Samenvatting Grammatica 2
Samengestelde zinnen en woordsoorten
Samengestelde zinnen
- Verschillende persoonsvormen
- Verschillende onderwerpen
- Voegwoord
Hoofdzin
- De persoonsvorm staat op de tweede plaats in de zin.
- Er is geen zinsdeel mogelijk tussen het onderwerp en de persoonsvorm.
Hij lacht als ik kijk. → Hij lacht als ik (morgen) kijk.
hoofdzin bijzin (‘dan’)
Bijzin
- Een bijzin begint met een onderschikkend voegwoord.
- Er is een zinsdeel tussen het onderwerp en de persoonsvorm mogelijk.
- Afwijkende woordvolgorde: de persoonsvorm staat achteraan.
Hij gaat naar huis en hij is moe. en = voegwoord
Hij gaat naar huis, dus hij is moe. dus = voegwoord
Hij gaat naar huis, dus is hij moe. dus = bijwoord (want er treedt inversie op).
Eigenlijk staat er: … en (= voegwoord) dus is hij moe…
hoofdzin hoofdzin
Bijwoorden die in nevenschikkingen kunnen voorkomen
- Voorbeelden: bovendien, toch, ook, daarentegen, niettemin, immers, althans, dus → hierna
treedt inversie op.
- Mogelijk: voegwoord + bijwoord
Marianne ging weg, maar daarentegen is Johan hier.
Marianne ging weg en dus is Johan hier.
- Niet mogelijk: voegwoord + voegwoord
* Marianne ging weg en maar Frank.
* Marianne ging weg en dus Frank bleef.
Beknopte bijzin
- Er is geen voegwoord.
- Er is geen onderwerp.
- Er is geen persoonsvorm.
De beknopte bijzin is aan de volgende kenmerken te herkennen.
- Er staat een vorm van het werkwoord in die niet bij het werkwoordelijk gezegde past.
- Er staat ‘om’ of dit is toe te voegen.
- De beknopte bijzin is uit te bouwen.
Ze had zonder het te weten de goede keuze gemaakt.
beknopte bijzin
zonder dat zij het wist
Hij besluit haar te bellen.
beknopte bijzin
Zij weigert naar binnen te gaan.
beknopte bijzin
Balansschikking
- Balansschikking = bijzin.
- Kenmerken:
1. Voorafgegaan door een hoofdzin met een ontkenning (niet, nauwelijks etc.).
2. Altijd ingeleid door nevenschikkend ‘of’.
3. Volgorde van hoofdzin (ond. en pv. ondoordringbaar naast elkaar).
4. Niet altijd vervangbaar door één zinsdeel.
5. Nooit voorop te plaatsen.
Het duurde niet lang meer of de bus zette zich in beweging.
balansschikking → bijwoordelijke bijzin
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mark-janzwart. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.