Samenvatting van hoofdstuk 10 'Evolutie' van het Biologieboek Nectar. De samenvattingen zijn in keurig Nederlands geschreven en overzichtelijk geschreven om zo makkelijk mogelijk te kunnen leren. Bevat ook extra informatie dat in de les op school behandeld is en bevat titels van Binastabellen. Per ...
Summary Nectar / Biologie 4 Havo / deel Leerboek - Science
Class notes Biomaths Nectar / Biologie 4 Havo / deel Leerboek
Biology 12th edition by Sylvia s Mader Test Bank
All for this textbook (3)
Written for
Secondary school
HAVO
Biologie
5
All documents for this subject (2020)
7
reviews
By: scenario65 • 1 year ago
By: rw2 • 3 year ago
By: jasmienhilbrandie • 4 year ago
By: Maaiketh30 • 4 year ago
By: walthina-vd-boogaard • 5 year ago
By: merelzwann • 5 year ago
By: esmeekarkdijk • 5 year ago
Seller
Follow
liisanne
Reviews received
Content preview
Biologie hoofdstuk 10 Evolute
§10.1 Fossielen
Fossielen = De versteende resten (of een afdruk daarvan) van een organisme dat vroeger
heef geleefd.
Gidsfossielen = Een fossiel dat de relateve ouderdomsseealing van een aardlaag mogelijk
maakt.
Relateve ouderdomsseealing = De ouderdom van een aardlaag ten oezihhte van een of
meer andere aardlagen seeaald m.s.v. gidsfossielen.
Assolute ouderdomsseealing = De leefijd van een aardlaag in miljoenen jaren seeaald door
het radioahtef verval van seeaalde elementen.
Isotoeen = Vershhillende vormen van een element, elk met een andere atoommassa.
Halveringstjd = De tjd die nodig is om de helf van een seeaalde hoeveelheid van een radio
ahtef element door radioahtef verval te laten vervallen tot een ander element.
§10.1 Tekst fossielen
Ontstaan van fossielen
Zodra een organisme dood gaat, sreken shhimmels en sahteriën ( reduhenten ) de resten
in de sodem af.
Daarvoor hessen shhimmels en sahteriën zuurstof en vohht nodig.
In een droge omgeving kan een organismen dan ook goed gehonserveerd slijven.
Voorseelden van organismen die sewaard zijn gesleven: mummies, afdruk n gesteente,
gevangenen in sarnsteen.
Resten en seoren van dode organismen uit het verleden heten fossielen.
Fossilisate
1. Aardvershhuiving, waardoor sodemlaag het dode organismen afdekt.
2. Reduhenten verteren de zahhte delen van organismen het snelst.
Daarom zijn de meeste fossielen soten en shheleen.
Soms vinden onderzoekers fossielen homeleet met weefsels.
3. Het gesteente versteend doordat mineralen uit de sodem de elaats hessen
ingenomen van de organishhe stofen in de sotresten.
Fossielen geven paleontologen veel informate over uitgestorven soorten. Sommige
fossielen zijn afdrukken, andere zijn ( versteende ) harde delen of complete organismen.
Relateve ouderdomsseealing
Fossielsoorten waarvan ealeontogen de ouderdom hessen vastgesteld kunnen gesruikt
worden als gidsfossielen.
Komt een gidsfossiel in een seeaalde aardlaag voor, dan heef die aardlaag de ouderdom
van het gidsfossiel.
, Met gidsfossielen de ouderdom seealen is een manier van relateve
ouderdomsbepaling.
Een soort is ehhter alleen sruiksaar als gidsfossiel, als hij maar kort oe aarde voorkwam
en alle fossielen over de hele aarde terug te vinden zijn.
Voorseelden gidsfossielen: ammonieten en trilosieten.
De erehieze ouderdom van een aardlaag of fossiel seealen onderzoekers met
natuurkundige tehhnieken: absolute ouderdomsbepaling.
Assolute ouderdomsseealing
De (ehhte) assolute ouderdom van fossielen in de sodemlaag stellen onderzoekers vast
met sehule van radioahteve stofen.
Je hest vershhillende isotoeen maar een eaar zijn radioahtef, zoals 14 C.
Radioahteve isotoeen vallen na verlooe van tjd uit elkaar waarsij straling ontstaat.
Het overgesleven deeltje is niet mee radioahtef. Dit erohes heet radioactief ir al.
Elk organismen krijgt door voeding een klein deel radioahteve koolstofsotoeen sinnen.
Zodra het organisme dood gaat en het als fossiel sewaard wordt neemt het aantal
radioahteve deeltjes in het organismen af.
De tjd die het kost voor de isotoeen om uit elkaar te vallen heet halveringstjd.
De hoeveelheid radioahteve koolstofsotoeen moet je meten en met sehule van
halveringstjd kan je de ouderdom seealen.
Relateve ouderdomsbepaling gebeurd door middel van gidsfossielen, absolute
ouderdomsbepaling met behulp van isotopen.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liisanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.