Samenvatting Wero 2.1
Deel 2: Lena
Hoofdstuk 1: Samenhang in ecosystemen
1. Abiotische en biotische factoren
Biotische factoren = de levende wezens en de invloeden die ze op elkaar uitoefenen, hun onderlinge
relaties
Abiotische factoren = de invloeden afkomstig van de niet-levende natuur
1.1 Abiotische factoren
Klimaat: weer en seizoenen (!!!! Op examen 2 van deze een voor en nadeel geven)
Licht:
Voordeel: energie
Nadeel: stress door te veel licht (pooldag)
Bv: Planten hebben licht nodig voor de fotosynthese
Onder bladerdek: minder planten
Open plekken: meer begroeiing
Temperatuur:
Nadeel vorst: planten die sterven
Voordeel: bacteriën die sterven, sommige zaadjes hebben het nodig (bv sla)
Nadeel droogte: uitdroging
Voordeel droogte: mais heeft het nodig
Bij vorst: schade aan jonge plantjes
Bij hitte: uitdroging
Wind:
Bv hoge windsnelheden: schade door ontworteling en breuk van bomen
Nadelen: voor houtproductie
Voordelen: kale plekken met meer licht, poelen onder omgevallen bomen voor amfibieën
Neerslag en vochtigheid:
Voordeel: beschermlaag en isolatie voor kiemplantjes zoals eik, winterslaap
Nadeel sneeuw: planten die daar niet tegen kunnen
Nadeel hagel: stukmaken van planten
Voordeel: smelt en kan opgenomen worden in gras
Nadeel ijzel (= ontstaat bij neerslag, die bevriest op het moment dat het de bovenleiding raakt en zo
een ijslaag vormt): natheid
,Bv waterverlies door transpiratie en watertoevoer door wortels
Op veel plaatsen grondwater opgepompt -> problemen
Onder bomen is het vochtiger
Bliksem:
Nadeel: bos kapot door brand
Voordeel: bosverjonging door brand
Bv inslag zorgt voor opensplijten bomen en bij droogte bosbrand
Daglengte en seizoenen:
Bv in bos veranderingen door seizoenen
Hoogteligging, reliëf en bodem
Hoogteligging:
Bv loofbomen veranderen in naaldbomen vanaf bepaalde hoogte
Reliëf:
Bv op stenige hellingen: wortels van bomen ondiep en oppervlakkig
Samenstelling van bodem en vochtigheid:
Bv boomsoorten verschillen door bodemsoort
Waterkwaliteit en diepte van water
In bossen: vijvers en vennen
Dieren en planten daar hangen af van: temperatuur, zuurstof, zuurtegraad, voedselrijkdom en
diepte van het water
Zuur water: geen vissen
Ondiep: moeras- en oeverplanten
Levende wezens kunnen de abiotische factoren beïnvloeden
Voorbeeld:
De factor licht in een bos wordt sterk beïnvloed door het bladerdek van de hoge bomen. In een
loofbos is het koeler en is de lucht vochtiger dan in open landschap.
, 1.2 Biotische factoren
Relaties tussen levende wezens
Belangrijkste relaties:
Concurrentie om grondstoffen:
Bv bomen om licht en voedsel uit de grond
Hangt ook af van bodemgrond wie zal winnen
Afhankelijkheid voor voedsel:
Bv pas geplante plantjes beschermen tegen vraat door konijnen
Afhankelijkheid voor groeiplaats of steun bij het groeien:
Bv Klimplanten zoals klimop en kamperfoelie groeien langs de stam van bomen naar het licht.
Beschutting en nestplaats:
Bv lieveheersbeestjes vinden beschutting tussen diepe groeven van schors
Afhankelijkheid van ontbindende stoffen:
Bv afvaleters met rottend materiaal op de bodem
Parasitisme:
= samenlevingsvorm waarbij 1 van de partners geschaad of gedood wordt
Bv honingzwam, groeit aan basis van loofbomen
Half-parasieten:
= onttrekt water en mineralen van gastheer maar doet zelf ook aan fotosynthese
Bv maretak
Samenleven met wederzijds voordeel:
= symbiose of mutualisme
Bv schimmel voorziet plant van voedingstoffen en plant geeft suikers
Bv vliegenzwammen
Invloed op voortplanting:
Bv vergeten wintervoorraad van bijv. eekhoorn zorgt voor verspreiding van bomen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tielemanshanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.54. You're not tied to anything after your purchase.