Taal kan 3 functies vervullen. → Kan je ook toepassen op schrijven:
1) Communicatieve functie = schrijft iets op om iemand die niet aanwezig is,
iets duidelijk te maken. (Communicatiemodel)
2) Conceptualiserende functie = schijft iets op om greep te krijgen op
werkelijkheid.
- Al schrijven je persoonlijkheid verder ontw.
- Gedachten, gevoelens, ervaringen onder woorden brengen.
- Greep krijgen op werkelijkheid.
3) Expressieve functie = gebruikt schriftelijke taal om te experimenteren, iet
te zeggen dat anderen nog niet eerder gezegd hebben, je emoties uit te
drukken.
Deze functies kun je nooit helemaal los van elkaar zien. Kinderen zullen alle
functies v.d. taal moeten leren: schrijven voor de ander, schrijven voor jezelf en
schrijven als middel om de taal te begrijpen en te ontwikkelen.
Volwassenen zullen deze functies verder blijven ontw.
2. Schrijfontwikkeling
Mondelinge vaardigheden zijn eerste vaardigheden die kind leert. → Ontw. zich
spontaan wanneer kind opgroeit tijdens eerste levensjaar.
Vb. luisteren en spreken
Schriftelijke vaardigheden worden op school aangeleerd. → Kinderen maken
actief leerproces door in verband met lezen en schrijven. Er wordt vertrokken v.d.
basis die kinderen al hebben opgebouwd rond mondelinge vaardigheden. →
Wordt uitgegaan van nauwe samenhang tss de vaardigheden.
1
,Vertellend schrijven of knowledge telling = als jonge kinderen (2e – 4e lj)
schrijven, sluit hun tekst sterk aan bij hoe ze het mondeling zouden vertellen
tegen iemand.
- Praten op papier.
- In één keer schrijven, geen afwegingsproces, geen planning, …
- Geen herwerking/ verbetering m.b.t. woordkeuze, spelling, interpunctie, …
- Weinig structuur
Denkend schrijven = (ongeveer 4e – 6e lj)
- Schrijfopdracht eerst analyseren, ideeën verzamelen en nadenken over
inhoud tekst.
- Analyserend vermogen noodzakelijk.
- Onderwerp is niet altijd meer louter afgaan op eigen ervaringen.
- Probleem oplossen via cognitieve processen: plannen, formuleren,
reviseren, controleren.
Wat maakt schrijven moeilijk?
Volgens Kris Van den Branden: wordt schrijven wel eens taaiste v.d. 4
vaardigheden genoemd.
Vb. Kinderen die een goed raadsel moeten opschrijven of studenten die een goede stagereflectie
moeten noteren vinden dat vaak moeilijk → omdat ze met heel wat zaken moeten rekening houden.
Schrijven =
- ideeën genereren
- die ideeën in begrijpelijke taal gieten
- daarbij rekening houden met de lezer
- en met conventies (= afspraken rond de tekstsoort, zinsbouw, spelling..)
Vb. Raadsels 2é lj:
- dit is een dier dat in een velt loopt het is ge streept en het is heel ge voorrlek.
- Kinderen vinden het heel leuk. En meestal is er veel eten bij. Chips en taart en cola.
- Je kan er op tv kijken. Je kan er op spelen. Je kan er op naar school.
- Het is half kaal. Het is slim en verstrooid. Het zit in de klas.
2
,3. Schrijven en communicatiemodel met 9 vragen
Communicatiemodel met 9 vragen helpt taalgebruikers om taalgebruik in zijn
context te zien en rekening te houden met alle factoren die bij elke
communicatie een beslissende rol kunnen spelen.
1) Wie?
2) Wat?
3) Waarover?
4) Aan wie?
5) Bedoeling? Hoe?
6) Langs welke weg en met welke middelen?
7) In welke omstandigheden?
8) Reactie, effect?
Vb. Wanneer lln in het 5e lj (wie) een e-mail (weg en middel) opstellen om te versturen naar hun
favoriete muziekgroep (aan wie) met de vraag of zij in hun school willen komen optreden (wat) op
het aankomende schoolfeest (waarover) is het schrijfdoel heel concreet voor de leerlingen en zijn
ze extra gemotiveerd. Ze zullen deze motivatie tonen in hun vraag (hoe) omdat ze zo meer kans
hebben op een positief antwoord (reactie).
4. Doelen voor schrijven
Eindtermen staat centraal: communicatieve functie.
Soorten doelen in stelonderwijs
Productdoelen = ligt de klemtoon op het eindproduct en wordt er gefocust op
de tekstsoorten en de tekstdoelen.
Vb. zijn de leerlingen in staat om een limerick te schrijven?
Procesdoelen = wordt er gekeken naar proces dat lln doormaakt om tot een
eindresultaat te komen. Focus ligt dan op de stelvaardigheden die een kind moet
toepassen tijdens het schrijven.
Vb. zijn de leerlingen in staat om de juiste informatie te selecteren, rekening houdend met hun
doelpubliek?
3
, 5. Een krachtige schrijfomgeving
Hoe leer je kinderen schrijven tips:
- Kies je schijftaken met zorg (betekenisvolle taken)
- Creëer voldoende ruimte voor een schrijftaak. (positief, rijk en
veilig klimaat)
- Zorg voor een goede ondersteuning (ondersteuning door
interactie)
5.1. Betekenisvolle schrijftaken
Betekenisvolle schrijftaken:
- Schrijven is functioneel: taal/schrijven als middel, er gebeurt iets echts met
de teksten v.d. lln.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller phebesmets. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.91. You're not tied to anything after your purchase.