Volledige samenvatting van de hoofdstukken Barok t/m Post-impressionisme van het boek Kunstboek. Er wordt ingegaan op de kunstgeschiedenis met nadruk op schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur. Destijds heb ik met deze samenvatting een 8,8 gehaald!
De Barok (1600 – 1720)
De barok is in drie verschillende vormen in te delen: de Franse barok (die van het hof van
Lodewijk XIV) de Noordelijke (in opdracht van rijke burgers uit de Nederlandse republiek)
en Zuidelijke barok (in staat van de contraformatie). Hoe barokkunst eruitziet, heeft alles te
maken met wie de opdrachtgever is.
Franse Barok :
Met Louis XIV aan de macht, heerste in Frankrijk het absolutisme : de vorst als
alleenheerser, hij hoeft zich niet aan wetten te houden of verantwoording af te leggen (''l’état,
c’est moi''). Lodewijk vergelijkt zichzelf met de zonnegod Apollo: hij is het middelpunt van
het universum, waar we allemaal afhankelijk van zijn. De samenleving was in die tijd een
geordende piramide, met als doel de macht van de vorst te ondersteunen en te consolideren.
Het openbare leven is streng verdeeld in rangen en standen. In 1648 wordt de Académie
royale de peinture et de sculpture opgericht, deze is lang bepalend voor de officiële schilder-
en beeldhouwstijl. Louis XIV beslist dus wat voor
kunst er gemaakt mag worden. Het tonen van
vorstelijke macht en rijkdom is zijn doel.
Louis XIV laat daarnaast wandtapijten vervaardigen,
die terugblikken op zijn regeerperiode. Deze serie is
gemaakt door Charles Le Brun en heet L’Histoire du
Roi. Van 1663 tot 1673 werden veertien schilderingen
gemaakt die een terugblik werpen op de voorspoedige
periode van zijn regering.
Architectuur :
De Franse hofstijl is classicistische barok
met strenge exterieurs en weelderige
interieurs. Kenmerken :
- symmetrie, horizontale benadrukking
- geen overdadige versiering
- brede gebouwen zonder binnenplaats
- hoge trapeziumvormige daken, midden-
en zijrisaliet
De barok architectuur streeft naar het
samensmelten van bouwkunst, beeldhouwkunst en schilderkunst. Het paleis van Versailles is
zo’n totaalkunstwerk. Alles past perfect bij elkaar en is afgestemd op het gebouw. Ook de
tuin is hier een voorbeeld van. Kenmerken van de barok tuin zijn o.a. :
- De ruimten zijn aansluitend bij het gebouw
- De parterres (aangelegd op een vlakke ondergrond, bestaande uit plantenbedden in
symmetrische patronen en verbonden door paden) zijn nog wel omsloten, maar tweezijdig
symmetrisch
- Er zijn eenvoudige krullen en de versieringselementen bevinden zich op kruispunten van de
assen
De barok aan het hof van Lodewijk XIV zet de toon voor de hofcultuur aan andere Europese
hoven.
, Zuidelijke Barok :
De katholieke kerk wil de gelovigen voor zich terugwinnen (contrareformatie) nadat tijdens
de renaissance veel mensen protestants zijn geworden. In Italië worden tijdens de barok
kerken overdadig versierd. De kerk geeft kunstenaars de opdracht religieuze werken te maken
die met pracht en praal de kerkelijke boodschap weergeven. Zo komt het dat de zuidelijke
barok sterk dynamisch is.
Architectuur :
In de zuidelijke barok vindt Boromini dat architectuur
niet meer persé harmonisch hoeft te zijn. De San Carlo
heeft golvende, plastische muurvlakken met sterke
reliëfwerking : uitspringende delen van de gevel en
nissen veroorzaken licht-donkereffecten. Dit zorgt voor
dynamiek. Hij versiert daarnaast de gevel overdadig, er
zijn beelden in de nissen en boven elkaar geplaatste
halfzuilen. Horizontaal en verticaal komen samen, een
kenmerk van barokarchitectuur. Luxe materialen als marmer en goud komen veel voor in de
barok.
Beeldhouwkunst :
Wat Michelangelo voor de renaissance beeldhouwkunst was, is Bernini voor de
beeldhouwkunst gedurende de barokperiode. Het kenmerk voor barokbeelden is BEWEGING
en de actie vindt plaats op het hoogtepunt van de handeling. Zelfs pilaren kregen d.m.v. een
spiraalopbouw beweging toegevoegd. We noemen deze nieuwe zuilorde getorste pilaren.
Bernini is een meester in stofuitdrukking: de manier waarop een kunstenaar de
oppervlaktestructuur van een materiaal afbeeldt. Beeldhouwkunst is in de barok vaak met
diagonale lijnen, wat een bewegenlijke indruk geeft. Precies de theatrale, dramatische
momenten van een verhaal worden afgebeeld. Ook het licht-donkercontrast is belangrijk en
wordt rekening mee gehouden. Door gebruik van donkergeleurd marmer in omgeving gaat je
aandacht nog meer richting de lichtgekleurde beelden.
Kenmerken barok in bernini’s david :
- figuur staat op punt tot actie over te gaan
- emotie en beweging
- sterk driedimensionaal van karakter
- sterk betrokken op omringende ruimte
- beeld lijkt onderdeel van een groter gebeuren
- sterke licht-schaduwwerking (door vorm van
het beeld)
- sterke diagonale lijnen
- uitwerking van anatomisch ingewikkelde houding
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eevdg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.33. You're not tied to anything after your purchase.
