VOLLEDIG UITGEBREIDE SAMENVATTING van het van levenslooppsychologie. 1ste jaar 2de semester Toegepaste psychologie.
+ lege kaders aan het einde van elke hoofdstuk voor zelftest.
Inhoud
Levenslooppsychologie............................................................................................................................ 3
Terrein verkenning ............................................................................................................................... 3
Een korte historiek ........................................................................................................................... 3
De indeling in fasen ......................................................................................................................... 9
Factoren die de ontwikkeling sturen ............................................................................................. 15
Ontwikkelingstheorieën (Erikson en piaget) ..................................................................................... 18
De psychosociale identiteitstheorie van Erikson ............................................................................... 18
Situering t.o.v. Freud...................................................................................................................... 18
Eriksons theorie ............................................................................................................................. 20
Een korte evaluatie ........................................................................................................................ 22
De cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget ................................................................................. 23
Enkele basisbegrippen ................................................................................................................... 23
De eigenlijke ontwikkeling ............................................................................................................. 24
Een korte evaluatie ........................................................................................................................ 26
De prenatale ontwikkeling................................................................................................................. 27
Ontwikkeling van embryo en foetus .............................................................................................. 27
Psychisch functioneren .................................................................................................................. 32
Prenatale omgevingsinvloeden ..................................................................................................... 33
De geboorte ................................................................................................................................... 41
De babytijd ........................................................................................................................................ 44
Uitrusting van de pasgeborene ..................................................................................................... 44
De verdere motorische ontwikkeling ............................................................................................ 53
De ontwikkeling in de waarneming en de cognitie ....................................................................... 56
Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling ....................................................................................... 60
De peuterjaren .................................................................................................................................. 68
Lichamelijke en motorische ontwikkeling ..................................................................................... 68
Ontwikkeling in de waarneming en het mentaal functioneren ..................................................... 70
De taalontwikkeling ....................................................................................................................... 76
Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling ....................................................................................... 79
De kleuterjaren .................................................................................................................................. 85
Lichamelijke en motorische ontwikkeling ..................................................................................... 85
Tekst Sofia: 6.1. evolutie van de kindertekening ........................................................................... 88
Ontwikkeling in de waarneming en het mentaal functioneren ..................................................... 89
1
, Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling ..................................................................................... 104
De schoolperiode............................................................................................................................. 112
Lichamelijke en motorische ontwikkeling ................................................................................... 113
Ontwikkeling in de waarneming en het mentaal functioneren ................................................... 116
Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling ..................................................................................... 124
Reacties op Morele Dilemma's: ................................................................................................... 130
De Drie Fasen van Morele Ontwikkeling volgens Piaget: ............................................................ 130
Niveau 1: Preconventioneel niveau ............................................................................................. 130
Niveau 2: Conventioneel niveau .................................................................................................. 131
Niveau 3: Postconventioneel niveau ........................................................................................... 131
Complexiteit en Nuance .............................................................................................................. 131
Regulatie en Beheersing .............................................................................................................. 132
Emotionele Competentie ............................................................................................................ 132
Samenvatting: .................................................................................................................................. 133
Belangrijkste Termen ................................................................................................................... 133
Ontwikkeling van een Lagereschoolkind ..................................................................................... 133
Voorbeeld .................................................................................................................................... 134
De adolescentie ............................................................................................................................... 136
Inleiding ....................................................................................................................................... 136
Tekst Sofia 8.1. Seksualiteit en relatievorming ............................................................................ 144
Samenvatting: .............................................................................................................................. 155
2
,Levenslooppsychologie
Leerdoelen
• De evolutie in het ontwikkelingspsychologisch denken in eigen woorden uitleggen (I)
• De belangrijkste factoren die een invloed hebben op de ontwikkeling toelichten en hun
onderlinge samenhang toelichten (I)
• De belangrijkste ontwikkelingspsychologische theorieën in eigen woorden uitleggen
(bv., Piaget, Erikson, Bowlby…) (I)
• De motorisch-lichamelijke ontwikkeling doorheen de levensloop in eigen woorden
uitleggen
• De cognitieve ontwikkeling en haar deelaspecten doorheen de levensloop in eigen
woorden uitleggen.
• De sociale en persoonlijkheidsontwikkeling doorheen de levensloop in eigen woorden
uitleggen.
• Op basis van de verschillende ontwikkelingsdomeinen (bv. Sociale ontwikkeling,
taalontwikkeling,… ) een casus interpreteren (II)
Studie van het gedrag tijdens de verschillende levensfasen
• Gedrag = overt en covert gedrag
Overt gedrag verwijst naar zichtbaar en observeerbaar gedrag dat direct waarneembaar is, zoals
praten, lachen, lopen, enzovoort.
covert gedrag verwijst naar interne processen die niet direct waarneembaar zijn, zoals gedachten,
gevoelens, attitudes en motivaties.
Deze interne processen zijn niet direct zichtbaar voor anderen en vereisen vaak meer interpretatie en
onderzoek om ze te begrijpen.
• Opdracht = registreren van de verschillende gedragsaspecten en integreren van al deze
gegevens
• Moeilijk om een geïntegreerd beeld te ontwikkelen:
• Veel feiten en inzichten
• Verschillen in visie en uitgangspunten bij de onderzoekers
• De complexiteit van het ontwikkelingsproces
Een korte historiek
Psychologie heeft een ver verleden, maar een vrij korte geschiedenis.
3
, De verre voorgeschiedenis
De verre voorgeschiedenis van ontwikkelingstheorieën omvat filosofen zoals Cicero. Factoren die
invloed hebben op ontwikkeling zijn benaderd door:
- nativisten (zoals Jean-Jacques Rousseau) en
- empiristen (zoals Locke).
Deze opvattingen misten echter vaak de kritische toets van wetenschappelijk onderzoek en waren meer
gebaseerd op filosofische overtuigingen dan op empirisch bewijs.
Start van de genetische psychologie
De start van genetische psychologie markeerde een verschuiving richting meer directe observatie van
menselijke ontwikkeling, in plaats van louter speculatie. In de 18e en 19e eeuw werden
babybiografieën gebruikt als een methode om observaties over kinderen vast te leggen en te leren
over hun ontwikkeling.
Deze aanpak bracht een verandering teweeg in de benadering van de menselijke ontwikkeling,
aangezien observatie van eigen kinderen en specifieke gevallen meer gegevens opleverde dan enkel
theoretische overwegingen. Het observeren van kinderen in hun dagelijkse omgeving leverde
waardevolle inzichten op in de genetische aspecten van psychologie en ontwikkeling.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariamrafihi1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.70. You're not tied to anything after your purchase.
