Samenvatting publiek recht
Deel I: Inleiding tot het recht
Hfdstk I: Inleiding
I) Definitie
1) Een systeem v instellingen en regelingen dat in zijn geheel op een dwingende wijze
de uiterlijke aspecten vh samenleven ordent en bevordert.
2) Het geheel der regels die op een bep. tijdstip, in een bep gemeenschap gelden en op
haar gezag zijn vastgesteld.
3) Een stelsel v dwingende leefregels uitgevaardigd tot beveiliging v menselijke
belangen welke in het contact der samenleving in het gedrang dreigen te komen.
II) Kenmerken vh recht
1) Een geheel v regels, regelingen en instellingen
a) Gedragsregels
Gebodsbepaling
Aangifte geboorte
Kiesplicht
Verbodsbepaling
Bigamie
Oneerlijke handelspraktijken
Verlofbepaling
Moet niet maar mogelijkheid om iets te kunnen doen.
Indexering woonhuur
Technische regels
Om rechtsapparaat te laten draaien
Akten v burgerlijke stand
b) Regelingen en instellingen
Geen regels of normen
Benoemingen
Rechtspraak
Instellingen vh land
Staatsstructuur
Gerechtelijke organisatie
2) Doel vh recht is ordenen vd samenleving
a) Instrument om samenleven in groep mogelijk te maken
Middel om beleidsopties te realiseren. Het is een afspiegeling vd overheersende
maatschappelijke tendensen. Tijdsgebonden! Ons recht: Joods-christelijke
godsdiensten, principes vd Franse revolutie en een licht gecorrigeerde
kapitalisme, nationalisme en individualisme.
b) Toenemende “juridisering”
Meer en meer de neiging om alles te willen regelen. Toenemende complexiteit vd
samenleving -> complexer recht
3) Binding tss gezag en recht
1
, Erkend gezag: parlementaire democratie met Koning aan het hoofd. Soevereine
volkswil vertolkt door vertegenwoordigers in het parlement.
4) Recht: dwingend karakter
Meest wezenlijke kenmerk. Via strafbepaling. Doel: meer rechtszekerheid
verschaffen.
a) Publiek recht
Overheid neemt zelf initiatief tot sanctionering.
b) Privaat recht
Burger moet zelf voor zijn belangen opkomen, mogelijkheid via
rechtbanksysteem.
III) Enkele belangrijke begrippen
1) Objectief en subjectief recht
a) Objectief recht: Geldende rechtsregels, individu put hier zijn subjectief recht uit.
b) Subjectief recht: Aanspraak die een persoon tegenover een ander kan laten
gelden op basis vh objectief recht.
2) Rechtssubject en Rechtsobject
a) Rechtssubject: persoon die via het objectief recht bevoegdheden krijgt.
b) Rechtsobject: Het rechtsbelang of de rechtsverplichting, datgene wat het
rechtssubject wil.
3) Rechtsfeit en rechtshandeling
a) Rechtsfeit: Elke omstandigheid waar rechtsgevolgen aan worden gekoppeld door
het objectief recht.
b) Rechtshandeling: Bewuste handeling om de rechtsgevolgen te bekomen die aan
een objectieve rechtsregel verbonden zijn.
4) Dwingend recht en wilsaanvullende rechtsregels
a) Dwingend (imperatief): wanneer de rechtssubjecten niet mogen afwijken vd regel
die door de wetgever opgelegd is.
b) Wilsaanvullend (suppletief): Vrij om de rechtsregel te volgen of af te wijken.
Hfdstk II: Indeling vh Recht
I) Privaatrecht- Publiek recht
1) Privaatrecht
= regelt de verhouding tss de rechtssubjecten
Bestaat voornamelijk uit aanvullende rechtsregels en bestaat uit dwingende regels
waar niet v af geweken mag worden.
a) Staat vd persoon
b) Fundamentele instellingen (primair huwelijk)
c) Individuen die bijzondere bescherming behoeven (minderjarigen)
2) Publiek recht
2
, = Gekenmerkt door ongelijkheid, belang individuele burger is ondergeschikt aan de
belangen vd staat. De overheid moet zorgen voor de openbare diensten en kan
daarom eenzijdige rechtshandelingen ondernemen. Publiek recht is dwingend recht.
II) Nationaal- Internationaal
1) Nationaal recht
Geldt enkel binnen de grenzen vd staat.
2) Internationaal recht
= Grensoverschrijdend recht
a) Verdragen afgesloten tss België en 1 of meerdere staten.
b) Verdragen tot stand gebracht door supranationale instellingen (VN, EU, Raad v
Europa, …).
III) Bespreking vd verschillende rechtstakken
1) Het nationaal recht
a) Privaatrecht
Burgerlijk recht
Regelt algemene verhoudingen tss de burgers. Burgerlijk wetboek/ Code
Napoleon door maatschappelijke evoluties sterk gewijzigd.
Personen- en familierecht
Zakenrecht (goederen, eigendommen)
Verbintenissenrecht
Handelsrecht
= betrekking op daden vd koophandel en op het statuut vd handelaar. Ook
handelsvennootschappen en faillissement. Internationale handelsrecht heeft
een sterke invloed.
Sociaal recht
= op grens privaat en publiek recht
Ingedeeld in
Arbeidsrecht
Individueel arbeidsrecht (Arbeidsovereenkomstenrecht)
Collectie arbeidsrecht (CAO’s)
Sociaal zekerheidsrecht
Ouderdoms- en overlevingspensioenen
Werkloosheid
Arbeidsongevallenverzekeringen
Beroepsziektenverzekeringen
Gezinsbijslag
Ziekte- en invaliditeitsverzekering
Jaarlijkse vakantie
Sociale bijstand
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tyanavdv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.