Psychodiagnostiek: samenvatting ALLES theorie (P0N45D)
8 views 0 purchase
Course
Psychodiagnostiek (P0N45D)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van alle informatie in verband met het theoretische gedeelte van de evaluatie. Informatie uit de Powerpoints en hoorcolleges, aangevuld met eigen notities. Ook alle informatie uit de kennisclips en de bijhorende cursus zit in deze samenvatting verwerkt.
Inleiding tot de psychodiagnostiek:
Basisthema 1 - Historische ontwikkeling testen
1 Perioden in testontwikkeling
3 bepalende gebeurtenissen bij testontwikkeling:
1. Verschijnen Binet-Simon test (1905)
2. WOI (1914)
3. WOII (1940)
→ Resulteren in 6 afgebakende periode
6 grote periode bij testontwikkeling:
● Periode 0: Vroege voorlopers
● Periode 1: Aanloop naar… (18e eeuw-1905)
● Periode 2: Eerste ontwikkelingen (1905-1914)
● Periode 3: Stroomversnelling in/na WOI (1914-1940)
● Periode 4: Consolidatie in/na WOII (1940-1965)
● Periode 5: Recente geschiedenis (1965-2000)
2 Periode 0: vroege voorlopers
● Chinese Oudheid: selectiesysteem
→ Primitief testsysteem ontstaan tussen 2000-200 v.C. (niet zeker) dat lang heeft
bestaan ⇒ afgeschaft rond 1906
→ Selectiesysteem voor kandidaat-ambtenaren ⇒ moesten op meerdere verschillende
proeven ondergaan waarbij men zo goed mogelijk moest presteren
→ Testen konden meerdere dagen duren, waarbij slechts klein percentage doorging naar
volgend niveau
→ Om aantal jaren hertesting om kwaliteit hoog te houden
→ High stakes: slagen op testen geeft veel privileges maar ook zware uitputting
→ Heel sterk bezig met fraudebestrijding ⇒ examinanten voeren examens uit in hokjes,
waarbij ze niet kunnen spieken (heel intensief)
→ Hiërarchisch systeem ⇒ testen op lokaal/district/hoofdstedelijk niveau, waarbij op elk
niveau meerdere dagen van testen
● Oude Grieken
→ Bezig met afleiden psychologische kenmerken uit lichaam/uiterlijk
→ Hippocrates: typologie van de lichaamsvochten (zwarte gal, gele gal, bloed, slijm),
waarbij een teveel of tekort aan een bepaald lichaamssap resulteert in een bepaald
persoonlijkheidstype
→ Aristoteles: ziel en lichaam staan in verband met elkaar ⇒ veranderingen in ziel
kunnen lichaam beïnvloeden en omgekeerd, lichaamskenmerken linken met
persoonlijkheid
● Middeleeuwen en Nieuwere Tijd
→ Giambattista della Porta (1535 - 1615): koppelen van persoonlijkheidskenmerken aan
dieren = zoölogische methode
→ Bv.: als mensen lijken op roofvogels, kunnen ze kenmerken van roofvogels vertonen
1
, ● Nieuwere Tijd
→ Johann Kaspar Lavater (1741-1801): maakte fysiognomie populair, waarbij men uit de
vorm van het gelaat persoonlijkheidskenmerken afleidt ⇒ werd gebruikt om mensen aan
te nemen voor beroepen, alsook andere belangrijke dingen, en werd als waarheid
aangenomen
→ Franz Joseph Gall (1758-1828): frenologie (gebaseerd op fysiognomie) ⇒ delen
hersenen hebben specifieke plaats onder schedel, en zijn verantwoordelijk voor
bepaalde delen van persoonlijkheid
⇒ Werd zo populair dat het sterk is uitgebreid (personeelsselectie, rechtbank, …)
maar evidentie heel dun gezaaid
→ Césare Lombroso (1835-1909): criminele fysiognomie, waarbij men aan de vorm van het
gelaat een crimineel zou kunnen herkennen
→ Vanaf begin 20e eeuw dergelijke theorieën minder populair, maar nog steeds uitlopers
tot in recentere tijden ⇒ Ernst Kretschmer (1988-1964) en de lichaamstypologie,
chiromantie (handlijnkunde), …
→ Carl Huter (1861-1912): psychofysiognomie, een recentere vorm van criminele
fysiognomie die iets meer gebaseerd is op wetenschappelijke evidentie ⇒ toch
voorzichtig omspringen in verband met waarachtigheid
⇒ Gebaseerd op kiembladentheorie
3 Periode 1: Aanloop (18e eeuw-1905)
● Stimulansen vanuit de psychiatrie
→ Philippe Pinel (1745-1826): besef dat geestelijke gezondheid niet in verband staat met
criminaliteit ⇒ niet alle ‘krankzinnigen’ zijn misdadigers, het is eerder een ziekte
⇒ Ontstaan meer interesse voor geestelijke abnormaliteit en zwakzinnigheid
= beginselen psychopathologie
→ Jean-Etienne Esquirol (1772-1840): maakte onderscheid tussen zwakzinnigheid en
krankzinnigheid ⇒ vraag naar instrumenten om aandoeningen te meten stijgt, zowel bij
intelligentie als stoornissen
→ Edouard Séguin (1812-1880) werkt verder op Esquirol: training van zwakzinnige
kinderen
⇒ Focus op motorische en sensorische functies
⇒ Performantietest: ontwikkeling Séguin form board, een soort puzzel waarbij
men vormen moet matchen (eerst “intelligentietest”, nu kinderspeelgoed)
⇒ Vroege voorloper behandeling zwakke intelligentie, nog geen interesse voor
gewone intelligentie
→ Charcot (1825-1893): grondlegger neurologie ⇒leidde 1 van belangrijkste centra
psychiatrie en neurologie in Europa (Hôpital la Salpétrière, Parijs)
→ Kraepelin: in 1885 pogingen tot diagnose krankzinnigheid vs zwakzinnigheid
→ Ebbinghaus: in 1897 meten van psychische vermoeidheid met test waarin onvolledige
zinnen moeten worden aangevuld ⇒ in werkelijkheid proberen cognitieve vaardigheden
op rudimentaire manier in kaart te brengen
⇒ Later een van eersten die pogingen deed psychologisch hogere construct
(geheugen) op meer wetenschappelijke wijze te onderzoeken
2
,● Stimulansen vanuit de genetica
→ Francis Galton (1822-1911): antropometrisch laboratorium waarbij men vooral peilt naar
lichamelijke eigenschappen
→ Begon met pop-up labo op internationale beurzen (gehoortest, links/rechtshandig,
reactievermogen, …) ⇒ uitgangspunt:goede maten voor mentale snelheid (= equivalent
van wat wij nu intelligentie noemen)
→ Intelligentie bepaald door fysiologische testen
→ Mensen toonden erg veel interesse
→ Critici: Galton wil mensen verleiden naar daar te komen om zo info te kunnen
verwerken, testen totaal niet psychologisch van aard maar men wou uitspraak doen over
psychologisch gegeven, …
→ Basis: individuele verschillen en onderzoek hiernaar
● Stimulansen vanuit de experimentele psychologie
→ Wilhelm Wundt (1832-1920): eerste psychologisch labo in Leipzig (1879) ⇒ start
systematisch experimenteel onderzoek op grote schaal
→ James McKeen Cattell (1860 - 1944): ontwikkeling reeks mentale tests (psychofysische
proeven): sterkte handgreep, snelheid handbeweging, onderscheiden gewichten, oordeel
verstreken tijd, …
⇒ Stichtte in VS ‘laboratorium voor experimentele psychologie en
testpsychologie’
● Overgang naar periode 2
Bakermat eerste intelligentietesten: onderwijs
→ Eind 19e eeuw: behoefte aan beter opgeleid personeel (gevolg van industrialisering
en rationalisering bedrijven)
→ Meer doorstroming van lager naar vervolgonderwijs
→ Bij keuze vervolgopleiding persoonlijke capaciteiten belangrijker dan afkomst
→ Vanaf 20ste eeuw begin experimenteren met gebruik tests buiten labo ⇒ methoden
uit experimentele labo’s hebben ook beperkingen
⇒ Ook gebruik in andere sectoren: onderwijs, psychiatrie, personeelsselectie, …
⇒ Nieuwe testvormen nodig!
● Alfred Binet (1857-1911)
→ 1896: Binet & Henri ⇒ studie individuen als alternatief voor algemene psychologie
→ Gericht op kijken naar individuele verschillen ipv algemene kenmerken
→ Kritiek en ideeën verwerken in manifesto ⇒ wordt basis voor moderne intelligentietest
→ Eigen criteria “mental test”:
○ Zo gevarieerd mogelijk om grootste aantal psychologische vermogens te
omvatten
○ Vooral met betrekking tot hogere faculteiten
○ Afname duurt niet langer dan 1,5u voor individu
○ Gevarieerd genoeg om proefpersoon niet te vervelen
○ Passend bij omgeving waartoe individu behoort
○ Vereist geen ingewikkelde apparaten en speciale installatie
3
, → 1904: opdracht Frans ministerie van onderwijs om onderscheid te maken tussen luie
en zwakbegaafde kinderen
→ Aanleiding 1e test: in Frankrijk leerplicht vanaf 1882 ⇒ alle kinderen moeten naar
school, ook degene die moeilijker leren/minder gemotiveerd zijn
→ Leidde tot problemen: ging niet voor iedereen even vlot ⇒ ministerie vraagt zich af
welke kinderen best thuishoren in welk type onderwijs?
⇒ Ontstaan Binet-Simon test (1905)
○ 30 proefjes (opgaven uit dagelijks leven)
○ Uitgeprobeerd bij 50 normale kinderen van verschillende leeftijden
○ Proefjes op grond van prestaties gerangschikt volgens moeilijkheid
→ Principe van leeftijdsdifferentiatie
→ Kenmerkend: in overeenstemming met criteria die hij opstelde ⇒ gevarieerd in
moeilijkheidsgraad en meteen relevant/in leefwereld
→ Eerste poging tot standaardisatie: rangschikken naar moeilijkheid op basis van
prestatie uit steekproef
→ Nog geen objectieve scoring, WEL vernieuwende benadering:
○ Accent op complexe mentale processen
○ Toetsing aan empirie
○ Totaalscore als maat van intelligentie (“algemene intelligentie”)
4 Periode 2: Eerste ontwikkelingen (1905-1914)
● Binet-Simon 1908
→ Gedeeltelijk andere items
→ 30 items groeperen in leeftijdsschalen (3-12j)
→ Notie mentaal niveau:
○ Leeftijd normale kind waarmee prestaties onderzochte kind in overeenstemming
zijn
○ Basisjaar + 1 jaar per 5 correct opgeloste items uit hogere reeks
● Binet-Simon 1911
→ Gelijk aantal proeven per leeftijdsschaal (n=5)
→ Proeven voor jongere leeftijdsgroepen (3m, 9m, 1j, 2j)
→ Andere berekening mentaal niveau:
○ Basisjaar + ⅕ jaar voor elke succesvol beëindigde proef uit hogere categorie
○ Decimaal getal
● 1908: Binet-Simon tests worden ook populair in US door vertaling Goddard
→ Maar met andere intenties
○ Eugenetische beweging
→ Bekommering om bescherming genetisch materiaal in bevolking
→ Wilde zorgen dat bepaalde groepen met zogenaamd minderwaardig genetisch
materiaal zich niet zomaar konden voortplanten
○ Selectiemiddel
■ Toestemming tot immigratie
■ Verplichte sterilisatie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xanalaenen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.53. You're not tied to anything after your purchase.
