Dit is een samenvatting van het vak Methodisch handelen 1. Het bevat 8 grote hoofdstukken. 1) Logopedie & audiologie: cliëntgerichte toegepaste gedragswetenschappen, 2) De therapeut cliënt-relatie, 3) Basisprincipes van leren, 4) Kritisch nadenken en evidence-based (be)handelen, 5) Aanmelding en ...
Methodisch handelen 1
Inhoud
1. Logopedie & audiologie: cliëntgerichte toegepaste gedragswetenschappen.....................................4
1.1 Cliëntgerichte logopedie en audiologie........................................................................................4
1.1.1 Het biomedische en het sociale model van stoornissen en hulpverlening............................5
1.1.2 Het biopsychosociale model..................................................................................................5
1.1.3 Het ICF-model als leidraad.....................................................................................................6
1.1.4 De vijf componenten van het ICF-model...............................................................................6
1.1.5 Het ICF-model als denkkader in de logopedie en de audiologie............................................7
1.1.6 Een centrale rol voor de cliënt: cliëntgerichte zorg...............................................................7
1.1.7 Definitie en basiskenmerken van cliëntgerichte zorg............................................................8
1.1.8 Effecten van cliëntgerichte zorg.............................................................................................8
1.1.9 Het belang van veerkracht en empowerment.......................................................................8
1.1.10 Weg met stoornisgerichte interventies?..............................................................................9
1.2 Systematische gedragsverandering als overkoepelende methodiek..........................................10
1.2.1 Logopedie en audiologie = gedragsverandering..................................................................10
1.2.2 Gedragsverandering in vaardigheden, inzichten en emoties...............................................11
1.2.3 Ingrijpen op input en output................................................................................................11
1.3 Logopedie en audiologie als toegepaste gedragswetenschappen..............................................12
1.3.1 Weloverwogen selectie van gedragsveranderingstechnieken.............................................12
1.3.2 De empirische cyclus............................................................................................................12
1.3.3 Logopedische/audiologische vertaling.................................................................................13
1.4 Stroomdiagram van het audiologisch- en logopedisch-therapeutisch proces............................14
2. De therapeut cliënt-relatie...............................................................................................................15
2.1 Een definitie................................................................................................................................15
2.2. Belang van een goede therapeut-cliëntrelatie...........................................................................15
2.3 Kenmerken van goede therapeut-cliëntrelatie...........................................................................15
2.3.2 Essentiële kenmerken en attitudes van doeltreffende therapeuten....................................15
2.4 Therapeutische noodzakelijke vaardigheden..............................................................................16
2.5 De therapeut-cliëntrelatie ontwikkelt doorheen actieve samenwerking...................................16
2.6 Therapeutische rollen (4)............................................................................................................17
3. Basisprincipes van leren...................................................................................................................17
3.1 Operant leren en operant gedrag...............................................................................................18
3.1.1 Herkennen van situaties die iets kunnen opleveren: uitlokkende prikkels..........................18
, 3.1.2 Operant gedrag: doelgerichte handeling.............................................................................18
3.1.3 Probleemgedrag..................................................................................................................19
3.1.4 De gedragsgevolgen: bekrachtiging en bestraffing..............................................................19
3.2 Respondent leren en respondent gedrag...................................................................................21
3.2.1 Neutrale en betekenisvolle prikkels.....................................................................................21
3.2.2 Betekenis en betekenistoekenning......................................................................................22
3.2.3 Twee soorten relaties tussen prikkel en betekenis: verwachting en verwijzing..................22
3.2.4 Het respondente gedrag: emotie.........................................................................................22
3.3 Operant en respondent leren als twee zijden van één medaille: een eenvoudig gedragsschema
..........................................................................................................................................................23
3.4 Associatief leren op vier manieren.............................................................................................24
3.5 De sociaal-cognitieve theorie (Bandura).....................................................................................24
3.5.1 Rol van cognities..................................................................................................................24
3.5.2 Resultaatsverwachting en self-efficacy................................................................................25
3.5.3 Modelleren: leren naar voorbeeld.......................................................................................26
3.5.4 Zelfregulering.......................................................................................................................27
3.6 Het transtheoretisch model van gedragsverandering (TTM)/ Stages of change model..............28
3.6.1 Veranderbereidheid: hoe bereid ben ik om dingen te veranderen bij mezelf?...................28
3.6.2 De fasen van gedragsverandering/motivatiestadia/stadia van verandering...........................29
3.6.3 Veranderingsprocessen en -strategieën..............................................................................30
3.6.4 Therapeutische aanbevelingen............................................................................................30
4. Kritisch nadenken en evidence-based (be)handelen........................................................................31
4.1 Kritisch nadenken.......................................................................................................................31
4.1.1 Wat is kritisch nadenken?....................................................................................................31
4.1.2 3 basiscomponenten van kritisch nadenken........................................................................32
4.1.3 Veelvoorkomende denkfouten............................................................................................32
4.1.4 Leren kritisch nadenken.......................................................................................................33
4.2 Evidence based handelen...........................................................................................................33
4.2.1 Doeltreffendheid, doelmatigheid en efficiëntie...................................................................34
4.2.2 Wat is evidence based handelen?........................................................................................34
4.2.3 Evidence-based handelen is ook een attitude.....................................................................35
4.2.4 Fasen/stappen van evidence-based handelen.....................................................................35
4.3 Kritisch nadenken over evidence-based handelen.....................................................................36
4.3.1 Omgaan met kennis: de hiërarchie van wetenschappelijk bewijs........................................36
4.3.2 Relativiteit van de evidentiehiërarchie................................................................................36
4.4 Evidence-based handelen in de logopedie en de audiologie......................................................36
2
,5. Aanmelding en therapeutische relatievorming................................................................................37
5.1 Het eerste contact: de aanmelding.............................................................................................37
5.1.1 De aanmelding praktisch.....................................................................................................37
5.1.2 Een eerste beeld van de hulpvraag......................................................................................37
5.1.3 Over wie, door wie en hoe wordt de hulpvraag gesteld......................................................37
5.1.4 Het plannen van de 1ste bijeenkomst...................................................................................38
5.2 Therapeutische relatievorming...................................................................................................38
5.2.1 Aanvang van de therapeutische relatievorming/verloop vh begin......................................38
5.2.2 Verdere ontwikkeling van de therapeutische relatie...........................................................38
5.2.3 Wat doen indien kwaliteit van de werkrelatie ondermaats is..............................................38
6. Probleeminventarisatie: vragen, observeren en meten...................................................................39
6.1 Informatie verzamelen door middel van vragen.........................................................................39
6.1.1 Inhoud van het vraaggesprek...............................................................................................39
6.1.2 De vorm van de vragen........................................................................................................39
6.1.3 De manier waarop de vragen worden aangeboden.............................................................40
6.1.4 Wie beantwoordt de vragen?..............................................................................................41
6.2 Observatie..................................................................................................................................41
6.2.1 Begripsomschrijving.............................................................................................................41
6.2.2 Soorten observatiemethoden..............................................................................................42
6.2.3 Observatiehulpmiddelen.....................................................................................................43
6.2.4 Observatieplan opstellen.....................................................................................................43
6.2.5 Factoren die het beeld van de observator kunnen vertroebelen (valkuilen).......................44
6.3 Metingen....................................................................................................................................45
6.4 De kwaliteit van de verzamelde gegevens: betrouwbaarheid en validiteit................................45
6.4.1 Betrouwbaarheid.................................................................................................................45
6.4.2 Validiteit..............................................................................................................................46
7. Probleemanalyse: casusconceptualisatie en gedragsanalyse...........................................................47
7.1 Casusconceptualisatie/probleemsamenhang.............................................................................47
7.1.1 Wat is casusconceptualisatie?.............................................................................................47
7.1.2 Wanneer een casusconceptualisatie opstellen?..................................................................48
7.1.3 Stappenplan voor de probleemsamenhang.........................................................................48
7.1.4 Het hypothetische karakter van de probleemsamenhang...................................................48
7.1.5 Het dynamische karakter van de probleemsamenhang.......................................................49
7.1.6 De probleemsamenhang als toetsend communicatiehulpmiddel........................................49
7.2 Gedragsanalyse...........................................................................................................................49
7.2.1 Wat is gedragsanalyse?........................................................................................................49
3
, 7.2.2 Wanneer gedragsanalyse uitvoeren?..................................................................................49
7.2.3 Stappenplan voor het maken van gedragsanalyse...............................................................49
8. Diagnostiek.......................................................................................................................................50
8.1 Classificerende diagnose vs. verklarende diagnose....................................................................50
8.2 Onderdelen van een verklarende diagnose................................................................................50
8.3 Verklarende diagnose vs. diagnostisch verslag...........................................................................51
1.Logopedie & audiologie: cliëntgerichte
toegepaste gedragswetenschappen
1.1 Cliëntgerichte logopedie en audiologie
Visie meer cliënt- en participatiegericht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mayleysen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.87. You're not tied to anything after your purchase.
