Dit document bevat per leerstuk het uitgebreide, doch voldoende beknopt stappenplan per (hoofd)onderwerp van het vak Europees Recht , zoals het schema om te toetsen of een onderneming misbruik van zijn machtspositie maakt!
Schema’s Europees Recht 2019-2020
Week 2 (vrij verkeer van goederen):
Art. 28-36 en 110 VWEU:
1. Welke vrijheid is in het geding? Goederen zijn alle op geld waardeerbare zaken die
voorwerp kunnen zijn van een handelstransactie (HvJ Commissie tegen Italië). Kijk of
het gaat over inkoop/verkoop en als hiervan sprake is, is de vrijheid van het vrij
verkeer van goederen in het geding.
2. Is er sprake van een zuiver interne situaties of is er een interstatelijk element? Er
moet sprake zijn van een grensoverschrijdend element en het Hof neemt dit vrij snel
aan. Gaan producten landgrenzen over of kopers/inkopers vanuit buitenland? Dan is
er sprake van een grensoverschrijdend element en is het EU-recht van toepassing.
3. Is er sprake van harmonisatiewetgeving en zo nee, naar het Verdrag kijken. Als er
harmonisatiewetgeving is, gaat deze voor op het Verdragsrecht (HvJ Tedeschi). Bij
het vrij verkeer van goederen is deze niet gegeven en dus niet aan de orde.
4. Is er sprake van een belemmering?
Een tarifaire of een non-tarifaire belemmering? Geldelijke last/heffingen?
Indien tarifair (art. 30 VWEU), check of een uitzondering van HvJ Bauhaus of
HvJ Commissie tegen Luxemburg opgaat.
Indien non-tarifair, is er sprake van een kwantitatieve beperking of een
maatregel van gelijke werking (HvJ Dassonville: een maatregel van gelijke
werking is iedere maatregel die potentieel of daadwerkelijk, direct of indirect
de interstatelijke handel kan belemmeren)? Als dat laatste het geval is: is de
maatregel discriminatoir (met onderscheid) of niet (zonder onderscheid)?
Toets bij art. 34/35 VWEU de Keck-uitzondering. Maatregelen inhoudende
verkoopmodaliteiten zijn toegestaan, mits deze 1) zonder onderscheid zijn en
gelden voor alle marktdeelnemers en 2) rechtens en feitelijk dezelfde invloed
hebben op de verhandeling van nationale en buitenlandse producten. Niet
voldaan of sprake van een producteis? Dan toch belemmering!
5. Kan de belemmering gerechtvaardigd worden?
Tarifaire maatregelen kunnen niet gerechtvaardigd worden.
Non-tarifaire maatregelen op twee manieren, namelijk 1) art. 36 VWEU en 2)
Rule of Reason uit HvJ Cassis de Dijon.
1.1 Art. 36 VWEU bevat een limitatieve lijst rechtvaardigingsgronden, is te
gebruiken voor alle soorten maatregelen (dus zowel met als zonder
onderscheid) en toets ook altijd de proportionaliteit van de maatregel
(is deze geschikt en noodzakelijk).
1.2 De Rule of Reason is een open norm (dus lidstaten kunnen allerlei
gronden verzinnen), is te gebruiken voor maatregelen zonder
onderscheid, het moet gaan om een dwingende reden van algemeen
belang, zuiver economische redenen kan niet én toets ook de
proportionaliteit (is de maatregel geschikt en noodzakelijk).
Week 3 (vrij verkeer van werknemers & EU-burgerschap):
, Werknemers (art. 45 VWEU):
1. Welke vrijheid is in het geding? Een werknemer is iedere onderdaan van een EU-
lidstaat die gedurende een bepaalde tijd voor een ander onder diens gezag
prestaties levert en als tegenprestatie een beloning ontvangt (HvJ Lawrie-Blum).
Meestal is er discussie over de omvang van de werkzaamheden (HvJ Trojani; de
arbeid moet gaan om prestaties die normaal op de arbeidsmarkt verricht worden).
Volgens het Hof moet er sprake zijn van reële en daadwerkelijke arbeid in loondienst,
die niet van zo geringe omvang is dat het om louter marginale en bijkomstige
werkzaamheden gaat (HvJ Raulin, waaruit ook blijkt dat voor deeltijdarbeid dezelfde
maatstaf geldt).
2. Is er sprake van een zuiver interne situatie of een interstatelijk element? Hiervan is al
snel sprake volgens het Hof, bijvoorbeeld wanneer iemand in een andere lidstaat wil
gaan werken. Ook in het Zambrano-arrest van het Hof is dit uitgebreid.
3. Is er sprake van harmonisatiewetgeving? Ja, namelijk in de vorm van de
Burgerschapsrichtlijn en Verordening 492/2011 (vrij verkeer van werknemers). De
eerste is algemeen van aard, terwijl de tweede specifieke rechten voor werknemers
bevat. Nu dit van toepassing is, kijken we niet naar het Verdrag (HvJ Tedeschi).
4. Is er sprake van een belemmering en is rechtvaardiging mogelijk? Secundaire
regelgeving ziet op veel specifiekere situaties dan een Verdragsartikel en bij het
totstandkomen van de bepalingen in een Verordening of Richtlijn, zijn al
overwegingen gemaakt voor wat betreft de rechtvaardiging van bepaalde
belemmeringen. In beginsel geldt dan ook dat als een bepaalde belemmering volgens
de bepalingen uit secundaire regelgeving wel of niet is toegestaan, dat tegelijk
impliceert dat de maatregel wel of niet gerechtvaardigd is. Een separate redenering
over de proportionaliteit (legitieme doel, geschiktheid en noodzakelijkheid) van de
maatregel is dus niet nodig.
Art. 3 Vo. 492/2011 werkt volgens het Hof ook horizontaal.
EU-burgerschap:
Toetsing hier is steeds noodzakelijk aan de regels van de Burgerschapsrichtlijn of indien die
niet opgaat aan het primaire recht in art. 20 e.v. VWEU.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rickweijers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.