Samenvatting van ontwikkelingspsychologie deel 1. Hoorcollege gegeven door prof. P. Bijttebier. Dit is een duidelijke samenvatting van het boek met de dia's uit het hoorcollege gecombineerd met afbeeldingen.
Samenvatting: ontwikkelingspsychologie
DEEL 1: DE ONTWIKKELING VAN HET KIND
Hoofdstuk 1: inleiding in de ontwikkeling van het kind
1.1 Een oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie
4 ontwikkelingsthema’s
1) Fysieke ontwikkeling
a. Onderzoek: effecten ondervoeding op groeitempo + motoriek kinderen, ..
2) Cognitieve ontwikkeling
a. ‘hoe beïnvloedt groei en verandering in intellectuele vermogens ons gedrag?’
b. Onderzoek: veranderingen van intellectuele vermogens in loop van kindertijd
3) Sociaal-emotionele ontwikkeling
a. Onderzoek: uitgaansgedrag adolescenten
b. Mogelijke nadruk: seksuele ontwikkeling
4) Persoonlijkheidsontwikkeling
a. ‘bezit een mens tijdens leven stabiele, duurzame karaktertrekken?’
b. Mogelijke nadruk: morele ontwikkeling
Ontwikkelingsfasen
1) Prenatale periode Conceptie – geboorte
2) Babytijd Geboorte – 2j
3) Peuter- en kleutertijd 2j - 6j
4) Schooltijd 6j – 12j
5) Adolescentie 12j - 20j
6) Ontluikende volwassenheid
7) Volwassenheid
8) Ouderdom
sociale constructies, gebaseerd op onderzoek in ‘WEIRD’ samenlevingen + individuele
verschillen
Kenmerken:
grens tussen 2 periode gebaseerd op biologische verandering leeftijd waarop kind
adolescentie bereikt verschil
tijdstippen gebeurtenissen variëren
o oorzaak:
biologische: ene mens sneller volgroeit dan andere
omgevingsfactoren
opmerkelijke variaties = aanzienlijke afwijkingen van het gemiddelde
3 specifieke ontwikkelingsperioden
1) Puberteit = begin adolescentie
2) Prepuberteit = periode vooraf puberteit met hormonale niet-zichtbare veranderingen
3) Opkomende volwassenheid = geen adolescenten + geen volledige
verantwoordelijkheid
1
,Factoren die ontwikkeling bepalen
Cohorten
Normatieve gebeurtenissen
o Historisch bepaalde invloeden
Cohorte-effecten
o Leeftijdsgebonden invloeden
o Sociaal-culturele invloeden
Niet-normatieve gebeurtenissen
o Zelf bijdrage of geen zelf bijdrage
1.2 Kinderen: verleden, heden en toekomst
Philippe Ariès (1914-1984)
o Ontdekker kind als voorwerp historisch onderzoek
o Cultuurhistorische studie over kind en kindertijd sinds middeleeuwen adhv
afbeeldingen en dagboeken
Voor 1600: kind als miniatuurvolwassene
Zelfde kleding als volwassenen + geen andere behandeling
Kindertijd ≠ ander stadium dan volwassenen = natuurlijke
biologische vorm
Vanaf 1600: kind eigen status
Kindertijd = sociale constructie
Vroege denkers
John Locke (1632-1704)
o Empirisme
o Mens geboren als ‘tabula rasa’
o Ontwikkeling door invloed van omgeving
Geeft vorm aan gedrag kind
o “iedereen kan alles worden”
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
o Nativisme
o Mens geboren met inherent potentieel & talenten
o ‘nobele wilden’
o Groei in afzonderlijke fasen die automatisch ontvouwen
o Kinderen verzorgd + beschermd bereiken vanzelf volle potentieel
o Frustratie kinderen bij ontwikkelen van aangeboren goedheid negatieve
ontwikkelingsuitkomsten
Start van de wetenschappelijke ontwikkelingspsychologie
2
,Baby’s methodisch bestudeerd in eerste geschriften = babybiografieën 1
Charles Darwin (1809-1882)
o Evolutietheorie
o Overtuiging: begrip ontwikkeling binnen soort helpt om te weten hoe soort is
ontwikkeld
o Schreef babybiografie over 1rste jaar zoon met gevolgen:
Golf van babybiografieën
Wetenschappers ontdekten mechanismen achter verwekking
Genetici ontrafelen mysteries van erfelijkheid
Discussie nurture vs nature
o Systematische observatie van kinderen
Industrialisatie eind 18e, begin 19e eeuw arbeidsproces grondig hervormd
o Verandering kijk op kinderen als goedkope arbeidskrachten
o Ontstaan wetten over bescherming kinderen tegen uitbuiting
o Onderwijs meer toegankelijk
Kinderen vaker onderscheden van volwassenen
o Leerkrachten richten op betere manieren om info bij te brengen
o Nieuwe psychologische inzichten mensen bewust van invloed kindertijd op
hun volwassen leven
ontwikkelingspsychologie erkend als apart vakgebied
Alfred Binet (1857-1911)
o Frans psycholoog
o Eerste intelligentietest op vraag van ministerie van onderwijs
o Stimuleerde interesse in individuele verschillen in ontwikkeling
o Onderzoek naar geheugen en hoofdrekenen
Granville Stanley Hall (1844-1924)
o Amerikaans psycholoog
o Geïnspireerd door Darwin
Ontogenese als herhaling van fylogenese
o Ontwikkeling als rijpingsproces
o Stichter Child Study Movement
o Pionier gebruik vragenlijsten (normatieve benadering)
o Adolescentie = afzonderlijke ontwikkelingsfase
Arnold Gesell (1880-1961)
o Amerikaans psycholoog en pediater
o Leerling Stanley Hall
o ‘Father of child development’
o Bestudeerde 10.000 kinderen via observatie en ouderinterviews
o Alle kinderen doorlopen zelfde stadia op eigen tempo
o Focus maturatie, beperkte rol ervaring
o Gesell Developmental Schedules
1
Eind 1700 populair in Duitsland
3
, Leta Stetter Hollingworth (1886-1939)
o Amerikaans psycholoog
o Studie intelligentie, focus hoogbegaafdheid
o Onderwijs + omgeving = cruciale rol in ontwikkeling
o Aandacht schoolpsychologische praktijk
Maria Montessori (1870-1952)
o Italiaans arts en docent
o Onderwijsaanpak gebaseerd op zelfredzaamheid
Lewis Terman (1877-1956)
o Amerikaans psycholoog
o Stanford University
o Oprichter Genetic Studies of the Genius
o Gestart in 1921
o Langstlopende longitudinale studie
gemeenschappelijk doel: groei, verandering en stabiliteit tijdens kindertijd bestuderen
Klemtoon erfelijke sturing ‘genetische psychologie’
Zodra klemtoon context ‘ontwikkelingspsychologie’
tijdens uitwerking: nieuwe statistische methoden + nieuwe onderzoeksparadigma’s
nieuwe impulsen theorievorming, meer klemtoon opvoeding + ervaring
o pedagogiek
o behaviorisme
tot halfweg 20ste eeuw: focus kindertijd, daarna interesse andere fases vanuit andere
disciplines
o sociologie: adolescentie
o geneeskunde: veroudering
deeldisciplines los van elkaar
o kinderpsychologie
o adolescentiepsychologie
o (psycho)gerontologie
Recent: “levensloopperspectief”
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liencnapelinckx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.49. You're not tied to anything after your purchase.
