In deze samenvatting staan alle doelstellingen van de anatomie lessen van TLP 3 over gynaecologie en oog. Er staan plaatjes bij om de anatomie te verduidelijken.
3.1 Anatomie: Gynaecologie
-De student kan de anatomie van het vrouwelijk bekken, diens afzonderlijke onderdelen benig
en diens
bekken
inhoud beschrijven en benoemen os coxae
• Bestaat uit 3 beenderen
Het bekken is een komvormige structuur in het skelet, dat wordt gevormd
o os coxae
door de
bekkengordel en de aangrenzende beenderen van de wervelkolom.o os sacrum
o os coccygis
Het bekken bestaat uit 3 beenderen:
-Os coxae: heupbeen (2 stuks) os sacrum
-Os sacrum
-Os coccygis: staartbeen
os coccygis
bekken (ventraal)
De functie van het bekken is de last dragen van de romp en deze overdragen op de
benig bekken os coxae
benen. Verder beschermt het bekken de bekkenorganen en is hij stug/weinig beweeglijk.
• Os coxae bestaat uit
o os ileum
Het os coxae bestaat ook weer uit drie delen, dit zijn:
os ilium
o os ischii
-Os ileum o os pubis
-Os ischii os pubis
-Os pubis os ischii
Dit bot wordt opgedeeld in drie stukken door de embryologie, dit komt door de groei
van een foetus. Tot circa 14 jaar zijn deze beenderen nog separaat en rond de 25 zijn os coxae (lateraal)
de beenderen pas volledig verbeend.
Verder bestaat het bekken uit verschillende gewrichten, wat zorgt voor wat beweging. benig
Dit zijn:
bekken gewrichten
-Symphysis pubica: de verbinding tussen de os pubis • Gewrichten SI-gewricht
-Sacro-iliacale gewrichten: SI-gewricht tussen sacrum en ileum o symphysis pubica
o sacro-iliacale gewrichten
De functie van deze gewrichten is het mogelijk maken van een hele kleine o slechts weinig bewegelijk
beweging. Het zorgt voor het vergroten van het bekken bij de partus
(zwangerschap). Gedurende de laatste helft van de zwangerschap relaxeren de
ligamenten en de gewrichten zich onder invloed van het hormoon relaxine. symphysis pubica
bekken (ventraal)
Het os coxae bevat verschillende botpunten, deze zitten aan de voorkant en dit zijn:
-Christa iliaca: de bekkenkam, deze is goed voelbaar
-Spinae iliaca: onderverdeeld in de spina iliaca anterior superior (SIAS) en de spina iliaca
anterior inferior (SIAI).
benig bekken
Het os ischii heeft ook botpunten, die zitten aan de achterkant van het lichaam
botpunten (dorsaal):
-Spina ischiadica spina iliaca
-Tuber
benigischiadicum: zitbot
bekken • botpunten
Os coxae
crista iliaca anterior superior (SIAS)
spina iliaca
o christaanterior
iliacasuperior
(bekkenkam)
(SIAS)
• Os coxae crista iliaca
o spinae iliaca
o christa iliaca (bekkenkam)
o spina iliaca anterior superior
o spinae iliaca
o spina iliaca anterior inferior
o spina iliaca anterior superior
o spina iliaca anterior inferior
• Os ischii spina ischiadica
• Os ischii spina ischiadica spina iliaca
o spina ischiadica
o spina ischiadica spina iliaca anterior inferior
o tuber anterior inferior
ischiadicum (SIAI)
o tuber ischiadicum (SIAI)
tuber ischiadicum tuber ischiadicum
bekken (ventraal) os coxae (lateraal)
1
, benig
Er zit verschil tussen het vrouwelijk en het mannelijk bekken
bekken. Het vrouwelijk bekken is breder en
verschillen
heeft een grotere kom. Hierbij is de symphyse ook breder bij de vrouw om meer ruimte te creëren bij
de partus. Tevens wordt hierdoor de hoek van het bekken breder (arcus).
Tussen de botten zitten ligamenten. Deze ligamenten
• Ligamenten maken een
bekken (mediaal)
bepaalde ruimte in het bekken. o lig. sacrotuberale
-Ligament sacrotuberale: tussen tuber ischiadicum en
o tussen tuber ischiadicum en sacrum
o lig. sacrospinale
sacrum o tussen spina ischidica en sacrum lig. sacrospinale
-Ligament sacrospinale: tussen spina ischidica en sacrum spina ischiadica
In het benig bekken kunnen bepaalde ruimten worden lig. sacrotuberale
benig onderscheiden.
bekken ruimten Dit wordt gedaan door denkbeeldige lijnen. tuber ischiadicum
bekken (mediaal)
Het promontorium is het meest
ijn spitse hoekje van het os sacrum. Er
kan een lijn worden getrokken tussen het promontorium en het os
pubis
ang promontorium
pubis, dit is de bekkeningang. Er ontstaat een ruimte boven de
bekkeningang, dit is het pelvis major (vals bekken). Dit is abdominale
os pubis
ruimte en wordt het berekend tot buikinhoud. Onder de bekkeningang
en de bekkenbodem ontstaat het pelvis minor. Dit is het ware bekken,
met bekkenorganen.
Naast een bekkeningang bestaat er ook een bekkenuitgang. Dit zit
tussen het os coccygis en het os pubis. Hierdoor ontstaat er een kanaal
tussen de in en uitgang, wat het geboortekanaalbenig wordtbekken
genoemd.
ruimten
Belang bij de geboorte is het verschil in omtrek van •deBelang
bekkeningang
bij geboorte en –
o verschil in omtrek bekkeningang en -uitgang
uitgang. Om deze ingang maakt de foetus een inwendige spildraai. Bij de
o hierom maakt foetus inwendige spildraai
spildraai draait het gezichtje eerst zijwaarts. Dit is de inwendige spildraai,
waarbij het gezicht naar de coccygis draait. Tot slot •eindigt
Spildraai de draai met een
o gezichtje initieel zijwaarts
uitwendige spildraai. Dit heeft een evolutionaire oorsprong, omdat wij
o inwendige spildraai met gezicht naar coccygis
tweebenig zijn en een groot brein hebben. De menseno zijn tot slotde enige
uitwendige soort met
spildraai
een spildraai.
• Evolutionaire oorsprong
o Tweebenig en groot brein obgynkey.com
o mensen enige soort met spildraai
2
, Bekkenmusculatuur
Voor de bekkenmusculatuur wordt er onderscheidt gemaakt tussen de huid +bekkenmusculatuur oppervlakkige spieren
en diepe spieren. Onder de huid en oppervlakkige spieren vallen:
• Bekkenbodem
-Perineum: huidlaag tussen anus en vagina m. levator ani
o na verwijderen sluitspieren
-Uitwendige sluitspieren: voor anus en urethra
o bestaat uit 2 spieren
ekkenmusculatuur Onder de oppervlakkige spieren zitten de bekkenbodemspieren.
o m. levator ani mediaal De
bekkenbodem bestaat uit twee spiergroepen: o ook onderverdeeld in 3 spieren
-M. levator ani: onderverdeeld in drie spierenoo m.tussen
coccygeus lateraal
os ischii en os coccygis
-M. puborectalis: grootste aandeel in de functie van m. coccygeus
het bekkenbodem, hij trekt het rectum
• Functie in een hoek
m. puborectalis
m. piriformis
(lastiger om incontinent te zijn) o continentie voor urine en faeces
-M. coccygeus lateraal: tussen de os ischii en os coccygis os coccygis
bekken (lateraal)
De bekkenwand heeft ook een spier, namelijk de m. piriformis. vrouwelijk bekkenbodem
(caudaal)
Deze loopt onder de coccygeus en hecht aan het heupbeen
Moore; Clinically Oriented Anatomy: 7th edition, Wolters
Kluwer – Lippincott Williams & Wilkins, 2014
bekkenmusculatuur kliniek
De functie van deze spieren is voor continentie van urine en faeces en het dragen van de
bekkenorganen. • Stevigheid van bekkenbodem
o grote rol voor centraal bindweefsel
Bij de stevigheid van de bekkenbodem speelt het centraal o in corpus perineale veel aanhechting spieren
bindweefsel een grote rol. In het corpus perineale zitten veel
bekkenmusculatuur kliniek
corpus perineale
bekkenmusculatuur
aanhechtingen van de spieren. Bij een partus bestaat er een grote kliniek
kans op een ruptuur van het corpus perineale.
• Stevigheid van bekkenbodem
Om deze ruptuur te voorkomen kan er een
o grote rol voor centraal bindweefsel
spieren episiotomie uitgevoerd worden.
o in corpus perineale veel aanhechting spieren
Als er sprake is van een zwakker corpus, kan dit
episiotomie
zorgen voor een verzakking (prolaps). Dit kan zorgen voor een verplaatsing van de
Wikipedia Commons
vrouwelijk bekken
blaas, uterus of het rectum. Een prolaps• kan Aantasting corpus (caudaal)
episiotomie
dus ontstaan door diverse vaginale bevallingen of door Wikipedia Commons
o bij partus kans op ruptuur
het slapper worden van het bindweefsel van het corpus perineale.
o indien nodig dan episiotomie
Symptomen van een prolaps zijn:
-Balgevoel: constant drukkende sensatie
-Recidiverende urineweginfecties: • Zwakker corpus/bekkenbodem
door residu na mictie of
o kans op verzakking (prolaps)
incontinentie van urine prolaps
o verplaatsing van blaas, uterus of rectum
-Moeizame en/of onvolledige defecatie: bij rectumprolaps Moore; Clinically Oriented Anatomy: 7th edition, Wolters
Kluwer – Lippincott Williams & Wilkins, 2014
-Pijn bij zitten/fietsen
Uterus
De uterus is een hol, peervormig gespierd orgaan. Hij ligt in het kleine bekken met corpus
naar anterior tegen de blaas en cervix, tussen de blaas en het rectum. De positie van de
uterus verandert met de volheid van de blaas. De grootte van de uterus is variabel, hij is
ongeveer 7,5 cm lang, 5cm breed en 2 cm dik. Het gewicht is ongeveer 90 gram.
Tijdens de zwangerschap wordt de hoogte van de fundus gemeten om de groei van
het kindje te bepalen.
De uterus bestaat uit een corpus en een cervix. Het corpus bestaat uit:
-Fundus: fundering, bodem
-Vesicale (kant van de blaas) en intestinale (kant van het rectum) zijde
-Isthmus: nek, overgang naar cervix
-Hoek/oksel van uterus: de bovenste hoek waar de tuba + ovarium overgaan in de uterus
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thessak. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
