Summary
Samenvatting - Biologie
- Course
- Level
Samenvatting biologie van hoofdstuk 13, 14 & 15 uit het boek Nectar 4e editie vwo 5
[Show more]
Seller
Follow
mirtesmod
Content preview
HOOFDSTUK 13......................................................................................................................................1PARAGRAAF 1....................................................................................................................................1
PARAGRAAF 2....................................................................................................................................2
PARAGRAAF 3....................................................................................................................................3
PARAGRAAF 4....................................................................................................................................3
PARAGRAAF 5....................................................................................................................................4
HOOFDSTUK 14......................................................................................................................................4
PARAGRAAF 1....................................................................................................................................4
PARAGRAAF 2....................................................................................................................................5
PARAGRAAF 3....................................................................................................................................6
PARAGRAAF 4....................................................................................................................................6
PARAGRAAF 5....................................................................................................................................7
HOOFDSTUK 15......................................................................................................................................7
PARAGRAAF 1....................................................................................................................................7
PARAGRAAF 2....................................................................................................................................8
PARAGRAAF 3....................................................................................................................................8
PARAGRAAF 4....................................................................................................................................9
PARAGRAAF 5..................................................................................................................................10
HOOFDSTUK 13
PARAGRAAF 1
Hormonen:
- Signaalstoffen
- Via bloed naar cellen vervoerd
- Endocriene klieren
- Binden aan specifieke receptoren
Endocriene klieren geven hun producten af aan het inwendige milieu: bloed, weefselvloeistof, lymfe
of het cytoplasma.
Exocriene klieren geven hun producten af aan het uitwendige milieu: bijvoorbeeld huid.
Doelwitorganen zijn organen waarvan de (doelwit)cellen hormoonreceptoren hebben en dus de
“boodschap” van de hormonen van de klieren ontvangen.
De hypofyse is de centrale hormoonklier. Vanuit de hypothalamus ontvangt de hypofyse informatie.
Daarmee zet de hypofyse andere hormoonklieren aan tot productie en afgifte van hormonen. Het is
dus de binding tussen het zenuwstelsel en hormoonstelsel.
De hypofyse bestaat uit twee delen:
, - De neurohypofyse (hypofyseachterkwab): zenuwweefsel met uitlopers van neuronen uit de
hypothalamus
- De adenohypofyse (hypofysevoorkwab): klierweefsel
Veel hormoonconcentraties zijn via een negatieve terugkoppeling geregeld, hierdoor blijft de
concentratie voortdurend rond de norm. Bij positieve terugkoppeling stijgt de hormoonconcentratie
juist.
PARAGRAAF 2
Als een hormoon indirect is gaat het bijvoorbeeld via de lever.
In de kindertijd werkt IGF in op de groeischijven van de pijpbeenderen. De kraakbeencellen van de
groeischijven delen en differentiëren gedeeltelijk tot botcellen: de pijpbeenderen groeien. Na de
puberteit verdwijnen de groeischijven en stopt de groei. GH blijft in je bloed.
Cortisol verhoogt bij stress je hartslag en de glucosespiegel en maakt je alerter. Het onderdrukt je
afweersysteem, zodat extra energie beschikbaar is voor de stressreactie.
Het groeihormoon stimuleert dieper gelegen cellen van de huid om te delen. Uit beschadigde cellen
die meer aan de oppervlakte liggen, komen (signaal)stoffen vrij. Deze groeifactoren hechten aan
receptoren van buurcellen. Dat leidt tot vorming van eiwitten die het controlesysteem van celdeling
beïnvloeden. DNA-synthese en celdeling volgen: de huid herstelt.
Steroïdhormonen:
- Hydrofoob en apolair
- Bv testosteron
- Gemaakt uit cholesterol
- Hechten aan hormoonreceptor in grondplasma van cel
- Vormt hormoon-receptorcomplex
- Via RNA ontstaat eiwit in de cel
Tyrosinehormonen:
- Hydrofoob
- Gemaakt uit aminozuur tyrosine
- Activeren doelwitcellen door:
1. Binden in grondplasma
2. Binden in celmembraan
Peptidehormonen:
- Hydrofiel en polair
- Binden in celmembraan
- Bestaan uit gekoppelde aminozuren
De receptoren van adrenaline en peptidehormonen veranderen van vorm wanneer er hormonen
aan koppelen. Dat geeft aan binnenkant celmembraan reactie: G-eiwit koppelt energierijk GTP aan
receptor. Er ontstaat dan een second messenger. Die heeft de boodschap van het hormoon
overgenomen en bindt aan molecuul bedoeld voor die actie in de cel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirtesmod. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.73. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now