Summary
samenvatting publiekrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van 35 pagina's voor het vak publiekrecht aan de HoGent (13/20)
[Show more]
Seller
Follow
lauradecock28
Content preview
PUBLIEKRECHTInhoudsopgave
Deel I – Inleiding tot het recht........................................................................................................................ 2
Hoofdstuk I – inleiding..........................................................................................................................................2
I - definitie.........................................................................................................................................................2
II – kenmerken van het recht............................................................................................................................3
III - enkele belangrijke begrippen......................................................................................................................5
Hoofdstuk 2 – indeling van recht..........................................................................................................................7
I – privaatrecht en publiekrecht........................................................................................................................7
II – nationaal en internationaal.........................................................................................................................7
III – bespreking van de verschillende rechtstakken..........................................................................................8
H3 – de bronnen van het recht..............................................................................................................................9
indeling..............................................................................................................................................................9
verdrag............................................................................................................................................................10
wetgeving........................................................................................................................................................10
gewoonte.........................................................................................................................................................12
rechtspraak......................................................................................................................................................12
rechtsleer.........................................................................................................................................................12
algemene rechtsbeginselen............................................................................................................................12
Deel II – instellingen..................................................................................................................................... 13
H1 – de internationale instellingen.....................................................................................................................13
de verenigde naties.........................................................................................................................................13
raad van europa..............................................................................................................................................13
europese unie..................................................................................................................................................14
H2 – de nationale instellingen: algemeen..........................................................................................................14
de belgische staatsstructuur...........................................................................................................................15
kenmerken van de belgische staatstructuur...................................................................................................15
H3 – DE NATIONALE INSTELLINGEN: FEDERAAL PARLEMENT EN REGERING.....................................................17
wetgevende macht..........................................................................................................................................17
bevoegdheden WM.........................................................................................................................................19
statuut parlementsleden.................................................................................................................................21
samenstelling uitvoerende macht...................................................................................................................21
bevoegdheden Uitvoerende macht................................................................................................................22
statuut van de leden van de uitvoerende macht............................................................................................22
H4 – DE NATIONALE INSTELLINGEN: RECHTERLIJKE INSTELLINGEN...................................................................23
algemeen.........................................................................................................................................................23
vredegerecht en politierechtbank...................................................................................................................24
de rechtbank van eerste aanleg, de ondernemingsrechtbank, arbeidsrechtbank,
arrondissementsrechtbank.............................................................................................................................25
, het hof van beroep en het arbeidshof............................................................................................................26
hof van assisen................................................................................................................................................26
Hof van Cassatie..............................................................................................................................................27
raad van state..................................................................................................................................................27
grondwettelijk hof...........................................................................................................................................27
H5 – DE NATIONALE INSTELLINGEN: GEMEENSCHAPPEN EN GEWESTEN.........................................................27
inleiding...........................................................................................................................................................27
structuur..........................................................................................................................................................27
bevoegdheden.................................................................................................................................................28
organen...........................................................................................................................................................28
H6 – DE NATIONALE INSTELLINGEN: PROVINCIES, GEMEENTEN EN OCMW’S...................................................29
de provincies...................................................................................................................................................29
de gemeenten.................................................................................................................................................30
ocmw’s............................................................................................................................................................31
DEEL 3 – MENSENRECHTEN.......................................................................................................................... 32
algemeen.........................................................................................................................................................32
mensenrechten in grote lijnen........................................................................................................................32
DEEL I – INLEIDING TOT HET RECHT
HOOFDSTUK I – INLEIDING
I - DEFINITIE
Wat is rechtvaardigheid? Dit is heel subjectief. Bijvoorbeeld sommige straffen verjaren na een tijd, je kan er
niks meer aan doen. Hoe zwaarder het misdrijf hoe langer de verjaringstermijn. Vinden wij dat rechtvaardig?
Dat is subjectief. Bv. bende van Nijvel voor hun die termijn continu verlengt door de wet te wijzigen.
Misdrijven die nooit verjaren= genocide, oorlogsmisdaden, misdaden tegen de mensheid
Wat is recht? Er bestaat hierover geen algemeen aanvaarde bepaling. Een definitie is ook niet belangrijk maar
het is wel van belang om een juiste voorstelling te hebben van het rechtsbegrip. Er zijn dus wel essentiële
kenmerken.
Recht verschilt van plaats tot plaats en van tijd tot tijd en is dus variabel. Recht is een instrument in handen van
beleidsmakers en zij sturen dat dan in een bepaalde richting. In 1789 heb je de franse revolutie wat het einde
van de middeleeuwen betekent. Hierbij is er een populair zinnetje: ““Liberté, egalité, fraternité”
LIBERTÉ
Individuele vrijheid van de mens
Ideologie liberalisme
Politieke partijen open VLD, MR (zusterpartij)
Liberale ministers Alexander De Croo, Magie de Block, Vincent van Quickenborne, Bart Somers
EX: vlaamse ministers vd federale en vlaamse regering en wat ze doen
,Je hebt progressieve liberalen zoals Lijst de Decker maar ook conservatieve liberalen. Een aantal
mensenrechten zijn in de grondwet gekomen dankzij het liberalisme.
EGALITÉ
Betekent Solidariteit.
Ideologie socialisme
Politieke partijen vooruit, pvda, ps (zusterpartij), klein links (allemaal kleine partijtjes)
Ministers Frank Vandenbroucke
Het proletariaat is hier ontstaan door Karl Marx wat betekent dat je hebt niks behalve je nageslacht. De
industriële revolutie 1750 heeft veel invloed gehad op het socialisme en ook de Russische revolutie in 1917. Je
kreeg daar opstanden door boeren die uitgebuit werden. Je kreeg dan in Rusland 2 groepen namelijk de
radicaal-links (bolsjewieken) en gematigd links (mensjewieken) groepen.
FRATERNITÉ
Dit betekent naastenliefde
Ideologie christendemocratie
Politieke partijen CD&V, CDH (zusterpartij)
Ministers Vincent van Peteghem (in federale regering, vicepremier), Hilde Crevits
Bij het ontstaan van België waren ze zeer actief. Ze hadden altijd macht tot 1993 want dan waren ze niet meer
in de regering. Op het Einde van WOI kwam er het verdrag van Versailles: Duitsers moeten oorlogsbelastingen
betalen en grote stukken grondgebied afstaan. Daardoor ontstaan ellendige situatie voor overblijvende
Duitsers, veel Duitsers vluchten vanuit Duitsland. In Istrië is er om de 10 jaar iemand anders aan de macht,
nooit iemand van hun eigen volk.
Hitler heeft toen ook het concept gelanceerd van de natie. Toen is de ideologie van nationalisme ontstaan.
Deze ideologie heeft dan ook impact op andere partijen.
Politieke partijen NV-A, Vlaams belang
II – KENMERKEN VAN HET RECHT
= recht is een geheel van regels, regelingen en instellingen
RECHT IS EEN GEHEEL VAN REGELS, REGELINGEN EN INSTELLINGEN
Regels schrijven bepaalde gedragingen voor aan een individu.
Gebodsbepalingen: regels die u zeggen dat je iets moet doen
o Opkomstplicht (enkel België en Griekenland hebben dit in Europa, Amerika heeft dit ook niet)
o Vroeger dienstplicht (niet meer in België)
o Aangifte geboorte (bedacht door Napoleon zodat die kon weten hoeveel soldaten hij later
zou hebben)
o Leerplicht (van 5 tot 18 jaar, we hebben geen schoolplicht)
o Belastingplicht (financieren het overheidsapparaat)
Verbodsbepalingen: regels die u zeggen dat je iets niet mag doen
, o Verbod op bigamie (enkel met 1 persoon trouwen, wij zijn een uitzondering)
o Strafrecht (verzameling van alle gedragingen die wij als samenleving onwenselijk vinden bv.
wegcode)
o Oneerlijke handelspraktijken
Verlofbepalingen: keuzerecht, je kan kiezen of je er gebruik van maakt
o Indexering van woninghuur (Indexering is het aanpassen van geldbedragen aan een
indexcijfer)
Louter technische regels: dienen om het rechtsapparaat te laten draaien
o Akten van burgerlijke stand
o Inhoud dagvaarding (oproep om voor de rechter te komen)
o Regels over verplichte vermeldingen op een rijbewijs/identiteitskaart
Chronologie dienstplicht:
België scheurde zich af van Nederland. Hierdoor kwam er oorlog en hebben we de dienstplicht ingevoerd
omdat we soldaten nodig hadden. Deze oorlog duurde tot eind jaren 80 van de vorige eeuw. Dat koste de
overheid veel geld, uiteindelijk hadden ze dit ook niet meer nodig en hebben ze dit dus afgeschaft. We hadden
geen leger meer nodig tot 2001 9/11 wanneer er een nieuwe dreiging was. De dreiging kwam niet van de
Oostblok maar van het islamitisch terrorisme. Men twijfelde om de dienstplicht terug in te voeren maar deden
het uiteindelijk niet. Vandaag hebben we weer een Oostblok-dreiging door de oorlog in Oekraïne. Stel dat de
oorlog zich verschuift naar Polen of andere buurlanden die lid zijn van de NAVO dan is België terug in oorlog en
zouden we het terug moeten invoeren. Er zou zelf beslist worden dat vrouwen ook in het leger zouden moeten
stappen.
Het recht bestaat niet enkel uit abstracte normen die een algemene draagwijdte hebben. Het gaat ook om
regelingen die geen regels of normen zijn:
Beschikkingen die individuele draagwijdte hebben bv. benoemingen
Rechtspraak
Het recht bestaat ook uit regels over de instellingen van het land:
Staatsstructuur
Gerechtelijke organisaties
HET DOEL VAN RECHT IS HET ORDENEN VAN DE SAMENLEVING
Met recht proberen we het samenleven in groep mogelijk te maken. In primitieve maatschappijen bestond het
recht ook al. Men moet altijd afspraken maken bv. over de voortplanting. Recht is een middel om bepaalde
zaken zoals beleidsopties te realiseren. Het beleid of het doel dat men wil bereiken is een politiek gebeuren.
Recht is een afspiegeling van de overheersende maatschappelijke tendensen en van de waarden die historisch
zijn gegroeid. Recht is dus met andere woorden tijdsgebonden. Het is ook het resultaat van verschillende
ideologische stromingen. Ons recht is sterk beïnvloed door de joods-christelijke godsdiensten, principes van de
Franse revolutie en het licht gecorrigeerd kapitalisme, nationalisme en individualisme.
We zien dat er in de samenleving een toenemende juridisering is. Men wil meer en meer alles regelen. Daarbij
wordt het recht ook complexer en wordt het meer en meer gediversifieerd. We hebben nu zelf specifieke
regels over woninghuur, landpacht enzovoort.
ER BESTAAT EEN BINDING TUSSEN GEZAG EN RECHT
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauradecock28. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now