Summary
Samenvatting Inleiding strafrecht leerdoelen probleem 4 onderwijsgroep. zeer uitgebreid
- Course
- Institution
- Book
Inleiding strafrecht leerdoelen probleem 4 onderwijsgroep werkgroep. Zeer uitgebreid
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
delisav
Reviews received
Content preview
Leerdoelen probleem 4:1. Welke schulduitsluitingsgronden zijn er?
2. Los de casus op.
,Leerdoel 1: Weke strafuitsluitingsgronden zijn er?
Definitie strafuitsluitingsgronden:
- Strafuitsluitingsgronden vormen rechtsgeldige redenen om aan te nemen dat bij het
vervullen van de delictsomschrijving de wederrechtelijkheid of de verwijtbaarheid ontbreekt.
- Gedrag dat voldoet aan een DO is doorgaans wederrechtelijk en verwijtbaar.
Alleen in uitzonderingsgevallen bestaan er rechtsgeldige redenen om aan te nemen dat bij
het vervullen van een DO de wederrechtelijkheid of verwijtbaarheid ontbreekt. Dergelijke
redenen noemen we strafuitsluitingsgronden.
2 soorten strafuitsluitingsgronden:
1. Algemene strafuitsluitingsgronden zijn van belang voor alle strafbare feiten
2. Bijzondere strafuitsluitingsgronden hebben betrekking op delicten of een groep delicten
Normale delicten
- culpa en wederrechtelijkheid staan NIET in de delictsomschrijving
- klassiek vierlagenmodel
Atypische delicten
- door het vervullen van de delictsomschrijving wordt reeds wederrechtelijk en soms tevens
verwijtbaar gehandeld.
- Wederrechtelijkheid en/of culpa staan dus in de DO
- Vierlagenmodel verschuift naar drie- of tweelagenmodel
Na het onderzoek ter terechtzitting kijkt de rechter naar de vier vragen van
350 Sv:
1. Kan het feit worden bewezen?
2. Onder welke delictsomschrijving valt het delict? (kwalificeren)
3. Heeft de verdachte wederrechtelijk gehandeld? (dus geen rechtvaardigingsgrond?)
4. Is de verdachte verwijtbaar? (geen schulduitsluitingsgrond)
, Er bestaan 2 soorten strafuitsluitingsgronden:
Rechtvaardigingsgronden: Schulduitsluitingsgronden:
- Nemen de wederrechtelijkheid weg - Nemen de verwijtbaarheid weg
- De gedraging van de verdachte was gerechtvaardigd - Excuseren de dader (niet de daad)
Rechtvaardigingsgrond:
- Nemen de wederrechtelijkheid weg
- De gedraging van de verdachte was niet in strijd met het recht was niet wederrechtelijk
- De GEDRAGING van de verdachte is gerechtvaardigd
Schulduitsluitingsgrond:
- Nemen de verwijtbaarheid weg
- Kijken naar de strafbaarheid van de verdachte
- Excuseren de dader, niet de daad
- Bijv. iemand is schizofreen en schiet iemand neer. De daad is strafbaar, maar de dader is
niets te verwijten
Ontbreken wederrechtelijkheid of verwijtbaarheid? altijd straffeloosheid.
- Een geslaagd beroep op een van deze strafuitsluitingsgronden levert altijd straffeloosheid op.
- Zonder wederrechtelijkheid of verwijtbaarheid bestaat er geen strafbaar feit.
Materieelrechtelijk model & materiële vragen van rechterlijk
beslissingsschema (350 sv)
Zowel in het materieelrechtelijke model van het strafbare feit
(= vierlagenmodel: menselijke gedraging, wettelijke delictsomschrijving, wederrechtelijkheid en
verwijtbaarheid) als bij de materiële vragen van het rechterlijke beslissingsschema (art. 350 Sv)
komt de vraag naar de verwijtbaarheid ná de vraag over het bestaan van de wederrechtelijkheid.
- Als dus vastgesteld is dat een gedraging niet wederrechtelijk is, hoeft er niet verder
nagedacht te worden over de verwijtbaarheid.
- Hoe kan iemand namelijk een handeling verweten worden, als dit feit niet wederrechtelijk (=
in strijd met het recht) is?
- Verwijten is in strafrechtelijke zin kwalijk nemen, afkeuren, diskwalificeren en daarvan kan
bij een handeling die overeenkomstig de eisen van het recht is, geen sprake zijn.
,Er zijn (ten minste) 10 strafuitsluitingsgronden te onderscheiden algemene
Rechtvaardigingsgronden: Schulduitsluitingsgronden:
Noodweer (art. 41 lid 1 Sr) Noodweerexces (art. 41 lid 2 Sr)
Overmacht als noodtoestand (art. 40 Sr) (psychische) overmacht (art. 40 Sr)
Bevoegd ambtelijk bevel (art. 43 lid 1 Sr) Onbevoegd ambtelijk bevel (art. 43 lid 2 Sr)
Wettelijk voorschrift (art. 42 Sr) Ontoerekeningsvatbaarheid (art. 39 Sr)
Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid Afwezigheid van alle schuld (AVAS,
(ongeschreven, Veeartsarrest) ongeschreven,
Melk-en-waterarrest)
Dit zijn algemene strafuitsluitingsgronden. Er bestaan ook bijzondere strafuitsluitingsgronden
- Zijn niet algemeen toepasbaar, maar zij hebben betrekking op specifieke delicten.
- (bijv. art. 296 lid 5 Sr, abortus door arts).
Rechtvaardigingsgronden:
Een rechtvaardigingsgrond neemt de wederrechtelijkheid (onrechtmatigheid) weg van een
gedraging. Dit betekent dat iemand geen strafbaar feit heeft begaan. Oftewel iemand heeft de wet
niet overtreden.
Zo heb je vijf rechtvaardigingsgronden:
1. Noodweer (art. 41 lid 1 Sr)
2. Overmacht als noodtoestand (art. 40 Sr)
3. Bevoegd gegeven ambtelijk bevel (art. 43 lid 1 Sr)
4. Wettelijk voorschrift (art. 42 Sr)
5. Het ontbreken van materiële wederrechtelijkheid
De laatstgenoemde is een ongeschreven rechtvaardigingsgrond, deze is ontstaan uit de
rechtspraak jurisprudentie
, Noodweer (art. 41 lid 1 Sr)
- Noodweer (art. 41 lid 1 Sr) houdt in dat iemand zichzelf of een ander verdedigt tegen een
aanranding die ogenblikkelijk en wederrechtelijk is.
- Voor een geslaagd beroep op de rechtvaardigingsgrond noodweer moet er voldaan zijn aan
de volgende voorwaarden:
1. Ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding
2. Lijf, eerbaarheid of goed
3. Geboden en noodzakelijke verdediging
Ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding:
- Verdediging is alleen toegelaten tegen een aanranding die op het moment dat de
verdediging wordt ingezet.
- Het is niet toegestaan om zich te verdedigen tegen een aanval die wel dreigt, maar nog niet
daadwerkelijk begonnen is
- De vrees om aangevallen te worden rechtvaardigt niet een alvast ingezette tegenaanval.
- Maar de eis van ogenblikkelijkheid is niet zo strikt dat het slachtoffer moet wachten tot de
aanval daadwerkelijk plaatsvindt. bij een ogenblikkelijk dreigend gevaar is verdediging
toegelaten. kijken naar omstandigheden van het geval.
- De verdediging tegen aanranding moet ook wederrechtelijk zijn. Een niet wederrechtelijke
handeling is bijv. een aanhouding van een opsporingsambtenaar.
Lijf, eerbaarheid en goed
- Verdediging van rechten (auteursrecht) kan geen noodweer opleveren (41 lid 1 Sr limitatief)
- Eigenrichting is bij bescherming van rechten niet toegelaten.
- Onder eerbaarheid = seksuele eerbaarheid . Aantasting van eer of goede naam NIET.
Noodzakelijke en geboden verdediging:
A. Subsidiariteitseis:
- Verdediging moet echt noodzakelijk zijn
- Indien het mogelijk is zich aan een aanval te onttrekken i.p.v. zich fysiek te verdedigen, moet
men deze weg bewandelen
- In beginsel moet men gebruikmaken van de mogelijkheid om te vluchten als deze
mogelijkheid bestaat.
- Een verdediging die wordt ingezet, terwijl er een alternatief is schending van subsidiariteit
B. Proportionaliteitseis:
- De verdediging moet geboden zijn
- De verdedigingshandeling moet proportioneel zijn t.o.v. de aanvalshandeling
- Er mag geen wanverhouding ontstaan tussen de intensiteit van de aanval en de intensiteit
van de verdediging.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller delisav. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
