Summary
Samenvatting Schuit H11
- Course
- Institution
- Book
Metabolisme en Voeding, 2e semester 1e bachelor Geneeskunde Samenvatting per hoofdstuk van handboek Frans Schuit. Met figuren.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followliesvanhulle
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 11: Voeding1. Inleiding
Algemene belangen van voeding:
- Ondervoeding zorgt voor grote kindersterfte
- Ziekten (dylipidemiën, diabetes) kunnen deels verholpen worden door aangepast dieet.
Relatie dieet en ontwikkelen van kanker
- Voedingsstoffen kunnen risicofactoren zijn die een ziekte helpen uitlokken of bevorderen.
Bv: aflatoxine, nitrosamine en dioxinen → kanker.
Transvetten → hart- en vaatziekten
Methylkwik (vermindert effect in vis omega 3) → cardiovasculair risico
2. Voedingsgewoonten
Nutritionele en sociale rol: in Ghana wordt geen mango gegeten, dit zorgt voor een vitamineA gebrek
bij de bevolking daar en zorgt voor kindersterfte.
Religieuze of andere culturele voedingsbeperkingen hebben de grootste nutritionele weerslag op
jonge kinderen. Dit is de kwetsbaarste groep.
3. Ondervoeding (malnutritie)
Verschillende oorzaken: Arm/Rijk
- Socio-economische factoren
- Oorlog, droogte en slechte landbouwpolitiek
- Onvoldoende natuurlijke borstvoeding → groeiachterstand, verzwakking
- Ook heel vaak foetale malnutritie omdat vrouw zelf ondervoed is.
- Stunting en wasting → kindersterfte
Stunting, or low height for age, is caused by long-term insufficient nutrient intake and frequent infections.
Stunting generally occurs before age two, and effects are largely irreversible.
Wasting, or low weight for height, is a strong predictor of mortality among children under five. It is usually the
result of acute significant food shortage and/or disease.
- Ondervoeding door verwaarlozing (ouderen, verslaafden)
- Anorexie
- Inborn errors of metabolism
- Malabsorptie
Verhoogde behoefte aan voedingsstoffen, wanneer dit niet gebeurt kan er ook malnutritie ontstaan
- Zwangerschap / lactatie
- Ziekte of verwondingen
- Kanker → chemotherapie
- Chirurgisch behandelde patiënten: tijdelijke proteïnemalnutritie met negatieve N-balans
Ondervoedingsziekten: scheurbuik (VitC), pellagra (niacine) en beriberi (thiamine) komen in rijke
landen nauwelijks nog voor. Hier is eerder sprake van genetische ondervoedingsziekten.
Diagnose van malnutritie steunt op 3 pijlers:
1) Klinische tekenen
2) Biochemische veranderingen
3) Herstel van ziektetoestand door voedingstherapie
, Horizon: prangende vragen in verband met ondervoeding van moeder en kind
Neonatale sterfte en kindersterfte is vooral door ondervoeding.
Nieuw probleem: obesitas bij zwangere vrouwen zorgt voor te dikke kinderen.
→ belang moeder en kind
Oplossingen mogelijk door schaalvergroting van goede initiatieven en vermijden van te simpele
oplossingen (die 1 probleem omzetten in een ander).
Moeder- en kindondervoeding is een probleem. Er zijn heel veel factoren die hier op inwerken,
heel veel totaal verschillende dus we kunnen het niet zomaar oplossen. De problematiek
verschuift naar moeder- en kindovergewicht.
4. Essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen
Evenwichtige voeding bevat stoffen die nodig zijn om gezond te blijven en geen schadelijke stoffen.
• Essentiële voedingsstoffen: chemische stoffen die noodzakelijk zijn voor het metabolisme
maar die niet door het lichaam geproduceerd kunnen worden.
o Water (met ionen, liggen aan de basis van elektrische activiteit van cellen)
o Spoorelementen (onderdeel van proteïnen), heel weinig nodig
o Organische verbindingen die nodig zijn voor gezond functioneren
▪ Essentiële aminozuren
▪ Essentiële vetzuren (omega 3 en 6)
▪ 15 vitaminen (vetoplosbaar of wateroplosbaar)
• Soms kan de behoefte aan een essentiële voedingsstof vervangen kunnen worden door een
metabole precursor
o Nicotinezuur komt uit tryptofaan
o Choline kan uit serine en methionine aangemaakt worden
• Fluor: zonder teveel sucrose (Inuit) hebben we geen fluor nodig
Chroom: heeft effect op insuline en receptoren. Farmacologisch effect.
5. Aanbevolen hoeveelheden
a. Algemeen
Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ADH. Klokvormige spreiding
van dagelijkse behoefte. De dagelijkse behoefte van 95% ligt
binnen dit interval (blauwe curve).
Overinname van voedingsstoffen kan zorgen voor toxiciteit
(rode curve).
Tolereerbare bovengrens waarbij niemand ongewenste
effecten ondervindt. Hierboven hebben we excespathologie.
Voor enkele voedingsstoffen (selenium) ligt de bovengrens van
de behoefte en de ondergrens van toxiciteit heel dicht bij
elkaar, deels overlappend bij bepaalde bevolkingen.
, Horizon: wat is de juiste behoefte aan een bepaalde voedingsstof?
Er spelen diverse factoren een rol.
- We kunnen niet zomaar op mensen onderzoeken of het te weinig of te veel is
- Proefdieronderzoek is niet extrapoleerbaar naar de mens
- Criteria vaststellen is niet eenvoudig voor wie genoeg krijgt en wie te weinig.
- Darmflora zal soms een deel van de behoefte produceren (biotine)
- Mensen onderling hebben sterke variatie (genetisch).
- Dagelijkse voedingsbehoefte is afhankelijk van externe factoren
o Zonlicht (vitamine D)
o Leeftijd, kinderen en zwangere vrouwen hebben meer nodig
Selenium: genetische variatie tussen mensen onderling kan voor een nadelige of gunstige
hoeveelheid zorgen. De mutatie zit in superoxidedismutase-gen (beperkt zuurstofschade).
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheden kunnen veranderen.
Vitamine C: heeft een antioxiderende werking die beschermd tegen oxidatieve schade.
Oudere vrouwen: tekort vitB12, VitA, VitC, VitD, calcium, zink en zijzer.
b. Dagelijkse waterbehoefte
Watergebrek zal leiden tot de dood. Zuigelingen zijn heel gevoelig voor uitdroging. Daarom moeten
we ook oppassen bij diarree, braken en koorts → hoog verlies van water.
c. Dagelijkse energiebehoefte
Voeding: vermogen om voldoende energie-equivalenten aan te
leveren ter compensatie van het energieverbruik door het
organisme.
• Basaal metabolisme: dagelijkse constante energie-uitgave
o Hoger bij jongens dan bij meisjes → andere ADH
o Verschil in geslachten neemt toe bij puberteit door
geslachtssteroïden
• Thermisch effect van voedselinname: energie om voeding te verteren
• Mechanische arbeid van skeletspieren: dagelijkse variabele
o PAL-schaal berekend cijfers als inspanning daalt
• (groei bij kinderen)
Te veel dagelijkse energie-opname → energiereserves. Triglyceriden in vetweefsels. Enkel in eerste
levensmaanden is dit voordelig, vanaf 2 jaar is de uitgave gelijk aan de aanbevolen inname.
Te veel energie opnemen zorgt voor obesitas (maatschappij).
Horizon: wat bepaalt het basale metabolisme?
Thermische effect is heel constant. Het basale metabolisme neemt af met de jaren.
• Groei van kinderen stopt
• Dit gebeurt niet bij bepaalde diersoorten.
• Verminderde elektrische activiteit en biosynthese bij veroudering.
• Daling oxidatieve fosforylering in mitochondria
• Afname spiermassa (sarcopenie) en botmassa (osteopenie)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liesvanhulle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now