Summary
The making of the west tijdvak 9 samenvatting
- Course
- Institution
- Book
samenvatting van hunt hoofdtuk 24, 25 en 26. Deze heb ik gebruikt voor mijn toets van Tijdvak 9 op het FLOT.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
The making of the west samenvatting tijdvak 10
Seller
Follow
mijntjebertens
Content preview
Tijdvak 9 HuntChap 24
Intro
Elk teken van imperiale rijkdom bracht een ogenschijnlijk irrationeel gevoel van de
ondergang van Europa teweeg. Conflicten brachten de wereld in beroering toen een
groeiend aantal machten, waaronder Japan en de Verenigde Staten, zich een weg baanden
naar nog meer gebieden. De naties van Europa waren van de ene diplomatieke crisis naar de
andere geslingerd over de toegang tot mondiale hulpbronnen en de controle over
grondgebied. De strijd om het imperium wakkerde een wapenwedloop aan die Europa in een
wreed slagveld dreigde te veranderen.
Publiek debat over het privéleven
Aan het begin van de twintigste eeuw konden steeds meer mensen streven naar een
comfortabel gezinsleven dankzij de verbeterde levensstandaard in Europa. Maar toen de
twintigste eeuw aanbrak, werden traditionele sociale normen zoals het heteroseksuele
huwelijk en de huishoudelijke rol van de vrouw als echtgenote en moeder aangevallen door
wat werd gezien als de krachten van de moderniteit. Het dalende geboortecijfer, het
stijgende aantal echtscheidingen en het toenemende activisme voor huwelijkshervormingen
leidden tot verhitte beschuldigingen dat veranderingen in het privéleven de nationale
gezondheid in gevaar brachten. Discussies over genderrollen en het privéleven droegen bij
tot toenemende sociale spanningen omdat ze zoveel traditionele idealen ter discussie
stelden.
Bevolkingsdruk
Vanaf de jaren negentig van de negentiende eeuw bespraken Europese politici en het publiek
heftig de urgente zorgen over trends op het gebied van bevolking, huwelijk en seksualiteit.
De Europese bevolking bleef groeien toen de twintigste eeuw aanbrak. Verbeteringen in de
sanitaire voorzieningen en de volksgezondheid droegen bij aan deze toename, waardoor de
kindersterfte daalde en de overlevingsduur werd vergroot. Minder machtige staten
herbouwden ook steden om de bevolkingsgroei op te vangen. Terwijl de absolute omvang
van de bevolking in het Westen toenam, daalde het geboortecijfer. Industrialisatie en
verstedelijking hielpen deze verandering tot stand te brengen. De industriële technologie
speelde een verdere rol bij het inperken van de voortplanting: condooms en abortussen
werden gebruikelijk. Het bredere gebruik van anticonceptie wekte critici op die vrouwen uit
de middenklasse ervan beschuldigden een ‘geboortestaking’ te houden.
Het hervormen van het huwelijk
Hervormers dachten dat het verbeteren van de omstandigheden binnen het huwelijk zowel
de kwaliteit als de kwantiteit van de geboren kinderen zou verhogen. Veel goed opgeleide
Europeanen geloofden in eugenetica – een reeks ideeën over het voortbrengen van
‘superieure’ mensen door middel van selectief fokken. Vrouwen uit de ‘betere’ klassen, zo
geloofden hervormers ook, zouden meer kinderen krijgen als het huwelijk gelijker zou
worden gemaakt. Hervormers werkten aan het verbeteren van de huwelijkswetten om het
geboortecijfer te verhogen, terwijl feministen probeerden het lot van moeders en hun
kinderen te verbeteren. Aan het begin van de twintigste eeuw hadden verschillende landen
wetgeving aangenomen die overheidssubsidies voor medische zorg en kinderbijslag voorzag,
omdat bezorgdheid over de bevolking gedeeltelijk de basis legde voor de verzorgingsstaat.
,Nieuwe vrouwen, nieuwe mannen en de politiek van seksuele identiteit
Snelle sociale veranderingen vormden de weg vrij voor nog stoutmoediger gedrag onder
sommige vrouwen uit de middenklasse. Avontuurlijke vrouwen reisden in hun eentje de
wereld rond om het christendom te promoten, geld te verdienen of andere culturen te leren
kennen. De toenemende beschikbaarheid van witteboordenbanen voor geschoolde vrouwen
betekende dat steeds meer van hen een onafhankelijke manier van leven konden aannemen.
Moderniteit en de opstand in ideeën
Tegen het begin van de twintigste eeuw verwierpen intellectuelen en kunstenaars al lang
bestaande overtuigingen en traditionele artistieke vormen zo volledig dat zij een nieuw
tijdperk inluidden. In de wetenschap hebben de theorieën van Albert Einstein en andere
onderzoekers nieuwe waarheden in de natuurkunde gevestigd. Hun vermenging van het
wetenschappelijke en het irrationele, en van westerse en niet-westerse stijlen, heeft
bijgedragen aan de lancering van de revolutie in ideeën en creatieve expressie die
modernisme wordt genoemd.
Het verzet tegen het positivisme
Aan het einde van de negentiende eeuw verwierpen veel filosofen en sociale denkers het
eeuwenoude geloof dat het gebruik van wetenschappelijke methoden blijvende sociale
wetten zou blootleggen. Dit geloof, dat positivisme werd genoemd, had de verifieerbare
aard van fundamentele wetten benadrukt en had pogingen gemotiveerd om wetgeving uit te
vaardigen die gebaseerd was op maatschappelijke studies.
De meest radicale onder de geleerden was de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche (1844–
1900), die beweerde dat ‘waarheid’ niet zeker is, maar eerder een menselijke representatie
van de werkelijkheid. Noch wetenschappers, noch andere zorgvuldige waarnemers, zei hij,
kunnen kennis van de natuur hebben die niet door de menselijke waarneming wordt
gefilterd.
De revolutie in de wetenschap
Terwijl Nietzsche en andere filosofen het vermogen van de traditionele wetenschap om
tijdloze waarheden te verschaffen in twijfel trokken, won het wetenschappelijk onderzoek
zelf aan prestige. In deze sfeer van ontdekking verkondigde natuurkundige Albert Einstein
(1879–1955) in 1905 zijn speciale relativiteitstheorie. Volgens deze theorie zijn ruimte en tijd
geen absolute categorieën, maar variëren ze afhankelijk van het gezichtspunt van de
waarnemer. Alleen de lichtsnelheid is constant. In 1916 publiceerde Einstein zijn algemene
relativiteitstheorie, die de kracht, of zwaartekracht, van een object verbond met zijn massa
en een vierde wiskundige dimensie aan het universum voorstelde.
Moderne kunst
Conflicten tussen traditionele waarden en nieuwe ideeën woedden ook in de kunst, omdat
kunstenaars zich verder distantieerden van klassieke westerse stijlen. De Spaanse kunstenaar
Pablo Picasso (1881–1973) ontwikkelde een stijl die kubisme wordt genoemd. Het werk van
expressionisten (felle kleuren, niet realistisch) en kubisten vóór de Eerste Wereldoorlog was
een commerciële mislukking op een markt die niet alleen werd gerund door
museumconservatoren, maar ook door professionele handelaars. Slechts één stijl uit deze
periode, art nouveau (“nieuwe kunst”), was onmiddellijk een commercieel succes.
, Toenemende spanningen in de massapolitiek
Naast de verstoringen in het artistieke leven raakte ook de politieke sfeer beladen. Enerzijds
leidden liberale opvattingen tot politieke vertegenwoordiging van de arbeiders. Aan de
andere kant waren veel politieke activisten niet langer tevreden met de liberale rechten,
zoals de stem die eerdere hervormers zochten. De politiek bedreigde al snel de nationale
eenheid.
De groeiende macht van de arbeid
De Europese leiders maakten zich zorgen over de opkomst van de politieke macht van de
arbeidersklasse aan het eind van de negentiende eeuw. Het groeiende vertrouwen van de
werkende bevolking kwam deels voort uit de uitbreiding van de onderwijsmogelijkheden. In
Duitsland had keizer Willem II de antisocialistische wetten laten vervallen nadat hij Bismarck
in 1890 als kanselier had afgezet. Door basisorganisatie op lokaal niveau werd de Duitse
Sociaal-Democratische Partij in 1912 de grootste groep in de Reichstag. Het winnen van
verkiezingen zorgde feitelijk voor problemen onder de socialisten. Sommigen voelden zich
ongemakkelijk om in parlementen te zitten naast de hogere klassen (de vijanden van de
werkende mensen). Tussen 1900 en 1904 worstelde de Tweede Internationale met de
kwestie van het revisionisme – socialisten vanuit regeringen moesten werken om het
dagelijks leven van arbeiders te verbeteren of aan te dringen op een gewelddadige revolutie
om regeringen omver te werpen. De vervolging door de politie dwong sommige
arbeiderspartijen ertoe in ballingschap te opereren. De Russische marxist Lenin (1870-1924),
die de macht overnamen tijdens de Russische Revolutie van 1917 opereerden buiten het
land. Lenin bracht de theorie naar voren dat een zeer gedisciplineerde socialistische elite een
licht geïndustrialiseerd Rusland naar het socialisme zou leiden. Op een partijbijeenkomst van
Russische marxisten in 1903 manoeuvreerde hij zijn tegenstanders ertoe de procedure te
verlaten, zodat zijn aanhangers de controle over de partij kregen. Daarna stond zijn factie
bekend als de bolsjewieken (meerderheid), dat zij tijdelijk hadden gevormd. Ze worstelden
met het onderdrukken van de mensjewieken (minderheid), die de dominante stem in het
Russische marxisme waren geweest totdat Lenin hen voor de gek hield. Geen van deze
facties had echter een zo groot kiesdistrict in Rusland als de Sociaal-Revolutionairen, wies
doel het was om boeren te betrekken in de politiek, in plaats van industriële arbeiders, om
een revolutie teweeg te brengen
Rechten voor vrouwen en de strijd om het kiesrecht
Vrouwen bleven strijden voor de voordelen van het liberalisme, zoals het recht om te
stemmen en hun loon te bezitten als ze getrouwd waren. Duitse vrouwen concentreerden
zich op het vergroten van de mogelijkheden voor onderwijs voor vrouwen. Hun activisme
was gericht op het verwezenlijken van het Duitse culturele ideaal van Bildung: de overtuiging
dat onderwijs karakter kan opbouwen en dat individuele ontwikkeling van publiek belang is.
Andere vrouwen namen het pacifisme over. Tegen de jaren negentig van de negentiende
eeuw besloten veel vrouwelijke activisten hun inspanningen te concentreren op één enkele
kwestie – het kiesrecht – als de meest effectieve manier om de vele problemen veroorzaakt
door mannelijke privileges op te lossen. Daarna richtten de suffragisten (vrouwelijke
activisten die strijden voor kiesrecht) grote organisaties op waarbij miljoenen activisten
betrokken waren. Vrouwenrechtenactivisten kwamen overwegend, uit de middenklasse.
Omdat ze niet meer in hun levensonderhoud hoefden te voorzien, hadden ze eenvoudigweg
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mijntjebertens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.67. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now