Webcollege week 1 -> Bronnen jeugdrecht en afstamming
❏ Bronnen jeugdrecht: internationaal en nationaal
❏ Afstamming en familierechtelijke betrekkingen
❏ Gevolgen afstamming
❏ Juridische ouders -> wie is moeder of wie is vader
❏ Erkenning
❏ Gerechtelijke vaststelling vaststelling ouderschap
❏ Adoptie
❏ Huiswerk week 2
Jeugdrecht valt niet onder één rechtsgebied maar is versnipperd en geregeld in de
verschillende wetten die voor jeugdigen van belang zijn.
Bronnen jeugdrecht:
- Internationaal
- Nationaal
Internationaal:
- EVRM
- Handvest Grondrechten van de Europese Unie
- Haags Kinderontvoeringsverdrag
- Haags Verdrag inzake interlandelijke adoptie
- IVRK
Nationaal:
- Staatsrecht -> Grondwet
- Bestuursrecht -> Jeugdwet, AWB, Rijkswet op het Nederlanderschap
- Strafrecht -> Wetboek van Strafrecht, Wetboek van Strafvordering
- Burgerlijk Recht -> Burgerlijk Wetboek, Wetboek van Rechtsvordering, WOBKA
Internationaal boven Nationaal!
De Verdragen en de Europese Jurisprudentie over (met name) artikel 8 EVRM hebben
(steeds meer) een doorslaggevende invloed op de nationale wetgeving en de uitvoering
ervan.
Afstamming -> Boek 1 titel 11 BW
, ● Betreft de juridische regels over de familierechtelijk relatie tussen een kind en zijn
ouders
● Wie kunnen volgens de wet (juridisch) ouder(s) zijn
● Wat zijn volgens de wet de gevolgen van (juridisch) ouderschap
Artikel 1:197 BW
Kernwoord: familierechtelijke betrekking
Een kind en zijn ouders staan in familierechtelijke betrekking tot elkaar.
Gevolgen familierechtelijke betrekkingen:
● Familienaam -> 1:5 BW
● Gezag -> boek 1, titel 14 BW
● Recht op omgang en informatie -> 1:377a jo 1:377b BW
● Verplichting tot onderhoud -> 1:404 BW
● Erfrecht -> Boek 4 BW
● Nationaliteit -> Artikel 3 Rijkswet op het Nederlanderschap
Er worden in de praktijk 3 vormen van ouderschap onderscheiden:
● Biologisch ouderschap - Van wie stamt het kind af
● Juridisch ouderschap - Wie is volgens de wet ouder
● Sociaal ouderschap - Bij wie groeit het kind op
Juridisch ouderschap:
- Het is het juridische ouderschap dat de familierechtelijke betrekking tot stand brengt
- Niet het biologische ouderschap
- In de praktijk vallen biologische afstamming en juridisch ouderschap en sociaal
ouderschap vaak samen
- Maar lang niet altijd, denk aan: Erkenning / adoptie / duo moederschap /
zaaddonorschap / eiceldonatie en draagmoederschap
Bij deze vormen van juridisch ouderschap is er geen biologische afstamming aanwezig of
noodzakelijk.
Wie zijn de juridische ouders? -> artikel 1:198 BW en artikel 1:199 BW
Belangrijk: Een kind kan - op grond van de wetsgeschiedenis - maar twee juridische ouders
hebben.
Wijziging afstammingsrecht per 1 april 2014:
● Per 1 april 2014 is de zogenaamde ¨Wet Lesbisch ouderschap¨ in werking getreden
● In deze wet is de positie van de vrouwelijke echtgenote/partner van de biologische
moeder van het kind gelijkgetrokken met die van de mannelijke echtgenoot/partner
van de biologische moeder van het kind
● En wordt de vrouw met wie de biologische moeder bij de geboorte is getrouwd
automatisch de tweede juridische ouder van het kind - op voorwaarde dat de
zaaddonor onbekend is volgens de Wet Donorgegevens Kunstmatige bevruchting
● Of kan de vrouwelijke partner van de biologische moeder in alle andere gevallen met
toestemming van de moeder het kind erkennen
, Artikel 1:198 BW -> Wie is juridisch de moeder:
● Lid 1 onder a: De vrouw die het kind heeft gebaard
● Lid 1 onder b: De vrouw die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of
door een geregistreerd partnerschap met de moeder is verbonden, indien het kind is
verwekt door kunstmatige donorbevruchting
● Lid 1 onder c: De vrouw die het kind heeft erkend
● Lid 1 onder d: De vrouw wier ouderschap gerechtelijk is vastgesteld
● Lid 1 onder e: De vrouw die het kind heeft geadopteerd
Artikel 1:199 BW -> Wie is juridisch de vader:
● Onder a: De man die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of door
een geregistreerd partnerschap is verbonden met de vrouw uit wie het kind geboren
is
● Onder b: De man wiens huwelijk of geregistreerd partnerschap met de vrouw uit wie
het kind is, binnen 306 dagen voor de geboorte van het kind door zijn dood is
ontbonden; of van wie hij binnen 306 dagen voor de geboorte van het kind was
gescheiden of gescheiden heeft geleegd
● Onder c: De man die het kind heeft erkend
● Onder d: De man wiens vaderschap gerechtelijk is vastgesteld
● Onder e: De man die het kind heeft geadopteerd
Verschil verwekker/donor:
● Verwekker: een man die een kind heeft verwekt door middel van
geslachtsgemeenschap met de moeder en die daarmee heeft ingestemd met de
daad van verwekking
● NB: degene die instemt met een daad van verwekking kan ook de vrouwelijke
partner van de moeder van het kind zijn
● Donor: een man die alleen zijn sperma doneert; dit sperma wordt na de donatie door
vrouw gebruikt met de bedoeling een kind te verwekken via kunstmatige inseminatie
en er vindt geen lichamelijk contact plaats tussen de donor en de vrouw
● Van belang bij: Gerechtelijke vaststelling ouderschap alleen voor verwekker /
Onderhoudsverplichting alleen voor verwekker
Erkenning -> artikel 1:203 BW:
● Erkenning is een rechtshandeling, die leidt tot juridisch ouderschap over een kind dat
alleen een moeder heeft. De erkenning vindt plaats door het laten opmaken van een
akte van erkenning bij de Burgerlijke Stand of bij notariële akte
● De erkenning heeft pas rechtsgevolg vanaf het moment waarop de erkenning is
gedaan (en heeft dus geen terugwerkende kracht)
NB: Een erkenning door een vrouw is mogelijk sinds 1 april 2014.
Erkenning niet mogelijk -> artikel 1:204 BW:
● Door een man die door een te nauwe verwantschap geen huwelijk of geregistreerd
partnerschap met de moeder zou mogen sluiten (1e graad: vader, broer en zoon van
de moeder)
● Door een man die nog geen 16 jaar is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jamienannen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.