Summary
Samenvatting deel 4 - prof. Casteels
- Course
- Institution
Dit is een uitgebreide samenvatting van deel 4 farmacologie. Het is ideaal voor studenten die liever puntjes leren dan doorlopende tekst.
[Show more]
Seller
Follow
Paracetamol123
Reviews received
Content preview
DIURETICA1. KOOLZUURANHYDRASE-INHIBITOREN
Product: acetazolamide (afgeleid van sulfanilamide)
1.1. WERKING
Koolzuuranhydrase (CA) speelt een sleutelrol in de absorptie van NaHCO3
- Aanwezig in nefron, oog, CZS, pancreas, RBC
- Hoogste concentratie CA vinden we thv het luminale membraan in de proximale tubulus
- Basolaterale membraan: Na+-gradiënt door Na+/HCO3-cotransporter (Na+ en HCO3 naar interstitium)
- Apicale membraan: Na+/H+-uitwisselaar (Na+ intracellulair, H+ naar buiten, lumen)
o Lumen: H+ + HCO3- (gefilterd) H2CO3 (CA) H2O + CO2
o CO2 en H2O diffunderen naar intracellulair (CA) H2CO3- H+ + HCO3-
o CA zijn essentieel voor bicarbonaatreabsorptie in de PT
Koolzuuranhydrase-inhibitoren (CA-I)
- Inhibitie H2CO3 H2O + CO2 in lumen
- Inhibitie H2O + CO2 H2CO3 intracellulair
Netto-effect:
- minder transport van NaHCO3 van lumen naar interstitium (minder
totale H2CO3, buffercapaciteit van lichaam daalt)
- minder beweging van H2O naar het interstitium
- systemische acidose, alkalische urine, diuretische efficiëntie neemt
na enkele dagen af
1.2. FARMACOKINETIEK
- Goede absorptie na PO inname
- Maximaal effect na 2u, therapeutisch effect duurt 12 uur
- Renale excretie
o CAVE: patiënten met nierinsufficiëntie dosisaanpassing nodig!
1.3. KLINISCH GEBRUIK
CA-I worden niet meer veel als diuretica gebruikt, specifieke indicaties zijn:
- Openhoek-glaucoom (acuut of onderhoudstherapie)
o Minder productie oogvocht daling oogdruk
- Acetazolamide + lisdiuretica bij patiënten met acuut hartfalen frequentere succesvolle decongestie
- Metabole alkalose tgv diureticagebruik bij patiënt met ernstig hartfalen
o Acetazolamide kan alkalose corrigeren + bijkomende diurese induceren
- Alkalinisatie van urine
o Zuren lossen beter op in alkalische urine, bv. aspirine, urinezuur, cystine
o Bij langdurig gebruik: bicarbonaat PO
- “acute mountain sickness”
o Productie en pH van CSV verlagen minder storende symptomen
, 1.4. TOXICITEIT
= gevolg van alkalinisatie van urine en metabole acidose:
- Verergeren van metabole/respiratoire acidose
- Nierstenen: Ca stenen zijn minder oplosbaar in alkalische urine
- Hypokalemie <verlies van K+ via de nier
- Meer kans op encefalopathie <meer ammoniak in de systeemcirculatie (vanuit urine)
o CAVE: levercirrose is een CI!!
- Bij hoge dosis: slaperigheid en paresthesieën
2. THIAZIDEN
Producten: hydrochloorthiazide, chloortalidon, indapamide
2.1. WERKING
- Distale tubulus
- Blokkeren apicale Na+/Cl- cotransporter (NCC)
o Elektroneutrale transporter
o Dit effect treedt op onafh van hun koolzuuranhydrase-
inhiberend effect
- Thiaziden zorgen voor hypokalemie
o Thiaziden werken proximaal van K+ secreterende nefron
o Thiazidenwerking (minder Na+ en water reabsorptie)
toename in vochtbelasting van distale nefronsegmenten
meer K+ secretie
- Chronisch thiaziden gebruik: minder Ca+ excretie, hypercalcemie
o Meer Ca+ reabsorptie in PT <volumedepletie
o Meer Ca+ reabsorpie in DCT <effect van thiaziden
Verband tussen alkalose en hypokalemië
2 mechanismen:
- Ernstige K+-depletie K+ uit de cel, Na+ en H+ in de cel om elektroneutraliteit te
bewaren extracellulaire alkalose
- Contractie-alkalose
Dus 3 belangrijke effecten van thiaziden: hypokalemie, hypercalcemie en alkalose
2.2. FARMACOKINETIEK
- PO inname
- Thiaziden worden gesecreteerd door secretiemechanisme van organische zuren in renale tubulus
competitie met urinezuur ( minder secretie urinezuur hyperuricemie)
2.3. INDICATIES
- Eerstelijnsbehandeling van hypertensie (GFR > 30ml/min)
o Diuretisch en zwak vasodilaterend effect (voldoende effectief bij 2/3 van de patiënten met
matige hypertensie)
o Combinatie met zoutbeperking PO meer effect vasodilatatie en minder K+-verlies
, o Morbiditeit en mortaliteit↓ bij thiazide behandeling van hypertensie
- Onderhoudsbehandeling van congestief hartfalen
- Nefrolithiase tgv hypercaliurie
o Chronische inname van thiaziden (calciurie↓) + zoutbeperking nodig
- Nefrogene diabetes insipidus: minder polyurie en polydispie (= PARADOXAAL EFFECT)
o Reductie plasmavolume door thiaziden GFR↓ reabsorptie NaCl en H2O proximaal ↑
volume van verdunde urine ↓
2.4. BIJWERKINGEN
- Hypokaliëmische metabole alkalose
- Hyperuricemie en uitlokken jichtaanvallen
- Hyperglycemie (↓ insulinevrijzetting pancreas en ↓ perifeer gebruik van glucose)
o Lage dosis thiaziden is niet tegenaangewezen bij patiënten met DM
- Transiënte hyperlipidemie: cholesterol↑ en LDL↑
- Hyponatremie
o Hypovolemie ADH ↑
o Nier kan urine minder goed verdunnen
o Dorst ↑ grotere vochtinname
o Behandeling: vochtinname beperken, dosisreductie
- Allergische reacties
o Zeldzaam: fotosensitiviteit, hemolytische anemie, thrombocytopenie, acute necrotiserende
pancreatitis
- Moeheid, paresthesieën
- Erectiele dysfunctie
3. LISDIURETICA
Producten: furosemide, bumetanide, torasemide (afgeleiden van sulfonamiden)
3.1. WERKING
- Stijgende lis van Henle
- Meest krachtige diuretica, owv:
o groot reabsorptievermogen voor NaCl van dit segment
o diurese wordt niet beperkt door ontwikkeling van acidose (zoals bij
CA-I)
- Inhibitie Na+/K+/2Cl- in apicaal membraan
o verminderde reabsorptie van NaCl
o verminderde positieve intraluminele K+ potentiaal
(normaal: positieve luminele K+ potentiaal paracellulair transport van divalente
positieve ionen ( Mg2+, Ca2+) naar intracellulair)
Lisdiuretica vergemakkelijkte excretie van Mg2+ en Ca2+ (blijven in lumen)
hypomagnesemie (en hypocalcemie)
Hypocalcemie ontwikkelt zich niet vaak omdat Ca2+ ook nog geabsorbeerd wordt in
de distale kronkelbuisjes (lisdiuretica kunnen wel een indicatie zijn voor
hypercalcemie meer calciurie)
- Invloed op distributie van bloedflow
o Reductie systeem veneuze retour door transiënte verhoging van veneuze capaciteit
, o Furosemide kan gunstig effect hebben op longoedeem alvorens diuretisch effect
3.2. FARMACOKINETIEK
- Zeer snelle absorptie na PO inname (tenzij bij hartfalen)
o Bij acuut longoedeem: IV toediening (absorptie is vaak slecht PO < minder perfusie)
- Renale eliminatie: glomerulaire filtratie en secretie
o Bij IV toediening: snelle diuretische respons (2-3 uur)
- Furosemide werkt op apicale zijde van de tubulus
o Meer furosemide geëxcreteerd, meer diuretische respons
3.3. INDICATIES
- Hartfalen, acuut longoedeem (IV)
- Nierziekten (retentie water, NaCl en K+)
o GFR < 30ml/min: thiaziden zijn niet meer effectief, lisdiuretica wel
- Levercirrose: combinatie lisdiureticum + spironolacton
o CAVE: te veel gebruik owv encefalopathie en hepatorenaal syndroom
- Hypercalciëmie: lisdiuretica (calciurie + volumecontractie) en zoutoplossing
o Meestal IV furosemide en infuus
- Hyperkalemie
3.4. BIJWERKINGEN
Vooral tgv verstoring water- en zoutbalans
- Hypokaliëmische metabole alkalose (NaCl in verzamelbuis ↑ excretie K+, H+↑)
- Hypomagnesemie bij chronisch gebruik
o R/ orale supplementen Mg
- Dehydratatie
- Eerder zeldzame bijwerkingen:
o Hyponatriëmie
o Ototoxiciteit bij hoge dosis
Meestal reversiebel, synergetisch effect met andere ototoxische gnm
o Hyperuricemie jichtaanval
o Allergische reacties (sulfonamiden)
4. KALIUMSPARENDE DIURETICA
4.1. SPIRONOLACTONE EN EPLENERON
= Antagoniserend effect van aldosteron in verzamelbuis en laatste deel van distale tubulus. Zwakke diuretica.
Aldosteron
- Verzamelbuis: absorptie van Na+ en secretie van K+
- Meer K+ secretie < meer activiteit van Na+/K+ ATP-ase en Na+ en K+ kanalen
Na+ reabsorptie negatieve potentiaal in lumen K+ secretie neemt toe
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Paracetamol123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now