Levert dit voornemen een gerechtvaardigde inbreuk op artikel 9 lid 2
EVRM op?
0
, 1. Inleiding
Op 16 maart 2018 is door de Partij voor de Dieren voor de tweede keer een wetsvoorstel ingediend in
verband met het invoeren van een algehele plicht tot bedwelming van dieren voorafgaand aan de
slacht.1 Het doel van dit wetsvoorstel is het afschaffen van het onbedwelmd ritueel slachten. 2
Met ritueel slachten wordt over het algemeen bedoeld het slachten van het dier in overeenstemming
met de israëlitische en de islamitische geloofsleer. Daarbij wordt bij het refereren naar het ritueel
geslachte dier over het algemeen gesproken van koosjer (joods) en halal (islamitisch).3 Relevant in
het verband van deze uiteenzetting is de gelijkenis tussen het voorschrift in beiden geloofsleren dat
het dier moet sterven door bloedverlies als gevolg van de halssnede. 4 Dit geheel geschied in beginsel
onbedwelmd.5
De algehele plicht tot bedwelming van dieren voorafgaand aan de slacht schuurt aan fundamentele
rechten van de mensen, zoals in het bijzonder de godsdienstvrijheid uit art. 9 EVRM. In deze paper
wordt de volgende vraag beantwoord: Levert wetsvoorstel 34908 inhoudende een verbod op
onverdoofde slacht een gerechtvaardigde inbreuk op artikel 9 lid 2 EVRM op?
2. Artikel 9 EVRM
Art. 9 EVRM wordt beschouwd als één van de fundamenten van een democratische rechtstaat. 6 Het
beschermd recht in dit artikel wordt onderverdeeld in het zogeheten “forum internum” en het “forum
externum”.7 Inbreuken op het forum internum zijn niet toegestaan. Dit maakt het forum internum een
absoluut recht.8 Het forum externum kan daarentegen wel worden beperkt, onder de criteria uit artikel
9 lid 2 EVRM.9 Het wetsvoorstel houdt een beperking in van het “forum externum”, zodat beperking
daarvan is toegestaan.10
De beperking van het “forum externum” is ingevolge art. 9 lid 2 EVRM toegestaan, onder de
voorwaarden dat, 1) de beperking moet zijn voorzien bij wet en dat, 2) de beperking noodzakelijk is in
een democratische samenleving in het belang van de openbare veiligheid, voor de bescherming van de
openbare orde, de gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden
van anderen.11
1
Kamerstukken II 2017/18, 34908, 3.
2
Kamerstukken II 2017/18, 34908, 3, p. 20.
3
Animal Sciences Group, Ritueel slachten en het welzijn van dieren, 2008, p. 14.
4
Van der Schyff, Onverdoofd ritueel slachten getoetst aan het EVRM; het Deense verbod als Europees
vraagstuk 2015-1, p. 56.
5
Zoethout, Ritual Slaughter and the Freedom of Religion: Some Reflections on a Stunning Matter, HRQ
2013/35, p. 656; KNMvD, Standpunt KNMvD over het onbedwelmd ritueel slachten van dieren, 2010, p. 2.
6
EHRM 25 mei 1993, nr. 14307/88 (Kokkinakis/Griekenland).
7
Zoethout, Human Rights Quarterly, Volum 35, numer 3, August 2013, p. 664.
8
EHRM 17 juli 2012, nr. 9078/06 (Tarhan/Turkije).
9
Van den Heede, in: Sdu Commentaar EVRM, 2019, Art. 9 EVRM, kern (online, bijgewerkt 13 april 2019).
10
EHRM 27 juni 2000, nr. 27417/95, Cha’are Shalom Ve Tsedek vs Frankrijk & Kamerstukken II 2017/18,
34908, 3, p. 18.
11
Van der Schyff, Limitation of rights: a study of the European Convention and the South African Bill of Rights,
Nijmegen 2005, p. 80 – 83.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fay. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.99. You're not tied to anything after your purchase.