Summary
Samenvatting Heuristiek: Vroegmoderne Tijd
- Course
- Institution
Samenvatting van de cursus en lessen Met afbeeldingen (Wel beknopter deel van boek II, dus best cursus naast samenvatting leggen)
[Show more]
Seller
Follow
irenepattyn204
Content preview
Heuristiek: Vroegmoderne Tijd IPBoek I: Instellingen in de Bourgondische en Habsburgse Nederlanden
Deel I: De centrale instellingen in de Bourgondische Nederlanden
0. Inleiding
Instellingen
- Bv. UGent, ministeries, gemeenteraden, ngo’s, ziekenhuizen…
- Alles wat is ingesteld
- Universeel
Publiekrechtelijke instellingen
- Houden bronnen bij (in functie van hun doelstellingen)
Voorbeeld: lager en middelbare scholen in Congo in interbellum
- Archieven van kerkelijke instellingen
- Ministerie van koloniën
- Ministerie van Nationale Opvoeding/onderwijs
Institutionele oefening
Moet weten welke instellingen er bestaan en wat ze deden
Hoofdstuk 1: Staatsvormingen en institutionele ontwikkelingen – algemeenheden ter
overweging
Bourgondische tijd + ontwikkelen van organisaties
- Bourgondische Nederlanden => samengestelde staat
o Meer en meer verenigd
Centralisatie/machtsconcentratie door landsheer, via instellingen
- => greep op geweten verstevigen
o Universiteiten => belangrijke instellingen voor vorst
Politieke modernisering
- Grotere effectiviteit van staatsinstellingen (intern en extern)
Bottom-up
- Behoeftes die ontstaan aan de basis/belangen liggen aan de basis
Bureaucratisering => functionarissen (mensen die bureaujobs doen?)
- Machtsuitoefening vanachter een bureau
Juridisering
- Wetten worden gefinancierd en vastgelegd
,Uniformisering
- Binnen instellingen
Specialisering
Hogere fiscale druk
- Specialisering = duur
uitzonderingen en tempoverschillen
In de late ME en vroege VMT wordt W-Europese staatsvorming over het algemeen
gekenmerkt door opkomst en uitbouw van een ambtenarenstaat gepaard met
- Machtsconcentratie
- Specialisering
- Functionarisering
- Bureaucratisering
- toename fiscale druk
- uniformisering
Vorst wil machtsconcentratie (=centralisatie)
Gebruikt ambtenaren om een complex en hiërarchisch netwerk van instellingen en
beleidsorganen uit te bouwen
- Supra-centrale instellingen
o Bevoegdheden betreffende de hele staat
- Centrale instellingen
o Betreffende bepaald deel
- Gewestelijke instellingen
o Betreffende een deel van een deel
Instellingen worden geleid door functionarissen
- Leden van de derde stand die hun positie van de vorst hebben gekregen
- (ipv de adel)
Staatsvorming gebeurt ook Bottom-up
- Nieuwe maatschappelijke behoeften
Elke instelling heeft eigen opdracht => specialisering
- Bureaucratisering => archivering
Is allemaal duur => opvoeren fiscale druk
,Hoofdstuk 2: De centrale instellingen van 1385 tot 1473
1. De Kanselier van Bourgondië
1385: eerste kanselier (aangesteld door Filips de Stoute)
Bevoegdheden nooit precies omschreven
Hoofd van de kanselarij
Bewaard het groot zegel
- heeft handtekening in handen om een beslissing te maken
Juridisch geschoold (Fr of Bourgondië)
Zat de Hofraad voor
Woordvoerder voor de hertog
Belangrijk raadgever/vertrouwenspersoon van de vorst
Altijd in de omgeving van de vorst te vinden
Nicolas Rodin
Kanselier van 1522-1462
Belangrijke kanselier geweest
2. De Hofraad (Grans Conseil Ducal)
Van 1385 tot 1445: Grand Conseil Ducal
- Groep van mensen die de hertog moet informeren/regeren samen met de hertog
o (vandaag = Kroonraad)
o Binnenlands beleid
o Buitenlands beleid
o Financiën
o Rechtspraak
Kerndepartementen van een staat
- Samengesteld uit hoge edelen, maar ook juristen
- Belangrijke spelers in de Bourgondische Nederlanden => machtigen/hoge edelen
o Probleem: hoge edelen niet geschoold => ook juristen in raad
- 1435: taakverdeling tussen edelen en juristen
o Rechtspraak exclusief voor juristen
o In 1445 aparte juridische commissie binnen Hofraad => ‘De Grote Raad’
, Van 1445 tot 1473: start specialisatie
- Vanaf 1445 in grote mate van rechtspraak verlost
- Algemene politiek en financieel beleid bleven wel de aandacht vragen
o Algemeen beleid voor hoge edelen-raadsheren
o Financieel beleid voor aparte cel van ambtenaren-raadsheren
o => beide groepen geen autonome afdeling
- Filips de Goede => Hofraad herhaaldelijk gereorganiseerd
o Een gemeen punt hervormingen: institutionaliseren (binnen de hofraad)
o Twee duidelijk onderscheiden commissies:
Politiek en financieel
Naast de reeds bestaande rechterlijke comissie
o Karel de Stoute
Legt in 1473 ordonnanties van Thionville op
Vanaf 1474 enkel nog algemene politiek in Hofraad bepaald
1474-1477: uniformisering
Hoofdstuk 3: De ordonnanties van Thionville
Parlement van Mechelen
Opvolger van de Grote Raad
- Ontstaan tussen 1435 en 1445 binnen de Grand Conseil Ducal
- Nam vanaf 1445 de volledige Bourgondische rechtspraak voor zijn rekening
Specialisatie te danken aan
- Sterke territoriale uitbreiding
- Beëindigde oorlog met Frankrijk
o Filips de Goede en rijn raadsheren kunnen zich weer toespitsen op politiek en
rechtspraak
- Hertog streefde naar uitbreiding van zijn gezag
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irenepattyn204. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now