling omvat drie aspecten:
Dit is de dag van een bepaald jaar wanneer - vanaf 1 januari geteld – de mensheid wereldwijd net
zoveel van de aardse grondstoffen heeft opgebruikt als wat de Aarde in één jaar tijd terug kan
opbrengen en geproduceerde afvalstoffen kan verwerken. (Sinds 2005 valt deze dag in augustus,
terwijl dat eigenlijk niet voor 31 december zou mogen zijn. We verbruiken meer dan 1.5 Aardes per
jaar)
De agenda voor 2030 stelt 17 doelstellingen en 169 subdoelstellingen voorop. Een wereldwijd
actieplan die zowel economisch, sociale en ecologische uitdagen samenbrengt.
SDG: Sustainable Development Goals (Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen)
, ➔ Aangezien vrijwel elk internationaal erkend, onafhankelijk lang lid is van de VN (193
lidstaten), is het belang van deze SDG’s niet te onderschatten.
De 17 doelstellingen en hun 169 subdoelstellingen werden onderverdeeld in 5 groepen die de
komende jaren moeten aanzetten tot actie in domeinen die van cruciaal belang zijn voor de
mensheid en de planeet:
✓ Mensen
✓ Planeet
✓ Welvaart
✓ Vrede
✓ Partnerschap
De SDG’s moeten zowel internationaal, nationaal als regionale vertaling krijgen. Heel specifiek wil dit
zeggen dat ze moeten opgenomen worden in zowel de Europese, Belgische als Vlaamse wetgeving.
De Vlaamse Regering wil 48 doelstellingen realiseren tegen 2030. Deze zijn opgenomen in "Vizier
2030". Hiermee geeft de regering invulling aan de oproep van de Verenigde Naties om de duurzame
ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) te vertalen naar eigen doelstellingen en beleid. De Vlaamse
Regering hechtte op 5 april 2019 haar goedkeuring aan deze visienota zonder dat dit voorstel een
financieel of budgettair engagement inhield.
Hieronder beschreven de 17 internationale doelstellingen van de DO zoals deze door de VN werden
aangenomen (2021):
❖ GEEN ARMOEDE: beëindig armoede overal en in al haar vormen.
❖ GEEN HONGER: beëindig honger, bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding en promoot
duurzame landbouw.
❖ GOEDE GEZONDHEID EN WELZIJN: verzeker een goede gezondheid en promoot welvaart voor
alle leeftijden.
❖ KWALITEITSVOL ONDERWIJS: verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder
levenslang leren voor iedereen.
❖ GENDERGELIJKHEID: bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes.
, ❖ SCHOON WATER EN SANITAIR: verzeker toegang tot duurzaam beheer van water en sanitatie
voor iedereen.
❖ BETAALBARE EN DUURZAME ENERGIE: verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare,
duurzame en moderne energie voor iedereen.
❖ WAARDIG WERK EN ECONOMISCHE GROEI: bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame
economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen.
❖ INDUSTRIE, INNOVATIE EN INFRASTRUCTUUR: bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder
inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer innovatie.
❖ ONGELIJKHEID VERMINDEREN: dring ongelijkheid in en tussen landen terug.
❖ DUURZAME STEDEN EN GEMEENSCHAPPEN: maak steden en menselijke nederzettingen
inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam.
❖ VERANTWOORDE CONSUMPTIE EN PRODUCTIE: verzeker duurzame consumptie- en
productiepatronen.
❖ KLIMAATACTIE: neem dringend actie om klimaatverandering en haar impact te bestrijden.
❖ LEVEN IN HET WATER: behoud en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en
maritieme hulpbronnen.
❖ LEVEN OP HET LAND: bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen,
beheer bossen duurzaam, bestrijd woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en
roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe.
❖ VREDE, JUSTITIE EN STERKE PUBLIEKE DIENSTEN: bevorder vreedzame en inclusieve
samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie voor
iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en open instellingen.
❖ PARTNERSCHAP OM DOELSTELLINGEN TE BEREIKEN: versterk de implementatiemiddelen en
revitaliseer het wereldwijs partnerschap voor duurzame ontwikkeling.
“Pas als de laatste boom gestorven is, de laatste rivier vergiftigd en de laatste vis gevangen, zullen we
ons realiseren dat we geen geld kunnen eten.”(Native American)
1.2 Landgebruik en ecosystemen
Globaal landgebruik
De overbevolking van de planeet is hier natuurlijk niet vreemd aan. Een gezonde planeet Aarde, waar
alle ecosystemen kunnen floreren en waar de impact van de mens de draagkracht van de planeet niet
overstijgt, zou tussen de 2 en 4 miljard inwoners tellen. Vandaag zijn we de 8 miljard net voorbij en
de Verenigde Naties verwachten dat onze aarde tegen 2030 zo’n 8,5 miljard mensen zal tellen. Rond
2100 zijn het er mogelijk meer dan 11 miljard. En al die mensen hebben nood aan energie, voedsel,...
, Een studie die de verandering van het landgebruik tussen 1700 en 2000 bestudeerde, kwam tot
ongelofelijke resultaten. Terwijl in 1700 de helft van het landoppervlak nog volledig wild was en
zowat 45% lichte sporen van landbouw en bewoning vertoonde, draaide dit tegen 2000 volledig om.
Tegen het jaar 2000 bleef slechts 25% van het landoppervlak nog wild, 19% vertoonde lichte sporen
van landbouw en bewoning terwijl 55% reeds ingenomen werd door landbouw, dorpen en steden.
Op Aarde leven zo’n 8 miljoen soorten organismen (dieren en planten). Eén enkele soort hiervan
neemt meer dan 70% van de aardoppervlakte in!
In het "Living Planet Report" van 2020 heeft het WWF gekeken naar gegevens over 4.392 diersoorten,
verspreid over 20.811 populaties. Gemiddeld 68 % van de populaties is tussen 1970 en 2016
verdwenen. Habitatverlies is daarbij de belangrijkste oorzaak!
Dieren verdwijnen vooral omdat hun habitat of natuurlijke leefgebied verdwijnt. En daar is de mens
verantwoordelijk voor. We kappen bossen voor hout (pellets?!) of om plaats te maken voor
landbouwgebied (wat veel gebeurt in Brazilië in Zuid-Amerika), leggen moerassen droog om er
steden te bouwen en maken het leven in oceanen onmogelijk door ze te vervuilen. Met al die
activiteiten vernietigen we het natuurlijke leefgebied van de dieren.
Meer dan 50% van alle vruchtbare bodem op Aarde wordt namelijk ingenomen door landbouw!
Hiervan bijna 80% door vee (wat goed is voor nog geen 20% van de globale calorievoorziening). De
laatste 300 jaar groeide de oppervlakte bestemd voor akkerbouw en veeteelt met respectievelijk
460% en 560%. (UN Food and Agriculture Organization, 2019)Deze veeteelt (zo’n 40 miljoen km²)
staat ook garant voor 15% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.
In Ierland loopt dit zelfs op tot meer dan 33%. Ter vergelijking, transport is eveneens
verantwoordelijk voor 15% van de globale uitstoot aan broeikasgassen. Als we dan weten dat 70%
van al het drinkbaar water dat we gebruiken dient voor landbouw én dat de wereldbevolking nog
enorm zal toenemen én dat grote delen van de wereld zich nog moeten “ontwikkelen” dan is de som
snel gemaakt.
Europees landgebruik
Op dit moment is zo’n 80% van het oppervlak van Europa gevormd door steden/dorpen en landbouw.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elkevanwaes22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.