Herkomst geneesmiddel
1. Natuurlijke oorsprong
● Plantenrijk
○ Actieve bestanddelen uithalen door warme/koude uittreksels of extractie met
ander oplosmiddel als alcohol
○ Product laten drogen en vervolgens verwerken tot fijn poeder
→ hypericine uit sint-janskruid tegen depressie
● Dierenrijk
○ Insuline van runderen en varkens
○ Levertraan van walvissen (bron van vitamine A en D)
○ Virus vaccins op geëmbryoneerde eieren
● Delfstoffen
○ Koolstof tegen intoxicatie en diarree
○ Magnesium, ijzer, kalium, zink, fluor
● Bacteriën
○ Door genetische manipulatie om bacteriën van menselijk eiwitten te
synthetiseren, die kunnen worden ingespoten bij de mens
○ Labo-bacteriën onderdelen van ziektekiemen synthetiseren die voor mens als
vaccinatie dienen
→ humaan-insuline, humaan groeihormoon
2. Synthetische oorsprong
● Uitkomst door veel scheikundige combinaties
● Semi-synthetische oorsprong: gebaseerd op natuurlijk geneesmiddel en dan
kleine aanpassingen gedaan (veel namaak van de natuur)
Ontstaan nieuw geneesmiddel
● Duizend moleculen synthetiseren → 1 product interessant genoeg om uit
te brengen als geneesmiddel
● Minstens 12 jaar voor uitbrengen nieuw product → veel onderzoeksfasen
● Gemiddelde kostprijs: 250 miljoen euro
Onderzoeksfasen
1) Literatuurstudie: bestaand geneesmiddel verbeteren
2) Chemie: nieuw en beter mogelijk product uittekenen en synthetiseren
, 3) Biologie: proeven uitvoeren op biologisch preparaat in vitro (weefselkweek) en vivo
(proefdieren)
● Farmacologie: effectieve werking op weefsel nagaan en achterhalen hoe stof
werkt
● Farmacokinetiek: nagaan in hoeverre stof geabsorbeerd, verdeeld en
uitgescheiden wordt door organisme
○ Halveringstijd: tijd nodig om helft gnm te laten terugvallen
○ Klaring door lever en nier
○ Verdelingsvolume: waar stapelt gnm zich nog op
○ Dosis-respons curve: opkomen en verdwijnen van effect/bijwerking
4) Toxicologie: niet-klinische veiligheid geëvalueerd met toxiciteitsstudies (vitro en vivo
- 4 in vivo)
● Orgaan
● Voortplanting
● Carcinogeniteit
● Lokaal
5) Productie procédé ontwikkeling
6) Farmaceutische productontwikkeling: zoeken naar ideale toedieningsvorm/weg
7) Klinisch onderzoek: veiligheid en werkzaamheid bij mens onderzoeken
a) Fase 1: effect op klein aantal vrijwilligers
b) Fase 2: uitbreiding naar 200/500 pte (ZH)
● Werkt stof zoals verwacht
● Kan het op korte termijn veilig beschouwd worden
● Optimale dosering
c) Fase 3: 1000/3000 pte - gediversifieerd (controlegroep)
● Werkzaamheid op korte en lange termijn
● Bijwerkingen
● Vooropgestelde dosis optimaal?
● Interactie met ander gnm?
● Registratiedossier samenstellen
d) Fase 4: veiligheid op lange termijn bekijken
● GCP-richtlijnen: good clinical practices for trials on medical products in
european community
● Doel: veiligheid, rechten en plichten van iedere deelnemer
waarborgen
● Na klinisch onderzoek toestemming van gezondheidsautoriteiten in
verschillende landen voor dit op de markt mag komen
Teratogenese
● Alle stoffen die aangeboren afwijkingen (aanwezig bij geboorte) veroorzaken
● Oorzaak: gnm in relatie met andere factoren (genetisch, aandoeningen bij moeder)
● Meeste afwijkingen multifactorieel: zelfde dosis kan bij ieder persoon anders tot uiting
komen
● Sommige afwijkingen ontstaan in gevoelige periode (morfogenese) - eerste 8w
belangrijk voor ontwikkeling organen - meest gevoelig
, ● Vanaf 10w functionele beschadiging van verder ontwikkelende organen
● 3-5 van de gevallen te wijten aan inname geneesmiddel (1/1000)
→ Thalidomide (DES): slaapmiddel dat op dieren weinig teratogenese had, maar
bij mensen aantasting aan ledematen gaf
Placentapassage
● Passieve diffusie (grote molecule passen niet)
● Afhankelijk van hydrofiliteit, ionisatiegraad, molecuulmassa en plasma-eiwitten
Classificatie - terugbetaling
● Categorie A (volledige terugbetaling): levensnoodzakelijke specialiteiten
● Categorie B (grotendeels terugbetaald): therapeutisch belangrijke farmaceutische
specialiteiten
● Categorie C (slechts gedeeltelijk terugbetaald, in afnemende mate Cs tot Cx):
symptomatische behandeling
● Categorieën Fa en Fb: forfaitair bedrag voorzien is voor terugbetaling. Voorlopig
alleen in ziekenhuis gebruikt
Fidrotherapie - traditioneel kruidengeneesmiddel
● Voorwaarden registratie
○ Meer dan 30 jaar gebruikt in praktijk + veilig
○ Bewezen farmacologisch effect voor indicatie
○ Vrij verkrijgbaar (gebruik zonder tussenkomst arts)
→ Veel gezondheidsproducten voldoen niet aan de voorwaarden, maar laten wel
uit blijken dat het natuurproducten zijn (duur en niet terugbetalend)
→ Homeopatische geneesmiddelen: placebo (zelfherstellende vermogen van de mens)
FARMACOLOGISCHE WERKING
Doel: gewenst therapeutisch effect verkrijgen zonder onaanvaardbare neveneffecten
→ Tussen moment inname geneesmiddel en moment dat het werkzaam is loopt
er een groot proces, verdeeld in 3 fasen
1. Farmaceutische fase
2. Farmacokinetische fase
3. Farmacodynamische fase
→ Fase 2 + 3 therapeutische fase
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janacox. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.27. You're not tied to anything after your purchase.