Volledige samenvatting van het vak "Geschiedenis van Zuidelijk-Afrika" aan de KULeuven. Het bevat de powerpoints + lesinhouden + relevante onderdelen van het handboek
Geschiedenis van Zuidelijk Afrika
1. Inleiding
Jaren ’80 (angst)/’90 (optimisme) vorige eeuw voortdurend in het nieuws omwille van
apartheidsregime (politiek systeem gebaseerd op strikte rassensegregatie) en het verzet
daar tegen (in Z-Afr en internationaal)
→ tot vrij vreedzame overgang naar echte democratische, multiraciale samenleving
→ machtsoverdracht van laatste blanke president aan Nelson Mandela
1.1. Zuidelijk Afrika: wat en waar?
Zuid-Afrika als land is onderdeel van Zuidelijke Afrika dat minstens 3 geografische
omschrijvingen heeft
• ECO: Donker groen gearceerd: Southern African Costums Union (SACU) (1910-) en
geografische subregio (VN-definitie)
o Douane-unie
▪ In Britse koloniale periode vonden Britten het handig om een unie te
creëren tussen wat op dat moment Britse kroondomeinen waren
• Z-Afrika: ontwikkelt zich als het economische zwaartepunt
• Botswana
• Lesotho en Swaziland
• GEOG: Licht groen gearceerd: fysisch geografisch
o Gebied onder de evenaar gekenmerkt door vergelijkbare geografie
o Vegetatie, fauna, flora
o +Angola, Zimbabwe, Mozambique, Madagascar…
• ECO: Licht groen: Southern African Development Community (SADC) (1980-)
o Zelfs Tanzania en deel Congo
o Poging om de regio te integreren ~ EU
▪ Politiek
▪ Voor een deel militair
▪ Vooral economisch
, • Nota: misschien ook: Alle landen die op één of andere manier historisch gezien
invloed hebben ontvangen van de ontwikkeling van Zuid-Afrika
o Bv. Rodesië (latere Zimbabwe) einde 19e E en 1e helft 20e E
o Bv. Namibië (eerst Duitse kolonie – na WOI Britse kolonie – na WOII soort Z-
Afr provincie)
o Bv. Botswana (gemeenschappelijk Brits koloniaal verleden)
1.2. Algemene kenmerken en uitdagingen van de Rainbow nation
1.2.1. “De wereld in één land”
= weinig landen in de wereld die in haar geschiedenis zo beïnvloed is geweest door zo veel
internationale spelers
• Voor een stuk creatie van het Europese kolonialisme
• Ook invloed van voormalig Nederlands-Indië
• Vormgegeven door Europese, N-Am en Aziatische invloedssferen
→Grote mate van verscheidenheid → sinds 1994 uitgebuit als “rainbow nation” → klopt
maar gaat gepaard met enorme uitdagingen
Bv. in 2010 WK voetbal in Z-Afr werd aangegrepen om land als kleurrijke natie voor te stellen
1.2.2. Geografie
• Heeft de politieke en staatkundige richting van het land meebepaald
bv. waarom het land vrij laat is opengesteld voor kolonisatie (17e eeuw)
, • Highveld (hoogplateau)
o Binnenland
o Relatief moeilijk toegankelijk
o Grootste gedeelte van het land
• Lowveld (laagplateau)
o Vruchtbare kustgebieden
o Relatief gemakkelijk toegankelijk
• Great escarpment (plateaurand)
= steile hellingen vanaf het hoge centrale Zuid-Afrikaanse plateau naar beneden in de
richting van de oceanen aan drie kanten
o Vooral in het oosten: dramatisch niveauverschil
▪ Drakensberg
o Zeer grillig reliëf dat voor veel decennia de grens is geweest tegen het verdere
oprukken van de blanke kolonisten
▪ Waar het in de 19e eeuw regelmatig tot conflicten is gekomen tussen
de kolonisten en zwarte Afrikaanse bevolking
1.2.3. Politiek-administratieve indeling (sinds 1994)
<1994: democratisch systeem maar met superioriteit van de blanken en uitsluiting van de
zwarte meerderheid
>1994 democratische republiek gebaseerd op non-raciale gelijkheid van iedere burger
➢ Altijd een klein beetje naar Brits model
➢ Sterke federalistische principes: provincies
De tien provincies van ZA
• Met relatief sterke autonomie
• Hebben hun oorsprong in de geschiedenis <1994
o Kaap: verwijst naar de Kaap
▪ Nu verdeeld in 3 nieuwe provincies na 1994
o Vrijstaat: verwijst naar Oranje-Vrijstaat als 1 vd 2 boerenrepublieken
▪ Nu een provincie
o Transvaal: verwijst naar 1 vd 2 boerenrepublieken die het gevolg waren van
boerennationalisme
▪ Nu verdeeld in een aantal provincies in het noorden
, • Bv. Limpopo
• Bv. Mpumalanga (spreek je uit als umpumalanga)
• Bv. Gauteng (lijkt op de Nederlandse randstad)
o Johannesburg: economische hart
o Pretoria: administratieve hart
• Bv. Kwazulu-natal
o Met name de Aziatische aanwezigheid toonaangevend
in het politieke en culturele landschap
o Heel aparte cultuur; andere historische ontwikkeling
• Lesotho en Swaziland apart
o Swaziland heeft nu een andere naam
Parlementaire & democratische republiek: met een sterke traditie om politieke en
institutionele bevoegdheden te verdelen over het hele land
• Kaapstad: parlement
o Was ook zo in de pre-1994 periode
• Bloemfontein: hooggerechtshof
o Hoogste bestuurlijke rechtbank
o Hoofdstad van oude Oranje Vrijstaat
• Pretoria: regeringszetel
o Officiële hoofdstad
o Vgl. met Washington in de V.S.
• Johannesbug: grondwettelijk hof
o Waarborgen van de grondwet
o Zeer liberale, progressieve grondwet
▪ Persoonlijke & sociale rechten
o Vgl. met New York in de V.S.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vknn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.85. You're not tied to anything after your purchase.
