Samenvatting GGZ - Ethiek: Morele stress en levenseindezorg
22 views 0 purchase
Course
Geestelijke gezondheidszorg
Institution
Arteveldehogeschool (Artevelde)
Dit is een samenvatting van de les over morele stress en levenseindezorg. Het gaat over: hands on ethiek, ethisch debat, morele stress, levenseindezorg in GGZ en bemoeizorg. Het bevat zowel informatie van de ppt als mijn eigen notities.
ETHIEK – MORELE STRESS EN
LEVENSEINDEZORG
Inleiding
Hands-on-ethiek
= geïntroduceerd door Simon Godecharle, met als doel zorgverleners
ondersteunen bij ethische beslissingen die ze moeten nemen (dag en nacht,
alleen of in team).
Ethiek valt samen met grote vraagstukken over leven en dood
o Bv. euthanasie, zwangerschapsonderbreking, verplichte vaccinaties
enz.).
Multidisciplinaire commissies proberen met omstandige richtlijnen daar
een antwoord op te geven, maar zorgverleners hebben daar niet veel aan.
Kern van ethiek
= met elkaar in gesprek gaan.
Belang van ethiek in de zorg
o We hebben allemaal verschillende visies waaruit verschillende
waarden uit komen. In de zorg is dit belangrijk omdat er dan
geluisterd wordt naar elkaar vanuit ieders deskundigheid en
waarden.
Ethisch debat
Ethische keuzes
Triggers
Het ethische wordt geboren en getriggerd o.b.v. subjectieve elementen en pure
emotie, m.a.w. op een heel subjectieve manier.
1ste trigger: (spontane) morele intuïtie (iedereen heeft deze trigger)
= We denken niet na over onze morele intuïtie, want daar is er geen tijd voor. Dit
brengt ons als mens te ver.
2e trigger: contrastervaring
= ervaringen waar we het buikgevoel (dus ook subjectief) hebben van
verontwaardig (bv. boos en gefrustreerd) te worden.
Voorbeeld
o ‘Hoe is het mogelijk dat we in een wereld leven waarin iedereen
elkaar vermoord?’
zo kan het niet verder volgens je buikgevoel waardoor je
verontwaardigd wordt.
Aandacht: morele verontwaardiging kan leiden tot onethisch handelen.
Vanuit die verontwaardiging worden er dus keuzes gemaakt die onethisch
zijn.
, o Deze keuzes verantwoorden vanuit je waarden en normen, dus het
samenvloeien ervan, is fout.
3e trigger: controverse ervaring
= ervaring waarin je het ethische geboren laat worden vanuit een debat in het
team o.b.v. wat er aangebracht wordt in het team, brengt iedereen zijn ideeën
bij.
Naar een ethisch debat …
Vanuit objectiviteit of subjectiviteit?
Subjectief: persoonlijke goedvinden, de eigen overtuigingen.
Objectief: juist of fout volgens 1 opgelegde waarheid.
Antwoord: vanuit intersubjectiviteit
= het delen van de eigen identiteit en waarden (= subjectiviteit) wanneer je als
‘ik’ met anderen in interactie gaat. Je luistert naar anderen zonder jezelf te
verliezen (= objectiviteit).
Het is niet puur subjectief: want iedereen kan keuzes maken waar niet
iedereen mee akkoord is.
Je komt ook niet tot een goede keuze vanuit pure objectiviteit: Kijken naar de
‘waarheid’ gebeurt immers via morele richtlijnen die de mensen in een bepaalde
richting gaan sturen. Dit gebeurt vaak in godsdiensten, maar niet iedereen is
gelovig (gevolg = waardenconflict).
Diverse cirkels van zorg en overleg
= ethisch overlegmodel waarbij verschillende zorgverleners en andere
betrokkenen samenwerken om ethische dilemma’s rond de zorg te bespreken en
op te lossen.
Macro: Maatschappelijk niveau
o Voorbeeld: Comité voor bio-ethiek
Meso: Instellingsniveau
o Het is belangrijk dat deze niveau past bij jouw identiteit: je kunt
jezelf dan beter uitdrukken en bijdragen aan de instelling.
o Voorbeeld: Ethische commissies van ziekenhuizen
Micro: interpersoonlijk en persoonlijk niveau
o Dit gaat over persoonlijke ethische reflectie: reflectie waarbij iemand
nadenkt over zijn waarden, normen, gedragingen. Je gaat na wat
juist en goed is en hoe je je kan gedragen met die inzichten.
o Voorbeelden:
‘Waar sta ik achter?’
‘Waar haal ik mijn drive?’
‘Wat haalt mij neer?’
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller serhatkl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
