Dit document is een samenvatting van het vak Recht en Onderneming gegeven door prof Hendrik Vanhees (1ste jaar bachelor UA). De samenvatting is geschreven in jaar en is dus actueel. Het bestaat uit een combinatie van de handboeken (Inleiding tot het recht deel 1 en Inleiding tot het recht deel 2) a...
Recht en onderneming
Hogere cesuur Juist antw: +0,5, fout/ geen antw of fout antw: -0 (dus GOKKEN)
27/40 = geslaagd
Onderlinge stukken hebben geen samenhang
Over het examen
- half uur op voorhand aanwezig
- Meenemen: blauwe of zware pen (en reserve)
- Geen waardevolle zaken meenemen (laptop, gsm?)
- Antwoord aanduiden in vragenbundel en op antwoordenformulier
- NOOIT doorstrepen, vraag nieuw formulier
- Zie opname voor voorbeeldvragen
o Lees vragen, zelf antw formuleren dan pas naar antw kijken
,1 DEEL 1: Inleiding
1.1 Wat is recht?
1.1.1Definitie van het recht
Recht = iets wat ons hele leven beheerst, in eerste plaats als private persoon & overeenkomsten en
in de tweede plaats door regels.
Recht is een geheel van regels (3):
- Regels die ordenen – recht ordent onze samenleving
- Regels moeten kunnen afdwingen/ sanctioneren
BV: niet rijden met gsm: als overheid geen sanctie voorziet, heeft de regel geen nut
- Bestaande regels kunnen wijzigen of afschaffen
BV: verjaringstermijn binnen overtredingen in katholieke kerk
Rechtsregels = regels die afdwingbaar zijn met maatschappelijk geweld
- Kunnen afgedwongen w “met de sterke arm” = mbv politionele macht effectieve naleving
Objectief recht = geheel van rechtsregels als zodanig
Subjectief recht = concretisering of individualisering van het objectief recht
Objectief recht bepaald ‘subjectieve rechten’
1.2 Indeling van het nationaal recht
Nationaal recht heeft een nationale bron, komt voort uit de werking van Belgische wetgevers.
De rechtsgebieden in het nationaal recht zijn:
- Privaat recht
- Publiek recht
1.2.1Het onderscheid privaat recht en publiek recht
Privaat recht
= betreft de relaties tss burgers onderling
BV: verkoop fiets aan vriend, verkoop van bedrijf A naar bedrijf B
Bestaande uit (3):
- Burgerlijk recht = de fundamentele regels voor iedere burger – bepaald ons bestaan als
burger
BV: huwen, echtscheiding, testament opmaken
Bron hiervan is burgerlijk wetboek (BW) en afzonderlijke wetten
OPM: in BW is evolutie aan de gang: het oorspronkelijke dateert uit tijd Napoleon en
is dus verouderd. Men heeft beslist dit te moderniseren door delen te herschrijven.
In lessen bedoelen we het vernieuwde BW (BW). De nog niet herziene bepalingen
staan in het Oud Burgerlijk Wetboek (OBW)
- Ondernemingsrecht = recht dat geschreven is voor ON, die behoefte hebben aan een
soepeler recht
Bron hiervan is het Wetboek van Economisch Recht (WER) en afzonderlijke wetten
, o WER = wetboek waarin verschillende boeken staan (aangeduid met romeinse cijfers)
en elk boek regelt specifieke regels
- Gerechtelijk recht = privaatrechtelijk procesrecht = geheel van regels in burgerlijk recht om
regels te sanctioneren of af te dwingen
Bron hiervan is het Gerechtelijk Wetboek (Ger. W.) en afzonderlijke wetten
o Ger. W bestaat uit:
Gerechtelijke organisatie: bepaalt rechtelijke organisatie
Procedures
Publiek recht
= betreft de relaties tss de burger en de overheid of tss overheden onderling
BV: recht om te kiezen of verkozen te w
Bestaande uit (5):
- Grondwettelijk recht = recht dat voortvloeit uit de Grondwet
Bron hiervan is de Grondwet met daarin:
o Staatstructuur
o Rechten en vrijheden
o Belangrijke beginselen BV: beginsel scheiding der machten
- Bestuursrecht = geheel van regels dat betrekking heeft op de uitvoerende macht –
regeringen, ambtenarenapparaat
- Fiscaal recht = regelt de relatie tss een ON en de overheid & tss een persoon en de overheid
Bron hiervan zijn wetboeken en afzonderlijke wetten
- Strafrecht = handelingen die onaanvaardbaar zijn, w strafrechtelijk gesanctioneerd.
Bron hiervan is het Strafwetboek en afzonderlijke wetten
De daders w vervolgd door Openbaar Ministerie (O.M)
BV: moord, diefstal, verkrachting
- Strafprocesrecht = aparte procedures van vervolging, de dader w tegenover de
gemeenschap (vertegenwoordigd door O.M.) gesteld. Het bepaald regels over rechtelijke
procedure
Bron hiervan is het Wetboek van Strafvordering
1.2.2Belang van het onderscheid
Onderscheid is fundamenteel en vormt de basis van de indeling van het recht:
- Privaat recht: gekenmerkt door traditie en vrijheid
- Publiek recht: gekenmerkt door eenzijdige dwingende overheidsbeslissingen
1.2.3Relevantie van het onderscheid
OPM: het onderscheid w steeds minder relevant
Men maakte het onderscheid omdat het te maken had met een soort regels:
Bij privaat recht
- Veel regels die suppletief/ aanvullend recht zijn = regels bestaan maar burgers kunnen ervan
afwijken en andere regels bepalen
BV: plaats rechtbank wijzigen bij overeenkomst, huwelijksvermogensstelsel
, MAAR contractuele vrijheid heeft grenzen
o Er zijn ook regels van dwingend recht en regels van openbare orde = beide regels
waarvan je NIET kan afwijken:
DR
Beschermen een privaat belang
BV consumentenrecht – beschermt consument
Beschermde partij kan kiezen hier geen beroep op te doen – je moet de
regels naleven MAAR of ze w afgedwongen, hangt af van beschermde partij
OR
Beschermen een maatschappelijk belang
BV: faillissement, welke rechter bevoegd is voor een geschil
Er zijn geen afwijkingen mogelijk
Bij publiek recht
- Meer regels van OR – die dwingend zijn en je dus moet respecteren
- Overheid oefent gezag uit dat niet op contractuele basis berust
1.2.4Relativiteit
We moeten het onderscheid relativeren want (4):
- In sommige rechtsdomeinen zijn zowel regels van publiek recht als van privaat recht
BV1: sociaal recht met daarin:
Arbeidsrecht bestaande uit 2 delen:
individuele arbeidsrecht – relatie WN-WG ~ privaat recht
collectieve arbeidsrecht = regelt relatie tss WN’s als groep
(vakbonden) en WG(organisaties) ~ publiek recht
socialezekerheidsheidrecht ~ publiek recht
BV2: economisch recht = recht dat zal bepalen hoe een ON zich op markt moet
gedragen ~ publiek & privaat recht
hierin zit mededingingsrecht: verbod op maken van prijsafspraken
- juridisch probleem: een juridisch probleem kan nooit opgelost geraken door enkel het
privaat recht of enkel het publiek recht te gebruiken
- Europees recht: maakt geen onderscheid tss privaat en publiek recht
- De overheid gaat zichzelf meer beroepen op privaat recht (privaatrechtelijke technieken)
BV1: ambtenaren: vroeger werken bij overheid ambtenarenstatuut ~ publiek
recht
Heden: meer WN in dienst WNstatuut ~ privaat recht
BV2: gronden: vroeger indien overheid grond wou onteigenen ~ publiek recht
Heden gronden aankopen ~ privaat recht
1.3 Het internationaal recht
Internationaal recht komt voort uit internationale bronnen
BV de Bel overheid sluit internationale overeenkomsten, het Europees recht
1.3.1Indeling van het internationaal recht
Internationaal privaatrecht (IPR)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudtorfs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.94. You're not tied to anything after your purchase.
