Hoofdstuk 3 : Over wetenschap, causaliteit en
verklaring
1. Inleiding
Verschillende visies op ‘objectiviteit’ doorheen de geschiedenis
o Realisme
o Zacht realisme
o Hard realisme
Wat is een realistisch perspectief ?
o Metafysisch / ontologisch
Er bestaat een objectieve realiteit los van ons
o Semantisch
Concepten en termen in wetenschap verwijzen naar die realiteit
o Epistemisch
We kunnen deze werkelijkheid kennen, ‘de waarheid’ benaderen
2. Een realistisch perspectief
Vergaren van objectieve kennis = moeilijk !
o Eigen interpretaties, beïnvloedbare of selectieve waarneming
Belang van methodologie
o Poging om deze vertekeningen uit te schakelen
Cyclus
o Deductie
o Testen
o Falsificeren / confirmeren
o Bijsturen
Dé waarheid zal wallicht nooit achterhaald worden, enkel (betere / minder slechte)
benaderingen door rigoureus onderzoek
Geen uitsluiting van subjectieve beleving
o Insluiting van subjectieve beleving als onderwerp van objectieve studie
Meest prominente tegenhanger van realisme : constructivisme
o Relativistische benadering
o Hard : geen objectieve realiteit van zacht : wel deels objectieve realiteit
o Beiden in principe verzoenbaar (soft-constructionisme en minimalistisch realisme)
o Blijvende discussie (methodenstreit)
3. Het concept ‘verklaren’
Heel wat inkt over gevloeid !
(Causale) verklaring voor deze cursus :
o ‘To explain is to exhibit or assume a mechanism in the natural sciences no event or
process in regarded as having been satisfactorily understood unless its actual or
possible mechanism has been unveiled.’
1
Etiologische Criminologie
, = duidelijk een mechanistische opvatting over het begrip ‘verklaren’
4. Fundamentele vragen over causaliteit
Kerndebat in de wetenschapfilososfie
o Wat is ‘causaliteit’ ?
o Wanneer is een verband ‘causaal’?
Verschillende visies
5. Causaliteit als regelmatige samenhang
David Hume : causaliteit kan nooit vastgesteld worden, regulariteiten wél
Gelijkaardig aan causaliteit als correlatie / intuïtieve opvatting van causaliteit
Voorwaarden :
o Noodzakelijkheid : oorzaak voor gevolg
o Constant conjunction : oorzaak en gevolg samen geobserveerd
o Nabijheid : oorzaak en gevolg worden dicht bij elkaar geobserveerd
Alle kennis is gebaseerd op ervaring (Hume = empirist)
Kennis komt inductief tot stand
Causaliteit is niet meer dan regelmatige samenhang
Bij Hume : ‘Correlations are all that matter, all the rest is chatter’
6. Causaliteit als de productie van effecten
Enkel spreken over samenhang is niet voldoende …
Mario Bunge : hedendaags wetenschapfilosoof over causaliteit
Belang van ‘productiviteit’
o De oorzaak moet ook in zekere mate verantwoordelijk zijn voor het gevolg/ de
gevolgen
Belang van ‘toestandsverandering’
o De oorzaak moet wezenlijk inwerken op de toestand die wijzigt door de oorzaak
Twee basisvoorwaarden
o Wetmatigheid : als de oorzaak zich voordoet, moet het gevolg zich ook voordoen (in
gelijkaardige condities)
o Productie : de oorzaak moet deze verandering teweeg brengen via (bekende)
theoretische modellen
Causaliteit als een mechanisme :
2
Etiologische Criminologie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hwarlop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.