Alle uitgeschreven informatie gegeven in het bovengenoemde hoorcollege voor Persoonlijkheidsleer- en persoonlijkheidsonderzoek gegeven in 2019 aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.
In het jaar 200 kwam er een boek uit van Geneticus James Neel & antropologe Napoleon Chagnon
waarin zij beschuldigd werden het infecteren van indianen stammen met de mazelen. Dit was om te
onderzoeken of polygene mannen sterker waren dan westerse mannen. Dit artikel zorgde voor grote
schandalen, echter werd het later ontkracht.
Maar, waarom werd dit onderzoek dat gepubliceerd?
Om dat er een grote twee scheiding tussen antropologen is. De ene helft neigt naar de humanistische
kant en de andere helft neigt naar de meer ‘kritische’ kant. De humanistische kant richt zich meer op
de objectieve realiteit van de mens daar waar de kritische (wetenschappelijke) kant de relatieve
werkelijkheid uitlicht. Met hierbij de nadruk op sociale en culturele constructen.
Met dit artikel werd de wetenschappelijke kant belicht en de indianen als meer vijandig neergezet.
Hierbij werd dus eigenlijk het andere idee door andere onderzoekers vrij heftig aangevallen.
In dit college behandelen we:
1. Culturele psychologie en cross-culturele psychologie
2. Waarde-georiënteerde benaderingen van cultuur
3. De Big Five in verschillende culturen
Allereerst de culturele psychologie en cross-culturele psychologie.
Standaard sociale wetenschapsmodel
- Mens geboren als onbeschreven blad
- Cultuur programmeert gedrag
- Culturen kunnen elke eigenschap in elke richting sturen
- Biologie onbelangrijk om menselijk gedrag te begrijpen
Dit idee komt van Franz Boas. Hij was een duitse onderzoeker die voor de oorlog vluchtte naar
Amerika. Hier wordt hij gezien als oprichter Amerikaanse antropologie. Hij verwierp de evolutionaire
theorieën van cultuur en stelde rassen niet meer superieur aan elkaar. Hij was een felle tegenstander
van wetenschappelijk racisme.
Zijn studenten (Kroeber, Mead) radicaliseerden dit idee en introduceerde het cultureel
determinisme. Zij stelde dat cultuur alles bepalend was voor persoonlijkheid, seksuele oriëntatie en
gedrag.
Culturele psychologie
Eind jaren 80 komt dit idee ook bij de psychologie aan. De culturele psychologie werd van groot
belang binnen de psychologie. Ideeën als ‘Het hoofddoel van de culturele psychologie is niet om een
lijst met gemene delers op te stellen. Het is om een bepaalde manier van leven te begrijpen.’
(Schweder, 1997, p.65) namen de boven toon.
Hier stelde men dat historische processen van belang zijn bij het vormen van een mens in plaats van
de hiervoor gegeven biologisch verklaringen. De mensen zijn overgeleverde aan hen cultuur. De
focus hierbij ging liggen op ‘hogere’ zingeving. Als de waarden, overtuigingen, emoties en keuzes van
verschillende culturen. De nadruk hierbij lag op verschillen tussen culturen.
Dit idee is heel lang aangehouden.
, Integratie biologie en psychologie
Vanaf de jaren 1990 wordt de biologie steeds belangrijker voor de psychologie. Hierbij komt een
nadruk te liggen op biologische processen en genetica.
‘In our view, the rapid cultural evolution during the Late Pleistocene created vastly more
opportunities for further genetic change, not fewer, as new avenues emerged for communication,
social interactions, and creativity.’
Tegenwoordig is er nog steeds veel zorg over wat de gevolgen hiervan zijn. Volgens de biologie zitten
we namelijk op een bepaald punt vast aan eigenschappen en dit hoeft niet positief te zijn. We zijn
dus sterk afhankelijk van onze voorouders. Dit wil zeggen dat we al onze culturele vooruitgangen ‘op
onze buik kunnen schrijven’.
Steven Pinker ontkracht dit idee in zijn boek en roept mensen op geen racisme toe te passen op basis
van genetische toepassing. Op basis van ons morele kompas is hier geen motivatie voor. Dit gaat
geven als onze morele standaarden in.
Integratief model
Natuur en cultuur bepalen samen menselijke gedrag
De wisselwerking tussen biologische en culturele benaderingen. Mensen worden geboren met
emotionele, motivationele en cognitieve adaptaties. Vervolgens resulteert ons gedrag uit de
interacties tussen deze adaptaties en cultuur/omgeving. De cultuur zélf komt voort uit de menselijke
natuur.
Cross-culturele psychologie
De cross-culturele psychologie toetst de generaliseerbaarheid van psychologische wetmatigheden.
De focus ligt op universele aspecten én culturele verschillen. Er is meer aandacht voor
omgevingsfactoren en opgeroepen cultuur en niet alleen meer aandacht voor overgeleverde cultuur.
Een typisch voorbeeld van opgeroepen cultuur is het dragen van warmen jassen in de pool gebieden.
Dit doet men niet omdat hun voorouders dit deden, maar puur omdat het koud is. Ook houdt men
zich bezig met biologische verklaringen.
Nu de waarde-georiënteerde benaderingen van cultuur.
In de westerse cultuur zijn we individueel gericht en houden we ons bezig met de persoon als eigen
individu. Daar waar in Oosterse culturen het gedachtegoed meer gericht is op de mens als onderdeel
van een groep. Binnen culturen leren mensen dus andere waarden die hun beïnvloeden.
Verschillende waarde benaderingen:
1. Individualisme - collectivisme (Triandis): hierbij wordt ofwel de nadruk gelegd op het
individu of de groep.
o Interdependentie vs independentie (Markus & Kitayama)
2. Eer - waardigheid culturen (Nisbett & Cohen): Heeft betrekking op de culturele verschillen in
morele waarden.
In individualisme – collectivisme culturen kijken we sterk
individualistisch naar ons zelf en de mensen om ons heen.
Dit noemen we analytisch. Wanneer je dit met een strand
zou vergelijken zien we onszelf als losse korreltjes zand. In
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jalienvandentweel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
