Summary
Samenvatting biologie H13 zenuwstelsel
- Course
- Level
Samenvatting van Nectar biologie (4e editie) over hoofdstuk 9 bloedsomloop. Uit 5VWO.
[Show more]
Seller
Follow
ninevanlierop
Content preview
Biologie samenvattingH13 Zenuwstelsel
13.1 Het centrale zenuwstelsel
Indeling zenuwstelsel
Het zenuwstelsel heeft 2 delen: het centrale zenuwstelsel (CZS), bestaand
uit neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en het ruggenmerg, en het
perifere zenuwstelsel (PZS), zenuwen, bundels van uitlopers van
neuronen. PZS is te verdelen in sensorische en motorische zenuwen.
Het centrale zenuwstelsel
In het CZS liggen de cellichamen van neuronen bij elkaar in de grijze stof,
in het ruggenmerg is dat aan de binnenkant en in de hersenen aan de
buitenkant. De witte stof bestaat uit de uitlopers van neuronen met
daaromheen een isolerend omhulsel van myeline (isolatie en snelle
impulsgeleiding).
Het ruggenmerg ligt beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door
drie ruggenmergvliezen. De hersenen liggen beschermd in de schedel
omgeven door drie hersenvliezen. Tussen de twee binnenste hersenvliezen
stroomt hersenvloeistof: extra bescherming tegen schokken en een
afvoerroute van afvalstoffen. Er is een bloed-hersenbarrière die selectief
stoffen naar de hersenen laat.
De endotheelcellen van de haarvaten in de hersenen liggen strak tegen
elkaar door tight-junctions. Om de haarvaten liggen uitlopers van
astrocyten (gliacellen, steuncellen met veel uitlopers die een bijna
gesloten kring om de haarvaten). Samen vormen ze de bloed-
hersenbarrière, deze laat selectief stoffen door om de hersenen te
beschermen.
Grote hersenen
De grote hersenen bestaan uit twee helften, met elkaar verbonden via de
hersenbalk. Neuronen geven hier informatie aan elkaar door. Dat gebeurt
in de hersenschors (grijs). Informatie gaat via zintuigen zenuwen
ruggenmerg hersenstam grote hersenen. Je grote hersenen
verwerken informatie, redeneren logisch, bepalen je wil, bewustzijn,
geheugenfuncties en emoties.
Hersenschors
, Impulsen gaan via hersenneuronen sensorisch centra in de schors die
bij dat zintuig horen primaire gehoorcentrum komen de impulsen binnen
en daar is bewustwording. Door het geluid te koppen aan geheugen in het
secundaire gehoorcentrum kun je het geluid interpreteren (herkenning).
In de primaire motorische schors ‘bedenk’ je bewegingen. Deze is
verbonden met de secundaire motorische schors. Deze bevat informatie
over hoe spieren de beweging gecoördineerd uitvoeren. De motorische
schors van je rechterhersenhelft bestuurt links en zo anders om.
Thalamus
Alle informatie uit je zintuigen, behalve geur, gaat via de thalamus naar je
hersenschors. De thalamus selecteert welke impulsen naar welke
gebieden van de hersenschors gaan.
Alcohol stimuleert de vorming van dopamine, een stof die boodschappen
aan neuronen geeft. Hierdoor voel je je ontspannen. De neurotransmitter
GABA blijft door alcohol langer aan zenuwcel remmende receptoren
gebonden. Hierdoor functioneert je thalamus minder goed. Dit heeft te
maken met je herinnering.
Hypothalamus
De hypothalamus is betrokken bij de homeostase door o.a. het aansturen
van de hypofyse die hormoonklieren aanstuurt.
Kleine hersenen
De kleine hersenen coördineren bewegingen in nauwe samenwerking met
de grote hersenen, hersenstam en ruggenmerg.
Hersenstam
De hersenstam bestaat uit de middenhersenen, de pons en het verlengde
merg (BINAS 88C1).
- De middenhersenen spelen een rol bij reflexen met horen en zien.
- De pons verbindt grote en kleine hersenen en is een tussenstation
tussen het evenwichtszintuig in het middenoor met de kleine
hersenen.
- Het verlengde merg is het overgangsgebied van de kleine hersenen
naar je ruggenmerg. Hier kruisen zenuwbanen zodat je
linkerhersenhelft informatie krijgt van rechts en anders om. Het
verlengde merg bevat regelcentra voor veel vitale functies.
Uit de hersenen komen hersenzenuwen, op de zwervende zenuw na
bevinden ze zich allemaal in het hoofd of de hals. De zwervende zenuw
maakt verbindingen met de verteringsklieren, hart en longen (BINAS 88L).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ninevanlierop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81113 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
