Deze samenvatting is zeer uitgebreid over de bovenstaande onderwerpen. Per paragraaf staat er een stukje 'Kort samengevat'. Naast de tekst staan er ook een schematische weergave van de reformatie. De belangrijke woorden heb ik dikgedrukt.
Samenvatting geschiedenis
5.1
Kenmerkende aspecten :
- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het
begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
De Italiaanse Sandro Botticelli was één van de schilders die in de 15 e eeuw
opdracht kreeg van rijke kooplieden/bankiers om voor hen te schilderen. Hij
schilderde b.v. voor de familie Medici, zijn schilderij was de geboorte van de
romeinse godin Venus. In Florence lieten veel schilders, architecten en
beeldhouwers als Brunelleschi, Leonardo da Vinci en Michelangelo voor zich
werken. Ook in andere Italiaanse steden gebeurde dit waaronder Milaan, Venetië
en Rome.
De stedelijke Italiaanse elites kregen ook nieuw mens- en wereldbeeld. In de
middeleeuwen werd de mens als slecht en zondig gezien. De wereld was door
god geschapen maar was in de handen van de duivel gekomen. Men moest zich
daarom richten op god en het leven na de dood ( Memento Mori ). In de 15e en
16e eeuw zag men de wereld ook als Gods schepping maar genoten ze van de
schoonheid ervan. Ze dachten dat men de natuur moest perfectioneren.
De Italiaanse kunstenaars bestudeerden het klassieke erfgoed, de nalatenschap
van de Grieks-Romeinse cultuur, dat in de vorm van ruïnes en beeldhouwwerken
volop in Italië aanwezig was. Ze probeerden de klassieke kunst te evenaren en te
overtreffen. Ze meenden dat ze de grootheid van de oudheid lieten herleven.
Daarom noemden ze die tijd de renaissance ( letterlijk vertaald
wedergeboorte ). In de tijd van de renaissance begon de vroegmoderne tijd,
de periode van 1500 t/m 1800, de eerste eeuw daarvan noemen we de tijd van
ontdekkers en hervormers.
De grote bouwmeester van de vroege renaissance was Filippo Brunelleschi. Hij
bouwde met klassieke vormen zoals zuilen, bogen en koepels. Hij leerde dat door
ruïnes op te graven en alles nauwkeurig te meten en tekenen. Brunelleschi was
de ontdekker van het perspectief ( diepte ). Brunelleschi verbeterde hierdoor de
oudheid. Hij berekende precies hoe groot een object moest zijn voor de afstand
dat het naar voor of naar achter zou staan in een schilderij. De ontdekking van
het perspectief droeg bij aan een vernieuwing van de schilderkunst. In de
renaissance maakten schilders als Leonardo da Vinci realistische, schijnbaar
driedimensionale schilderijen. Ze bestudeerden de natuur om het schilderij zo
perfect mogelijk te maken. Leonardo sneed ook in lijken om te zien hoe het
menselijk lichaam nou eigenlijk in mekaar zat. Hij maakte er honderden
gedetailleerde tekeningen van. Dit soort onderzoek is een voorbeeld van de
nieuwe wetenschappelijke belangstelling die begon te ontstaan. Ook
beeldhouwers onderzochten anatomie, houdingen ne gezichtsuitdrukkingen van
mensen om personages levensecht te kunnen uitbeelden. Het hoogtepunt was bij
Michelangelo, hij beeldhouwde figuren die er volmaakter uitzagen dan echt
mensen. Het idee dat schilders en beeldhouwers een verbeterde versie van de
natuur creëerden werden ze niet meer als het gewone volk werden gezien maar
als ambachtslieden.
, Geleerden, schrijvers en denkers gingen ook de oudheid bestuderen. Deze
mensen, ook wel humanisten, bestudeerden klassieke teksten om hun
betekenis te begrijpen. Ook gingen ze op zoek naar verloren teksten, in kloosters
en op andere plekken vonden ze veel terug.
In de 16e eeuw werd de renaissance verspreid door heel Europa. Het humanisme
ten noorden van de alpen ontwikkelde zich anders dan in Italië. De landen daar
hadden nauwelijks een klassiek verleden. Daarom richtte het humanisme zich er
niet op herleven van de klassieke oudheid, maar op de wedergeboorte van het
oorspronkelijke christendom. De belangrijkste vertegenwoordiger van dit
christelijke humanisme is was de monnik Erasmus uit Rotterdam. Door zijn
studie van christelijke teksten uit de oudheid ontdekte hij dat veel wat de kerk
leerde, niets met het zuivere christendom te maken had. Om het geloof te
zuiveren, vertaalde hij het Nieuwe testament uit oude Griekse handschriften. Hij
constateerde toen dat de bijbel, die de kerk gebruikte, vol fouten zat. Hij uitte zijn
kritiek in het satirische boek Lof der zotheid.
Kort samengevat:
Renaissance: Rond 1400 in Italië begon de wedergeboorte van e klassieke
cultuur. Waarom begon dit in Italië?
- Overal in Italië waren resten van de Romeinen
te vinden (klassiek erfgoed). De Italiaanse bevolking vond dit interessant.
- Rijke
kooplieden en bankiers waren in Italië en wilden genieten van het leven.
Wat veranderde er in de renaissance ?
- Mentaliteit -> Mensen gingen zich meer
richten op het leven van nu (Carpe Diem) dan op het leven na de dood (Memento
Mori). - Bouwkunst ->
Er werd veel gebruik gemaakt van zuilen, bogen en koepels. (van de klassieke
tijd). - Kunst -> Beelden en schilderijen waren levensecht en in verhouding
gemaakt. Ook kwam er diepte (perspectief) in de schilderkunst. In de
schilderkunst was ook niet alleen het geloof het onderwerp van het schilderij, ook
zelfportretten en de natuur werd nu geschilderd. -
Humanisme : In Italië was een Humanist een geleerde dei rond 1500 oude
teksten ging bestuderen om meer te weten te komen over het verleden.
- In Nederland was een Humanist een
geleerde die oude teksten ging bestuderen om meer over het christendom te
weten te komen.
5.2
Kenmerkende aspecten :
- Het begin van de Europese overzeese expansie.
Memento mori : leven na de dood
Carpe diem : leven van nu (pluk de dag)
In 1415 veroverde Portugal Marokkaanse handelshaven Ceuta. Vanuit Ceuta
hadden islamitische strijders 700 jaar lang eerder Spanje en Portugal veroverd.
Nu begon de uitbrieding van de activiteiten van Europeanen buiten Europa : de
Europese expansie. De Portugezen voeren na de verovering van Ceuta langs
de Afrikaanse westkust naar het zuiden. Ze wilden weten waar het goud vandaan
kwam dat via de Sahara naar Marokko werd gebracht. Met hun
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melissa2005ve. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
