Beleidskaders
Beleidskaders ....................................................................................................................... 1
DOELSTELLINGEN VAK: ........................................................................................................ 2
Inleiding ................................................................................................................................ 3
DEEL 1 : Van signalering tot politisering
Les 1: Over het belang van signalering voor sociaal werk ............................................ 6
Signalering ........................................................................................................................... 6
Les 2: Hoe werkt beleid? Zicht op de beleidscyclus ..................................................... 11
DEEL 2: Botsende Beleidskaders: een verkenning van hedendaagse politieke
ideologieën
Les 3: Over het belang van politiek en ideologieën .................................................... 19
Les 4: Liberalisme ............................................................................................................... 24
Les 5: Van socialisme naar sociale-democratie ........................................................... 29
Les 6: Christen-democratie (CD&V) .............................................................................. 35
Les 7: Nationalisme ........................................................................................................... 40
Les 8: Ecologisme (panopto 30-11) ................................................................................. 47
Overpeinzing na ideologieën.......................................................................................... 52
Deel 3: Sociaal werk, middenveld en de stap naar sociale actie
Les 9: Middenveld (panopto 4-11).................................................................................. 54
Les 10: Structureel Sociaal werk & Burgerschap ............................................................ 60
,Beleidskaders voor Sociaal Werk 2
DOELSTELLINGEN VAK:
- Kent de internationale definitie van het SW en herkent de structurele
component in zijn beroepspraktijk.
- Kent de categorisering van het structureel SW.
- Kan de vertaalslag maken van individueel naar structureel SW.
- Kent het belang van de signaalfunctie van SW en weet die om te zetten
naar politiserend werk.
- Kent de relevante beleidskaders van SW.
- Heeft zicht op de beleidscyclus en hoe SW hier kan op inspelen.
- Kent de voornaamste ideologieën die de fundamenten van politieke partijen
en ons politiek landschap tekenen.
- Heeft inzicht in multilevelgovernance.
EXAMENVRAGEN:
DEEL STRUCTUREEL SW EN MENSEN GROND-RECHTEN
Rol van de overheid liberaal en socialistische staat
Voorbeeld van radiaal SW en … SW...
VERBANDEN EN VERGELIJKINGEN LEGGEN
Kennis, verbands en toepassingsvragen
LEERSTOF
Cursus
Handboek #sociaalwerk, hoofdstuk 14
Powerpointpresentaties van de lessen
Teksten (op Canvas)
Inhoud gastcolleges
Actualiteit
,Beleidskaders voor Sociaal Werk 3
Inleiding
TWEE convergerende (samenkomende) tendensen
Generatie Me:
– MACRO:
o Grote mate van welvaart bereikt in Westerse maatschappijen.
– MICRO:
o Gericht op zelfrealisatie (want randvoorwaarden voor welzijn zijn
vervuld oor grote groep mensen).
o Zich moeilijk kunnen identificeren met ‘zij die het minder
hebben’.
Spanningsvelden tussen
Conformeren (overeenkomen) Politiseren-signaleren
• Uitvoeren van • Kritisch in vraag stellen van de
welvaartsvoorzieningen welvaartsstaat en haar
• Conformeren aan de voorzieningen.
verwachtingen van de overheid • Lacunes, uitsluitingsmechanismen en
• Projecten binnenhalen noden blootleggen en aankaarten
• Niet in vraag stellen of rechten de • Levensomstandigheden van
facto (in het leven van cliënten) cliënten en onvervulde noden
geëffectueerd worden. aftoetsen aan rechten. (vb. recht op
• Identificeren met de eigen een menswaardig bestaan <->
organisatie (blinde loyauteit) leefloon onder Europese
Vb.: cliënt komt leefloon armoedegrens)
aanvragen en SW’er brengt dit • Gezonde distantie en kritische zin tot
administratief in orde. de eigen organisatie en het beleid
Vb.: cliënt komt leefloon aanvragen en
SW’er komt tot de vaststelling dat het
bedrag ontoereikend is om
menswaardig van te kunnen leven.
SW’er stelt de hoogte van het bedrag
kritisch in vraag.
Maar wie heeft gelijk?
MAAR
Er zijn veel individuele problemen waar de politiek geen rol speelt.
- Bv: Obesitas
DUS:
Sociaal Werk gebeurt niet in het luchtledige. Maatschappelijke context en beleid
hebben grote invloed op de levens van mensen, vaak zelfs onbewust.
De verschillende niveaus staan in verbinding met elkaar.
Grote invloed van macroniveau op meso- en microniveau.
Omgekeerd weinig invloed van microniveau op beleid -> belang om zich te
verenigen.
, Beleidskaders voor Sociaal Werk 4
Moet sociaal werk dan niet neutraal zijn?
Normatieve professionaliteit
- In ons professioneel handelen maken we voortdurend politieke en
ideologische keuzes.
- Sociaal werkers moeten de dingen juist doen, maar ook de juiste dingen
doen.
- Wat is juist? Het antwoord hierop is ideologisch geladen.
- Bijvoorbeeld: definiëring van het ‘vluchtelingenprobleem’:
o Door rechtse partijen: “vluchtelingen zijn een bedreiging voor onze
veiligheid en sociale zekerheid. We moeten hen buitenhouden.”
o Door linkse partijen: “vluchtelingen bevinden zich in mensonwaardige
omstandigheden en hebben recht op opvang en bescherming.
Bovendien kunnen zij een rijkdom voor de samenleving zijn.”
Wat is het belang van SW in beleidsvorming?
- Sociaal werkers werken met een doelgroep die ondersteuning krijgt van het
beleid of eerder mensen in de problemen duwt
(vb. stedelijk activeringsbeleid: sneller leefloon kwijt in Antwerpen dan in Gent).
- Er duiken ook nieuwe problemen op waar politiekers onvoldoende mee
bezig zijn. (vb. milieu)
- Sommige problemen verdwijnen weer van de politieke agenda, ondanks dat
er geen oplossing voor is.
(vb. genderongelijkheid in verloning, racisme op de werkvloer)
- Het beleid engageert zich voornamelijk voor haar burgers, maar wat met
niet-burgers in ons land? (cfr. sans papiers)
Structureel denken als onderdeel van beroepsID
- Definitie SW
- Structurele component
o Bewerkstelligen van sociale verandering, sociale cohesie en bevrijding
van onderdrukten.
o Versterken van mensen en structuren om het algemeen welzijn te
verbeteren.
o Geruggesteund door principes van sociale rechtvaardigheid,
mensenrechten en collectieve verantwoordelijkheid.
Structureel SW en mensen-grond/rechten (les 1)
- Internationale definitie SW →
“opkomen voor rechtvaardigheid en mensenrechten”.
Artikel 23 Belgische Grondwet: sociale grondrechten
- “Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
- Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde
regel, rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de
economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden
voor de uitoefening bepalen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisaWils. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.08. You're not tied to anything after your purchase.