Summary Lewenswetenskappe Eenheid 3 (Genetika en oorerflikheid)
276 views 3 purchases
Course
Lewenswetenskappe
Institution
Merensky Hoerskool
Hierdie dokument bevat n volledige opsomming van Lewenswetenskappe Gr 12 Eenheid 3 (Genetika en oorerflikheid ) hierdie eenheid bestaan uit die volgende onderwerpe :
-Gregor Mendel : mendel se erflikheidseksperimente ,monohibriede kruisings ,dihibriede kruisings ,geslagschromosome
-Mutasies : chro...
Eenheid 3
Genetika en oorerflikheid
Genetika = die studie van oorerwing en
variasie in lewende organismes
Erflike eienskappe -word deur gamete
oorgedra ,tydens bevrugting versmelt die
manlike en vroulike gamete om n sigoot te vorm
Elke organisme erf sekere eienskappe van hul
ouers
Genoom = die volledige stel gene wat n
bepaalde organisme besit
Dit is n kopie van al die noodsaaklike DNA kodes
om alle proteiene wat vir n organisme benodig
word ,te sintetiseer
Somatiese sel -besit volledige stel genetiese
gene
Alle gene kom voor in somatise selle
Elke organisme het sy unieke
geensamestelling wat deur die
stikstofbasisvolgorde op DNA bepaal word
Gregor Mendel (1822-1884)
Wie was hy ? n Oostenrykse monnik wat
Natuurwetenskap en Wisk studeer het
Wat het hy in sy vrye tyd gedoen ? hy het
kruisingeksperimente met ertjieplante uitgevoer
om oordrag van eienskappe van 1 generasie te
studeer
Wat het hy deur sy eksperimente bereik? Die
basiese wette van genetika
As wie word hy beskou? Die vader van genetika
Mendel se erflikheideksperimente :
Hy het n ertjieplant gekies vir sy eksperiment -plant
toon duidelike ,waarneembare eienskappe
Hy het 7 eienskappe bestudeer – lang en kort
plante ,gladde en gerimpelde ,geel en groen
sade ,opgeblaasde en ingesnoerde peule,pers en wit
blomme ,asook sydeligse en terminale blomme
Voordeel van ertjieplant = selfbestuif
, Hy het die helmknoppe afgeknip en self
kruisbestuiwing toegepas
Hy het sy eksperiment met ouerplante wat egtelend
vir n bepaalde eienskap was gedoen.
Afleidings uit Mendel se eksperiment :
n Erflike eienskap word deur 2 faktore (gene) bepaal
Een geen van die geenpaar kom van die Moeder en
die ander een van die vader -geenpare word op 2
chromosome van n homoloë chromosoompaar gedra
N bepaalde geen kom soms in verskillende vorme
voor
Wat noem mens die verskillende vorme van dieselfde
geen ? allele
Verskillende allele bevat verskillende inligting oor
dieselfde eienskap
Lokus = die bepaalde posisie op n chromosoom
Die allele van n bepaalde geen kom op dieselfde
lokus voor.
1 alleel van n geenpaar kan n ander oorheers :staan
bekend as die dominante alleel.
Die alleel wat oorheers word (nie sigbare effek toon
nie) : staan bekend as die ressesiewe alleel.
Mendel se wet van dominansie = indien 2 allele
verskil ,sal net die dominante een vertoon word
Genotipe en fenotipe
Genotipe = samestelling van die geenpaar (2
allele) vir n bepaalde eienskap
Genotipe word voorgestel deur 2 letters -elke
letter stel 1 alleel van die geen wat die
eienskap beheer voor
N hoofletter toon die dominante alleel (word
altyd eerste geskryf)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kaylagaigher. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.61. You're not tied to anything after your purchase.