Watermanagement geeft een inleiding op de ingenieurswetenschappen waarmee de mens de natuurlijke kringloop van het water met civieltechnische middelen kan beïnvloeden en het water daarmee bruikbaar kan maken voor de behoeften van de menselijke samenleving.
In het vak Watermanagement wordt de klei...
1.1 WATER OP AARDE........................................................................................................................................................
2.1 FINANCIEEL..................................................................................................................................................................
2.2 DRINKWATERKWALITEIT............................................................................................................................................
2.3 FUNCTIONEREN VAN DRINKWATERBEDRIJVEN...........................................................................................................
2.4 DE WATERKETEN.........................................................................................................................................................
2.5 WATERVERDELING EN GEBIEDSINDELING...................................................................................................................
2.6 BEGRIPPEN EN GEGEVENS............................................................................................................................................
2.7 INTERNATIONAAL........................................................................................................................................................
3 WATERHUISHOUDING EN WATERVERDELING IN NEDERLAND...............................................................
3.1 RUIMTE VOOR DE RIVIER............................................................................................................................................
1
,1 inleiding
Watermanagement in het integraal beheren van grond- en oppervlaktewater in kwantitatieve en
kwalitatieve vorm met aandacht voor ecologische aspecten. Dit wordt benaderd vanuit verschillende
disciplines met focus op de sociale aspecten van water. Watermanagement wordt uitgevoerd door
rijkwaterstaat en door de 22 waterschappen van Nederland. De waterschappen regelen de waterstand met
gemalen en sluizen. Daarnaast beheren ze de afvalwaterzuiveringen (2.000.000.000 [m 3]/jaar), dijken
(zomer en winter (figuur 1.1)), natuur in/rond water en de kwaliteit van het zwemwater met:
Dijken > 18.000 [km]
Waterwegen > 225.000 [km]
Wegen > 7.500 [km] Figuur 1.1
█ Winterbed: oppervlakte tussen zomerbed en de buitenkruinlijn van de hoogwater kerende dijk.
█ Zomerbed: oppervlakte die bij normaal hoog zomerwater door een rivier wordt opgenomen.
1.1 Water op aarde
De verdeling van het water op aarde is te zien in tabel 1.1. In Nederland wordt de waterverdeling in stand
gehouden door gemiddeld 880 [mm] neerslag en 600 [mm] verdamping per jaar.
Waar % van totale watervoorraad
Totaal 100 (1600 [miljoen km3])
Zout (1020 [kg/m3]) 97.5 (1370 [miljoen km3]) % van zoetwatervoorraad
3 3
Zoet (998 [kg/m ]) 2.5 (230 [miljoen km ]) 100
IJskappen 68.7
Grondwater 30.1
Permafrost 0.8 % van zoet
oppervlaktewater
Zoet oppervlaktewater 0.4 100
Meren 67.4
Bodemvocht 12.2
Atmosfeer 9.5
Draslanden 8.5
Rivieren 1.6
Flora en Fauna 0.8
Tabel 1.1
█ Neerslagoverschot: hogere netto neerslag dan werkelijke verdamping
█ Verdampingsoverschot: hogere werkelijke verdamping dan netto neerslag
2
,2 Drinkwater
Nederland kent 10 drinkwaterbedrijven die worden bestuurd als naamloze vennootschappen (of stichting
in het geval van waternet). De bedrijven hebben gemeentes en provincies als aandeelhouder en ze zijn
verantwoordelijk voor de drinkwatervoorziening, gemeentelijke rioleringen en de uitvoeringstaken van
het waterschap.
Het eerste drinkwaterbedrijf is opgericht in Amsterdam, waarna er vele volgde. Op het hoogtepunt waren
er 200 bedrijven die fuseerde tot 10. Intern hadden de drinkwaterbedrijven 9000 personeelsleden in 1990
wat in 2005 was gedaald tot 5000.
Drinkwaterwinning
Drinkwaterbedrijven winnen water uit oppervlakte-, natuurlijk duin- en grondwater. Dit wordt ontkalkt
om kalkaanslag in machines te verminderen. Vervolgens wordt het verkocht als drinkwater. Daarnaast
kan dit als ander water worden verkocht. Dit is water voor industriële toepassing dat aan verschillende
zuiverheidseisen moet voldoen.
In 1990 werd er 100 miljoen [m3] drinkwater meer verbruikt dan in 2015. Dit verschil komt voornamelijk
door de zakelijke markt. Ook zijn huishoudens minder water gaan gebruiken maar dit wordt
gecompenseerd door een bevolkingsgroei.
De verwerkingsmethode voor de zuivering van water kan met kunstmatige infiltratie of met
directe verwerking.
In tabel 2.1 en 2.2 zijn verschillende drinkwaterstatistieken weergegeven.
Nirg (niet in rekening gebracht): lek- en spuitverlies zoals bluswater.
Waterleidingnet Afzetmarkt
Materiaal [km] Opmerkin Type [Miljoen m3]
g
Huishoudens 805
Totaal 120.06
1 Economische sector 290
Pvc 64.420 Neemt toe Industrie 130,8
Asbest 29.807 Neemt af Landbouw, bosbouw en visserij 41,9
cement Handel, vervoer en horeca 36,5
Gietijzer 8.977 Neemt af Overheid en zorg 29,1
PE 9.288 Cultuur, recreatie en overig 25,5
Overig 7,589 Gros 42
Tabel 2.1 Export 2
Nirg Onbekend
█ Top 5 drinkwatergebruik Tabel 2.3
1. Douche
2. Toilet
3. Wasmachine
4. Wastafel
5. Afwassen met de hand.
█ opvallende statistische gegevens:
3
, Jongeren gebruiken meer water voor de douch en ouderen gebruiken meet water voor het toilet
Vrouwen gebruiken meer water dan mannen
Kleine huishoudens gebruiken per gezinslid meer water dan grote huishoudens
2.1 Financieel
We kennen de volgende belastingen
Grondwaterbelasting > afgeschaft in 2011
Provinciale grondwaterheffing
Precario (leiding en concessie vergoeding)
BOL > tarief is in 2014 verdubbeld.
BTW > 9%
█ Drinkwater kost tussen de 1.12€ en 1.83€ wat voornamelijk afhankelijk is van de precariobelasting.
Hierboven op betaalt men eenmaal per jaar vastrecht.
█ Met dit geld hebben drinkwaterbedrijven in 2016, 438 miljoen euro geïnvesteerd.
Distributie > 59.2%
Productie > 30.7%
Informatie en communicatietechnologie > 6%
Overig > 4.1%
2.2 Drinkwaterkwaliteit
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft geconstateerd dat 99.95% van de 1 miljoen
metingen die drinkwaterbedrijven in 2015 hebben gedaan, voldoen aan de maximaal toegestane
hoeveelheid stoffen en micro-organismen in het drinkwater. De eisen hiervoor staan in de wettelijke
prestatievergelijking aangevuld met de waterkwaliteitsindex (WKI) van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
2.3 functioneren van drinkwaterbedrijven
█ Waterdruk: Op de Nederlandse leidingen staat tussen de 250 en 400 [kPa] met een gemiddelde van 313
[kPa]. Dit voldoet aan de wettelijke eis van 150 [kPa]
█ gemiddelde tijd zonder water per persoon in 2015
Storingen > 6:33 [min]
Gepland onderhoud > 9:01 [min]
█ Wettelijke leverplicht: als een van de 22 vitale processen van de Nederlandse samenleving moeten
drinkwaterbedrijven 10 dagen zonder stroom kunnen opereren en bij een langere periode dan 24 uur aan
uitval van de drinkwatervoorziening. Zijn ze verplicht 3 liter schoon water per persoon per dag te leveren.
█ Duurzaamheid: Drinkwaterbedrijven proberen waterverlies te beperken (Nirg is 1.5 [m 3/km leiding]
(Gemiddelde van Europa is 7.2)), duurzame energie (van 4 naar 100% gegaan tussen 1997 en 2015) toe te
passen, verdroging tegen te gaan en reststoffen te hergebruiken (in 2016 kon 99.9% hergebruikt worden).
Om hun milieu footprint te beperken.
1 [m3] drinkwater kost 0,5 [kWh]
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bbakker2345. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.73. You're not tied to anything after your purchase.
