Fysiologie samenvatting- Leerjaar 1 – Periode 1
Zenuwstelsel
Anatomische indeling
Centrale zenuwstelsel
Deel Plaats Functie
Ruggenmerg Grijze stof (cellichamen) bestaan uit 3 delen: - Laagste niveau sensorische integratie
1. Achterhoorn à schakelhormonen die sensorische - Verbinding tussen hersenen en periferie:
Hersenen + ruggenmerg info doorgeven aan sensorische banen o Opstijgende banen (afferente) à
2. Zijhoorn à visceromotorische neuronen van sensorische info van zintuigen bereikt
sympathisch systeem hersenen
3. Voorhoorn à perifeer somatomotorische o Via dalende (efferente) à sturen
neuronen, bepalen activiteit motorische eenheden hersenen het lichaam aan
en dwarsgestreepte spieren - Kan zelf ook bewegingen aansturen: reflexen die
kunnen verlopen zonder tussenkomst van
Witte stof à alle zenuwweefsel die lopen in hersenen
lengterichting van ruggenmerg (sensorische en
motorische banen)
Hersenstam Voortzetting ruggenmerg in craniale richting. Bestaat uit:
Ligt diep in de hersenen Medulla oblongata
Truncus Cerebri - Zendt opdrachten vanuit hersenen naar alle
Tectum à in dak van mesencephalon lichaamsdelen
- Van belang voor allerlei optische reflexen, die snel - Spijsvertering, ademhaling, hartslag en
en nauwkeurig kunnen zijn bloeddruk
- Kruising zenuwbanen, tast en aansturing spieren
Pons
- Waarnemingsinfo hersenschors naar grote
hersenen
- Ademaling, smaak, slaap/waakritme
- Prikkels evenwicht naar cerebellum
Mesencefalon
- Zintuigelijk en motorische functies
- Visuele / auditieve reflexen
- Gehoor
- Pupilverwijding
Cerebrum In schedel onder hersenschors Bestaat uit: Diëncephalon
Thalamus à prikkels naar hersenschors en
Grote hersenen Cerebrum met cortex = verdikking waarin bewustzijn
reukinformatie terechtkomt
Hypothalamus à energie, warmte,
waterhuishouding, regelcentrum in vegatieve
functies, hormonale stelsel en gedrag
Epithalamus à ontwikkeling geslachtshormoon en
slaap/waak ritme
Subthalamus à motorisch regelcentrum
Telencefalon
Lobus frontalis – frontale kwab à
Plannen, doelgericht handelen, zelfbewustzijn
Lobus partiële – partiële kwab à
Zintuigelijke en cognitieve functies
Lobus temporalis – temporale kwab à
Taal, gehoor, geheugen, gedrag en concentratie
Lobus occipitalis – occipitale kwab à zien
KELLY VAN DIJK
,Perifere zenuwstelsel
Deel Plaats Functie
Hersenzenuwen - 12 paar hersenzenuwen Motorische en sensibele functies van vele organen in
- Lopen van en naar CZS, net boven het het hoofd:
ruggenmerg à ontspringen v/d hersenstam - reuk, licht, smaak, oog
- Gaan dus niet via ruggenmerg - traan- en speekselklieren
- nek- schouderspieren
- spieren tong
- mimiek, gehoor en evenwicht
! Behalve hersenzenuw 10 (nervus vagus) à heeft
een vegatieve functie
- verzorgt o.a. hart, longen, maag, darm, slokdarm
en luchtpijp
Spinale zenuwen - 31 paar spinale zenuwen (ruggenmergzenuwen) - Overschakeling impulsen tussen centrale en
- Ontspringen vanuit de voorwortels en perifere stelsel
achterwortels van ruggenmerg. - Overschakeling impulsen bij reflexen
- Overschakeling impulsen onderlinge
wervelsegmenten
Geleidingsrichting
Afferente vezels Ascenderende (opstijgende) banen - Sensorische functies
= ernaartoe *Naar craniaal - Vervoeren prikkels naar ruggenmerg en
*Aanvoerend hersenen
Efferente vezels Descenderend (afdalende) banen - Motorische functies
= er van af - Geleiden prikkels van hersenen en
*Extern ruggenmerg naar de spieren
Sensoriek V.S. sensibiliteit Sensoriek = verwerking van alle soorten prikkels waar Sensibiliteit = tastzin à bewust waarnemen van
wij gevoelig voor zijn (geluid, licht, druk enz.) aanraking, kou, warmte en pijn en ook houding -en
bewegingszin, waarnemen van positie van spieren
en gewrichten
Functionele indeling
Somatisch/animaal Willekeurig - Waarnemen van buitenwereld
zenuwstelsel - Sensoriek en motoriek van houding en beweging
- Wisselwerking tussen individu en zijn omgeving
Animaal motorisch systeem à dwarsgestreepte skeletspieren
Autonoom/vegatief zenuwstelsel Onwillekeurig - Functies en structuren die zijn betrokken bij de instandhouding van het
lichaam (homeostase), groei en voortplanting
- Orgaanfuncties
Sympathisch zenuwstelsel – actie, inspanning, stress termen
- Actief bij actie in lichaam
- Orgaanfuncties die helpen bij energielevering worden gestimuleerd en
andere afgeremd à bloeddruk, HF e.d.
- Vezels bereiken alle hoeken van het lichaam
Parasympatisch zenuwstelsel – rust, herstel vertering
- Actief bij rust, opbouw en herstel
Vegatief motorisch systeem à gladde spieren
KELLY VAN DIJK
, Achterwortel (dorsaal) à afferente (Senosrische) zenuwvezels à zenuwprikkel naar RM toe
Voorwortel (ventraal) à Efferente (motorische) zenuwvezels à Zenuwprikkels van RM af
Reflex
- Automatische stereotype reactie op prikkel
- Stimulus (sensor) à reflexboog à respons (effector)
Fasisch reflex à kortdurend en snel; terugtrekreflex
Tonisch reflex à lang aanhoudend reflexreactie
Synaptisch à over reflexen segmentaal à over ruggenmergschijven
Reflexweg Voorbeeld
Somato-somatisch reflex - Spierrekkingsreflex
- Terugtrekreflex
Somato-vegatieve reflex - Tranen van oog als er vuiltje
in zit
- Erectie bij prikkeling van een
(sacrale) erogene huidzone
Vegatief-vegatieve reflex - Prikkeling vanuit een
inwendig orgaan kan in het
huidsegment vaatverwijding
of vaatvernauwing
veroorzaken
- Rek van blaas leidt tot de
mictiereflex
- Daling van bloeddruk
veroorzaakt vernauwing en
stijging van de HF
Vegatief-somatische reflex - Hypertone buikspieren bij
ontsteking in de buikholte die
omliggende buikvlies
prikkelen
- Hypertone zones in rug bij
aandoening van alvleesklier,
eierstok of nier
Hersenen- en ruggenmergvliezen
Plaats Functie
Dura mater = hard Vergroeid met periost v/d schedelbeenderen Beschermende functie
hersenvlies
Arachnoïdea = Buitenwand subarachnoïdale Ruimte gevuld met liquor cerbraspinalis
spinnenwebvlies (hersenvocht)
Functie: schokdemper hersenen en
ruggenmerg en transport voeding- en
afvalstoffen
Pia mater = zacht Grenst direct aan hersenen Dun vaatrijk vlies à vanuit hier lopen
hersenvlies bloedvaten het ZS in
KELLY VAN DIJK
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kellyvdijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.76. You're not tied to anything after your purchase.
