Summary
Huisvesting Samenvatting '19-20
- Course
- Institution
Dit document is een enorm uitgebreide samenvatting bestaande uit een combinatie van de hoorcolleges en de cursus (PowerPoint).
[Show more]
Seller
Follow
diergeneeskundeua
Reviews received
Content preview
HuisvestingProf. dr. Jo Leroy
Samenvatting
1
, Deel I: Klimaatbeheersing
Inleiding
Vocht op het raam aan de binnenkant (=condens) is een huisvestings (=HV) probleem. Soms
zijn de randen van het kozijn nat met druppels. Het gevaar van het condens is schimmel. Als
je hier altijd zit dan bouwt het condens op. We lossen dit op door ventileren, hierdoor laat je
de vochtige lucht buiten en trek je drogere lucht binnen. Ook kan je gebruik maken van
luchtvochtigheidverwijderaars of kunnen we verwarmen.
Het raam is nat door temp verschil van buiten naar binnen. Vocht in een warme omgeving
slaat neer op koude oppervlaktes. Hiervoor kan je als oplossing dubbel glas gebruiken.
Stal en HV was een noodzakelijk kwaad voor WO I om het dier te beschermen tegen de
elementen van de natuur. Het werd dus gebruikt als beschutting.
Men wilde nooit meer honger en heeft toen geïnvesteerd in het efficiënter maken van de
landbouwproductie en veeteelt productie. Toen besefte men dat HV een productiefactor
was. De factoren worden belangrijker nu de landbouw alsmaar efficiënter wordt.
Een mestkip groeit tot 6wk tijd, 2,6kg. Dit kan omdat de HV zo perfect is. Het dier moet enkel
eten en groeien en bv niet zichzelf opwarmen. De HV moest mee.
De HV is een heel belangrijk deel van de bedrijfsvoering op een aantal vlakken
- Economische
o Investeringskosten; de stal moet afgeschreven worden. Dit is de kosten
schrijven over de levensduur van het apparaat. Je betaald nm enkel belasting
over de nettowinst, dus je kan dit beter spreiden. Ook moet je gaan
investeren zodat de stal goed genoeg is om de productieresultaten te kunnen
leveren
o Uitbatingskosten; de stal moet uitgebaat worden. Zal de stal wel op een
economische rendabele manier te managen vallen?
o Productieresultaten; als je een stal zet en je investeert dan moeten de
productieresultaten waar gemaakt kunnen worden. De temp moet
aangehouden kunnen worden om bv de mestkippen te laten groeien.
- Ecologische;
o Ruimtelijke inplanting; je moet tegenwoordig een vergunning aanvragen om
een stal te bouwen (=omgevingsvergunning). Deze wordt afgeleverd door de
overheid.
o Emissies; het mag niet te veel impact hebben op de omgeving. Het moet
emissiearm gebouwd worden, het moet voldoen aan de eisen van de
overheid
- Ergonomische;
o Werkefficiëntie; de stal moet werkbaar zijn. In de stal zullen mensen werken
en het moet gereinigd worden. Als je een stal hebt die een bepaald probleem
bevestigd; bv hij is zo gebouwd dat het moeilijk werkbaar is dan moet er veel
gereinigd worden.
o Werkkwaliteit; we moeten soms kleine aanpassingen in de stal doorvoeren
waardoor het werk gemak verbeterd. Veehouders zien vaak de
opportuniteiten niet meer omdat eigenaars vaak bedrijfsblind (=omgeving
aanvaarden omdat je het gewoon bent / je ziet het probleem niet meer
2
, omdat je dan gewezen wordt op je verantwoordelijkheid) worden. Je moet de
eigenaar uit zijn comfort halen en wijzen op het probleem.
o Gezond stalklimaat
- Ethologische aspecten;
o Ethogram; dieren moeten via de HV een ethogram kunnen volbrengen. Ze
moeten doen wat ze willen doen om hun natuurlijke gedrag uit te voeren.
o Groei en ontwikkeling
o Voortplanting
Je moet door de 4 E’s denken aan problemen zoals bv mastitis, zie dierhygiëne. Mastitis
wordt vaak veroorzaakt door een opklimmende infectie, het komt binnen via het
tepelkanaal. Melkkoeien die pas kort hebben gekalverd hebben een hoge metabole druk en
zullen vermageren. Hierdoor zal de immuniteit zakken. Als een Escherichia coli (=E. coli)
bacterie (diarree bac) via de tepel omhoog kruipen dan kunnen deze bij koeien, die net
afgekalfd zijn, een mastitis veroorzaken die dodelijk kan zijn. Is dit een aantal weken na het
kalveren dan heeft het dier hier geen last van.
Waar zit E. coli in? Mest. Als je hoort dat er E. coli is dan denk je aan mest en dus hygiëne.
Als een DA op een bedrijf komt met dit probleem dan moet je eerst het dier genezen, maar
als dit vaker gebeurt dan moet je als DA kijken naar de omgeving. De aandoening in nm
geassocieerd met de omgeving. Vaak is de afkalfbox dan smerig en moet hij vaker gereinigd
worden. Misschien is echt moeilijk om dit hok schoon te maken en wordt het daarom niet
gedaan. Luchtwegproblemen is grosse modo gelijk. Vochtige lucht geeft schimmel
problemen en vervolgens longproblemen.
Video
Kijk hierbij naar de HV en interpreteer het
gedrag in relatie tot de HV. We zien dieren
en het voerhek is te zien. Hiervoor ligt het
voer. We zien dat niet alle koeien kunnen
eten, dit kan komen door te weinig
voederplaatsen. Hierdoor zien we competitie
tussen de koeien onderling en hierdoor
krijgen ze stress wat negatieve gevolgen
heeft. Degene die kunnen eten hebben
stress omdat ze andere moeten weghouden
en de andere hebben stress omdat ze niet
kunnen eten. Koeien zijn kudde dieren dus
als 1 eet moeten ze allemaal kunnen eten. Er
mogen maar net zoveel koeien zijn als er
ligplaatsen en voerplaatsen zijn.
Op de foto zien we een rund die alert kijkt en ze staat gekruist door klauwproblemen. Een
koe draagt het grootste gewicht van de voorpoten op de mediale klauw. Dit ontlast ze door
ze beneden naar het centrum te zetten zodat het gewicht verplaatst naar de laterale klauw.
Als ze niet wijt staat achteraan dan valt ze om. Bij manke dieren moet je kijken naar de
vloeromstandigheden. Ook haar hongergroeve is ingevallen en de ribbenkast is te plat. Ze
staat niet volgegeten. Dit houdt in dat er iets mis is met het dier zelf of met de HV. Als je
zoiets ziet dan moet je kijken naar de HV.
3
, Hoofdstuk 1 Eigenschappen van stallucht en wand
1.1 Vochtige lucht
De absolute vochtigheid (=AV) is de massa waterdamp uitgedrukt in de massa droge lucht.
Hoeveel weegt 1 kubieke meter droge lucht? 250g.
De lucht kunnen we zwaarder maken door de lucht te laten afkoelen. Als de diepvries
opengaat dan valt de lucht naar benden en door de condensatie zien we mist. Warme lucht
wordt lichter en dit stijgt omdat de lucht errond zwaarder is.
Als we meer waterdamp in de hoeveelheid droge lucht persen dan zal de AV toenemen. De
capaciteit van lucht om vocht op te nemen is afhankelijk van de temp van de lucht. Als je
brood bakt dan kan je dit beter in stoom doen. De lucht is zo heet dat het veel vocht op kan
nemen en dan krijgen we niet zichtbare waterdamp. Dan doe je de deur open en het water
met de hoge luchtvochtigheid (=LV) is enorm hoog. De lucht koelt af en je krijgt condensatie
de hoeveelheid water en je krijgt een mist die in de kamer vrijkomt.
Als we over relatieve vochtigheid (=RV) gehalte spreken dan doen we dit in relatieve zetting.
Relatief is dus de hoeveelheid waterdamp die lucht kan bevatten bij een bepaalde temp. Dit
is beperkt. Verzadigde lucht bevat de maximale hoeveelheid waterdamp evenredig met de
temp. Als we de lucht laten koelen bereiken we een verzadigingspunt (=dauwpunt). Dit is
het punt waarop de condensatie begint.
Dampspanning / verzadigingsdampspanning bij die temp = RV (%)
Diagram goed kennen voor de interpretatie.
X-as heeft absolute vochtigheid uitgerukt in kg water/ kg droge lucht.
Op de Y-as hebben we de temp. Er is een verzadigingspunt waar lucht niet meer vocht kan
bevatten en dan krijgen we condensatie. Lucht heeft dus een bepaalde capaciteit om vocht
op te nemen. De max capaciteit is 100%, dit is maximum
verzadigt en is afhankelijk van de temp. Stel we zitten in
een heel vochtige kamer bij een bepaalde temp. Dan
zitten we op de stip, hier is de LV maximaal. Als we dan
meer luchttoevoeren door te plassen in de ruimte dan
krijgen we condensatie. Echter kunnen we ook
condensatie krijgen door het zakken van de temp.
Er staat vocht op de ramen, water. We krijgen dan
condensvorming. Door in-en uitademen in de ruimte
wordt er veel vocht in de ruimte geplaatst. We zitten in
een RV van 75% (zie 2de stip), er hangt geen mist in de
ruimte. De lucht komt dan tegen het raam. Het glas heeft kou, dus de luchtlaag is kouder als
de temp in de ruimte. De lucht beweegt en botst tegen het raam en lucht koelt af (streep
naar beneden naar stip 1) en we bereiken het dauwpunt, dit is de temp waarbij max
vochtopslag wordt bereikt. We krijgen dan dat de LV zal condenseren en we krijgen een nat
raam. Wat kunnen we nu doen om de dauw te vermeiden? Ventileren zorgt ervoor dat de
vochtigheid zakt en we gaan richting L (punt 3), hierdoor vermeid je lijn van 100%
verzadiging en de RV zakt.
Ook kunnen we verwarmen en dan doen we de omgekeerde richting. Als we met de
haardroger tegen het raam blazen met warm dan verwarmt het en de condensatie verdwijnt
(terug naar boven vanaf dauwpunt). Warme lucht kan meer vocht bevatten, daarom ook
dat we het in relatief uitdrukken want het kan nog verder stijgen. Omdat de lucht in de
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller diergeneeskundeua. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now