Summary
HC Republiek samenvatting
- Course
- Level
Samenvatting van HC Republiek met uitgebreide beschrijvingen van begrippen en jaartallen. Gebruik gemaakt van het boek geschiedenis werkplaats.
[Show more]
Seller
Follow
willemsjosephine
Reviews received
Content preview
HC de Republiek (1515-1648), tijdvak 5 en 6Paragraaf 1: Het begin van de opstand (1515-1572)
Karel V was koning van Spanje en Heer van de Nederlanden ook gekozen keizer van het
Heilige Roomse Rijk der Duitse natie. Hij was een belangrijk persoon in de geschiedenis en
ook voor Nederland.
- 1515: Karel V wordt heer der Nederlanden op een paar gewesten na.
- 1543: Karel V wordt landsheer van alle 17 gewesten, voor het eerste waren alle
gewesten verenigd.
Centralisatie = het streven naar een natie die zoveel mogelijk vanuit één centraal punt of
orgaan bestuurd wordt. Dus vorsten willen graag vanuit een hoofdstad besturen.
- KA17=> De expansie van de christelijke wereld, onder andere in de vorm van de
kruistochten.
KA23=> Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
wereldeconomie
- 1531: Karel V vormt drie centrale adviesraden om centralisatie voort te zetten.
1. Raad van State, moet advies geven over alle grote voornaamste zaken.
2. Geheime Raad, bestond uit rechtsgeleerden die wetten opstellen en toezicht
hielden op gewestelijke en plaatselijke besturen.
3. Raad van Financiën, overlegde over belastingen en had toezicht op
betalingen.
- De Raad van State had meeste aanzien, bestond uit belangrijkste Nederlandse
edelen.
- Reactie bestuurders → zagen centralisatiebeleid als bedreiging voor
privileges die zij van Karel V kregen door geld aan Karel V te geven voor
oorlogen. Karel V streng tegen protestantisme, bestuurders zagen dit als
bedreiging van zelfstandigheid.
Reformatie = Luther wilde kerk van binnenuit hervormen. Paus vond dit niet goed en deed
Luther in de ban, echter kreeg Luther bescherming van Duitse vorsten en kon toch
doorgaan. Ongewild ontstond nieuwe geloofsrichting ‘het protestantisme’. Kerk werd
verscheurd in twee delen:
1. Rooms Katholieke kerk (geleid door Paus in Rome)
2. Protestantisme (geleid door verschillende erken)
Luther → ware geloof aan God alleen te kennen uit de Bijbel en moest dus
worden vertaald. Mens kan gered worden door geloof en genade van God.
Luthers opvattingen snel verspreid via pamfletten en boeken. Gelovige moeten
altijd overheid gehoorzamen.
- KA21=> De protestantse reformatie had splitsing van de christelijke kerk in West-
Europa tot gevolg
- Rijksdag van Worms (1521)= Karel V roept Duitse vorsten en Luther bijeen, keizer
vraagt aan Luther of hij vasthield aan zijn ideeën. Luther houdt toespraak waardoor:
1. Definitieve uiteenscheuring kerk
2. Karel V veroordeeld Luther als ketter, geen boeken en pamfletten meer lezen.
- Echter Luther beschermt door → vorst van Saksen.
, Vrede van Augsburg (1555) = Karel V geeft strijd tegen protestantisme op en treed af. einde
maken aan gewelddadige gevolgen van reformatie.
- Gevolg: ‘cuius regio eius religio’, in Duitsland mocht iedere vorst eigen geloof
bepalen.
Inquisitie (1521) = rechtbank die taak had om ketters op te sporen en te straffen.
- Bloedplakkaat (1550) = strenge wet waarin stond dat alle ketters moesten worden
gedood. Ook bezit van ketterse boeken en onderdak bieden aan ketters was illegaal.
(Plakkaat = wet)
- Veel burgers en bestuurders hadden moeite met hardheid van inquisitie en twijfelde
aan zin hiervan.
Calvijn → was het met Luther eens. Behalve vond hij dat soms zonder
toestemming van overheid kerken moesten hervormen vanaf 1560.
Luther Calvijn
Regeren van een land en geloof hebben Regering van een land moet zijn regels
niks met elkaar te maken baseren op het geloof
Je moet luisteren naar je regering Je mag in strijd gaan met je regering en in
opstand komen
Door je goed te gedragen kun je kun je in God bepaalt wie in de hemel komt, je kunt
de hemel komen dat niet beïnvloeden
God is goed en vergevingsgezind God is streng
Smeekschrift aan Margaretha van Parma (1567) = lage adel komt in actie om te smeken of
de kettervervolging kon stoppen. Filips II had hier eerder al nee op gezegd maar Margaretha
vond het wel best.
- Gevolg: inquisitie ging minder hard optreden.
- Oorzaak: soepelere houding, kritiek op kerk, sociale onrust etc
- Gevolg: Beeldenstorm (1566) = Calvinisten dachten dat ze nu hun gang mochten
gaan en dus gingen ze kerken met beelden slopen etc.
Filips was mad dus stuurde hij → Spaanse hertog van Alva met een groot leger
naar Nederland.
- Gevolg: instelling Raad van Beroerten → bloedraad
- Functie: hard optreden tegen Calvinisten en mensen die niet genoeg doen tegen het
bestrijden van het Calvinisme.
Reactie Willem van Oranje: hij riep op tot verzet tegen Alva.
- Slag bij Heiligerlee (1568) = Willem van Oranje richt huurlingenleger op en valt
Nederland binnen om strijd aan te gaan met Spaanse leger.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemsjosephine. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60281 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now