Samenvatting Context 2: Tante Mariette en haar fiets
35 views 0 purchase
Course
Context 2
Institution
Arteveldehogeschool (Artevelde)
Book
Tante Mariette en haar fiets
In dit document ja alles dat je moet kennen van het boek tante mariette en haar fiets van Eric Goubin samengevat.
Dit document bevat geen les notities, of afbeeldingen
CONTEXT 2: TANTE MARIETTE EN HAAR
FIETS
DEEL 1: HET VAKGEBIED: IN WELKE CONTEXT WERKEN WE?
1. OVERHEID EN SOCIAL PROFIT SECTOR
Er zijn heel wat gelijkenissen tussen overheid en socialprofit. Die identiteitskenmerken bepalen mee de
communicatie praktijk in beide werkvloeren.
1.1 DE OVERHEID
Overheid: verzamelnaam voor wat in realiteit een kluwen van verschillende overheden is. In België geldt de
organisatie van de overheden de scheiding der machten.
Democratie: beslist de bevolking wie er aan de macht komt.
Uitvoerende macht: het college van burgemeester en schepenen, de bestedingen deputatie, de verschillende
regeringen en de Europese commissie.
Rechtelijke macht: onafhankelijk functioneert t.o.v. de uitvoerende en wetgevende macht. De rechtelijke
macht doet uitspraak over geschillen en misdrijven, en wordt uitgeoefend door hoven en rechtbanken.
Zeven overheidsniveaus
- Internationaal: de verenigde naties en aanverwante organisaties (unesco)
- Europees: de Europese overheden (Europees parlement, - commissie)
- Nationaal: de federale overheid (met parlement en regering), FOD’s (federale overheidsdiensten), het
leger, de federale politie en overheidsbedrijven (Bpost, NMBS,…)
- Regionaal: de Vlaamse overheid, de Brusselse en Waalse overheid, de Franse en Duitstalige
gemeenschat (met parlement en regering) en hun agentschappen en overheidsbedrijven (De Lijn)
- Provinciaal: provinciebestuur (raad en deputatie) en provincie bedrijven van tien provincies
- Intergemeentelijk: waar een beperkte groep lokale besturen samen beleid en voorzieningen uitwerken
rond een bepaalde thematiek (politiezones, afvalintercommunales...)
- Lokaal: in heel België gaat het om 589 steden om gemeenten (met een gemeenteraad en een college)
hun administratie, OCMW’s, (autonome) gemeentebedrijven… Vlaanderen heeft in 2018 nog 308
steden en gemeenten.
à op elk van de 7 overheidsniveaus heb je minstens een wetgevende en uitvoerende (politiek) orgaan die voor
realisatie van hun werk ondersteuning krijgen van een administratie.
JOSEPHINE-LOUISE BEULLENS 201909940 1
,NABIJHEIDSCOMMUNICATIE
Services de proximité: nabijheidsdiensten of diensten in de nabije omgeving van waar mensen wonen, werken,
leven. Dat nabije wijst op een beleving van bereikbaarheid, aanspreekbaarheid, laagdrempeligheid en
betrokkenheid.
Hoeveel overheid hebben we nodig?:
Dat leidt al eens tot ideologische discussies tussen verregaande etatisten (de overheid voorziet sterke
regulering van economie en samenleving) en extreme liberalen (de overheid doet louter het hoogstnodige, en
enkel wat particulier initiatief zelf kan: de zogenaamde nachtwakerstaat.
Kerntaken van de overheid:
- Democratische besluitvorming te organiseren en om het daarop gebaseerde beleid uit te voeren.
- Normen en regels (rechtsvorming) te ontwikkelen en te doen naleven (rechtshandhaving).
- Rechtvaardige verdeling van beschikbare middelen
- Voorkomt negatieve effecten, door het bevorderen of ontmoedigen van bepaalde vormen van gedrag
en consumptie door organisaties en burgers.
- Voor maatschappelijk belangrijke taken die andere delen van de samenleving niet of onvoldoende
kunnen behartigen.
- De overheid ontwikkelt beleid en voorzieningen bij traditionele en nieuwe maatschappelijke
problemen.
- De overheid stimuleert vernieuwing en samenwerking in de maatschappij.
1.2 DE SOCIALPROFITSECTOR
4 grote groepen:
- Gezondheidszorg
o Ziekhuizen
o Praktijken van artsen (huisartsen en specialisten) en tandartsen
o Overige menselijke gezondheidszorg
o Verpleegkundige activiteiten
- Maatschappelijke dienstverlening
o Met huisvesting: residentiële ouderenzorg, instellingen voor volwassenen met een handicap,
instellingen voor minderjarigen met een handicap, jeugdzorg met huisvesting en diverse
maatschappelijke dienstverleningen met huisvesting
o Zonderhuisvesting: gezins- en bejaardenzorg aan huis en in dag- en dienstencentra voor
ouderen, beschutte en sociale werkplaatsen, kinderopvang, diverse maatschappelijke
dienstverlening zonder huisvesting.
- Cultuur/sport/ recreatie
o Volwassenenvorming
o Diverse verenigingen: jeugd, volwassenen, gezondheid, milieu, mobiliteit,
ontwikkelingssamenwerker
o Sport: accommodaties, clubs, bonden en federaties
o Uitzenden van radio- en televisieprogramma’s
o Exploitatie van schouwburgen, concertzalen, culturele centra...
o Uitvoerende en scheppende kunsten
o Bibliotheken en archieven
o Musea en monumenten
JOSEPHINE-LOUISE BEULLENS 201909940 2
, o Botanische tuinen, dierentuinen, natuurreservaten, pret- en themaparken en
recreatiedomeinen
o Productie, distributie en vertoning van films voor bioscoop, televisie
o Jeugdherbergen en jeugdverblijfcentra
- Overige
o Onderwijs, exclusief volwassenen vorming
o Autorijscholen en vlieg- en vaarronderwijs
o Mutualiteiten
o Belangenbehartiging
o Bedrijfs- en werkgevers-, beroeps-, vak, religieuze en politieke organisatie
o Huishouden als werkgever
à Veel van die organisaties doen niet alleen een beroep op betaalde personeelsleden maar ook op
vrijwilligers. In tegenstelling tot de overheid gelden voor socialprofitorganisaties geen algemeen geldende
kerntaken. Daarom horen ondernemingen en socialprofitorganisaties allebei tot de privésector: het zijn
individuen of groepen individuen die zelf het initiatief nemen.
1.3 OVERHEID, SOCIALPROFITSECTOR EN BEDRIJFSWERELD: LEREN VAN ELKAAR
Overheden en social profit organisaties onderscheiden zich van commerciële ondernemingen omdat zij inzet
uit zijn op financiële winst. De winst die zij voor ogen hebben is maatschappelijk rendement.
Sociale inclusie: iedereen in de samenleving bereiken en betrekken.
Schema handboek pagina 23-24 lezen
1.4 COMMUNICATIE BIJ SOCIALPROFIT, OVERHEID EN POLITIEK
Er is vooral aandacht voor professionele communicatie bij organisaties waarvan de werking of zelfs het
voortbestaan afhankelijk is van leden, deelnemers aan activiteiten, sponsoring en dergelijke. Net zoals bij de
overheid hebben we in socialprofitsector te maken met toenemende professionalisering van het
communicatiewerk. Anders dan bij de overheid is deze professionalisering in de bredere socialprofit sector al
langer aan de gang maar verloopt ze wat trager.
Overheidscommunicatie: de communicatie door en met de overheid. Het is een democratisch recht,
overheidscommunicatie gaat uit van de fundamentele rechten zoals die opgenomen zijn in het Europees
verdrag voor de rechten van de mens. Overheidscommunicatie gaat over de communicatie van de overheid
met verschillende doelgroepen en burgers in de samenleving. Bij overheidscommunicatie is de overheid in
eerste instantie zelf de zender, maar biedt deze ook ruimte voor twee richtingscommunicatie of zelfs voor
meer-richtingscommunicatie waarbij ze communicatie met, binnen en tussen verschillende doelgroepen
stimuleert en opvolgt. (= conserverende overheid)
- Volgens de Belgische grondwet: heeft de burger recht op informatie van de overheid. De verschillende
regelgeving met betrekking tot openbaarheid van bestuur verplichten de overheden om de bevolking
systematisch, tijdig en in begrijpelijke vorm te informeren over beleid en andere regelgeving.
Beslist beleid: als de wetgevende macht binnen de overheid over een onderwerp een beslissing maakt. Bij een
beslist beleid moet de overheid het publiek informeren over het bestaan, de inhoud en de motivering van deze
beleidsbeslissing en de daarbij horende rechten en plichten. De overheid kan burgers stimuleren om gebruik te
maken van haar dienstverlening
JOSEPHINE-LOUISE BEULLENS 201909940 3
, Beleid-in-ontwikkeling: overheidscommunicatie hierover beperkt zicht in principe tot een evenwichtige
weergave van feiten en opties, de inhoud staat centraal en de publieke discussie stimuleren en bieden ruimte
voor publieksparticipatie.
Het verschil tussen overheidscommunicatie en politieke communicatie:
Overheidscommunicatie gebeurt vooral door overheidsdiensten en – medewerkers die communiceren over
diensten, producten, activiteiten, rechten plichten, procedures… Ze vertegenwoordigen de natie (= heel de
gemeenschap waarvoor zij verantwoordelijkheid opnemen).
Politieke communicatie hoort onlosmakelijk bij een open en goed functionerende democratie. Het is in eerste
instantie communicatie door politici: personen die zowat steeds in partijpolitieke context actief zijn. Zij
communiceren met de hun eigen politieke ideeën als hoofddoel. Is van nature niet neutraal.
2. EVOLUERENDE COMMUNICATIE BIJ EEN EVOLUERENDE OVERHEID
2.1 DE RELATIE TUSSEN BURGER EN OVERHEID EVOLUEERT
Weberiaanse overheid: van weber tot Kafka: (1947)
De Duitse socioloog Max Weber zag bureaucratieën als rationeel en efficiënt, die iedereen op gelijke wijze
behandelen. Deze goedbedoelde benadering focust op aspecten zoals hiërarchie, het compartimenteren van
diensten.
Een ander pluspunt was voor Weber de scheiding tussen politiek en ambtenarij. De ambtenaren zijn slechts
een instrument om instructies uit te voeren terwijl elke kwestie van beleid of strategie voorbehouden blijft tot
de politici. (= Het primaat van de politiek)
Kosten efficiëntie is de centrale leidraad in deze Weberiaanse benadering. Deze benadering gaat uit van de
premisse dat een samenleving het beste functioneert o.b.v. beslissingen door gekwalificeerde politici en de
uitvoering van die beslissingen door een professionele bureaucratie. Deze bureaucratie mondde dikwijls uit in
een controle gerichte rigide organisatie, gekenmerkt door proceduralisme en een gebrek aan empathie in
noden, voorkeuren en gevoelens van burgers.
Een hele nieuwe beweging van dinobusters en nieuwe ambtenaren kwam op gang: ambtenaren die
benadrukken dat ze graag werken, met plezier en klantvriendelijk diensten aanbieden aan de burger, en de
overheid als sympathieke en slagkrachtige held positioneren.
Managerialism: bedrijfswereld als voorbeeld
Typisch voor die benadering is het beklemtonen van financial en managerial performance. Centraal daarin staat
de aandacht voor het bereiken van vooraf bepaalde doelstellingen (targets) en de verantwoordelijkheid daarbij
van managers. Manageralism heeft de intentie om onder een sterk leiderschap de organisatie, het personeel
en de arbeidsvoorwaarden meer flexibel te maken.
New public management: de klant staat central: (1991)
NPM verschuift de overheidsbeleid het naleven van de wet (door de burgers) naar een dienstverlenenede
ingesteldheid t.o.v. die burgers. Sleutelwoorden zijn hier: trnasparantie, klantvriendelijkheid en het detecteren
van de toegemoetkomen aan vragen en noden van de klanten.
JOSEPHINE-LOUISE BEULLENS 201909940 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller josephinelouisebeullens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.93. You're not tied to anything after your purchase.
