Kent de factoren die de opname en biologische beschikbaarheid van vitamine D,
calcium, foliumzuur, cobalamine, ijzer beïnvloeden
Vitamine D (calciferol): afhankelijk van zonlicht en uit voedsel.
Vit D3 (dierlijk, cholecalciferol)) wordt beter opgenomen dan D2 (plantaardig, ergocalciferol)).
Zonlicht stimuleert aanmaak vit D in het lichaam.
Factoren die vertragen: donkere huid, geen zonlicht, niet verrijkt met vit D.
Calcium: afhankelijk van vitamine D; botmineralisatie. Veel Vit D verhoogt calciumlevel
Calcium: veel ijzer en calcium; beide minder goed opgenomen.
Calciuminname inadequaat calciumgehalte in bloed normaal ten koste van botverlies.
Versterken calciumabsorptie:
- Maagzuur
- Vitamine D
- Lactose (alleen in baby’s)
Beperken calciumabsorptie:
- Gebrek aan maagzuur
- Vitamine D deficiëntie
- Hoge fosfor-inname
- Fytaten (in zaden, noten, granen)
- Oxalaten (spinazie, zoete aardappel)
Foliumzuur/Folaat/Vitamine B11/folacine: afhankelijk van vitamine b12 voor activatie.
(Fruit, groente, zaden, peulvruchten)
Vitamine B11 wordt gemakkelijk vernietigd door warmte en zuurstof (tijdens koken en opslag
waardoor de helft van foliumzuur in voedsel wordt vernietigt)
Cobalamine/Vitamine B12: afhankelijk van vitamine b11 voor activatie.
Vit B12 en foliumzuur hebben elkaar nodig voor elkaars activering.
Intrinsieke factor nodig voor vit B12.
Vitamine B12; vernietigd door te koken met de magnetron
Vitamine C = antioxidant ijzer beschermen van oxidatie.
Heem ijzer wordt beter opgenomen dan nonheem. Heemijzer: 25%. Nonheem ijzer: 1-10%.
IJzer:
Verhogen van ijzer opname:
De opname van niet-heem kan worden beïnvloed: verhogen door:
- Vitamine C, citroenzuur (stimuleert redoxreactie, Fe3 + Fe2 +) ferri naar ferro ijzer.
- Vlees, gevogelte en vis (MFP-factor) (stimuleert omzetting van Fe3 + Fe2 +)
- Fe2+ ijzer wordt beter opgenomen dan Fe3+ ijzer
Verlagen:
- Fytinezuur (in rauwe vezels), koffie en thee remmen de opname van ijzer
- Fytaat (vezels) in granen en peulvruchten
Calcium vermindert opname heem en nonheem ijzer.
, Vitamine D: vette vis, haring, zalm, makreel, (toegevoegd aan: halvarine, bak en braad).
Calcium: melk, melkproducten, kaas, groente, noten, peulvruchten.
Foliumzuur (vit B11): fruit, volkoren producten, groenten, (minder in melk en producten).
Vitamine B12: dierlijke producten: melk, vlees, vis, eieren. Plantaardig: niet actief: algen.
IJzer: Heem in dierlijke (vlees vis kip), Nonheem in dierlijk en plantaardig (brood, groente)
Kan uitleggen wat de belangrijkste functies zijn van deze micronutriënten
Vitamine D:
- Zorgt voor stevige botten en tanden.
- Zorgt ervoor dat calcium en fosfor uit eten wordt opgenomen + vastgelegd in botten/tanden
- Nodig om botontkalking zoveel mogelijk te beperken + risico osteoporose te verminderen.
- Rol bij het in stand houden van een goede spierfunctie.
- Van belang voor een goede werking van het immuunsysteem.
- Helpt bij reguleren van bloedruk en insulineproductie.
Behoud van calcium/fosforhomeostase in bloed
Calcium:
- Voor de opbouw en het onderhoud van je botten en gebit (minder kans op osteoporose)
- Goede werking van zenuwen en spieren Spiercontractie
- Bloedstolling
- Transport van andere minderalen zoals, natrium, kalium en magnesium
Foliumzuur/Folaat/Vitamine B11:
- Nodig voor de groei en goede werking van het lichaam
- Voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
- Belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind.
- B12 is nodig om B11 te activeren, B11 nodig om B12 te activeren.
Cobalamine/Vitamine B12:
- Een deel van de co-enzymen die worden gebruikt bij de synthese van nieuwe cellen
- Hervormt het co-enzym foliumzuur
- Helpt bij het afbreken van dome FA en AA
- Nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen (= om zuurstof in je bloed te vervoeren)
- Voor een goede werking van het zenuwstelsel.
IJzer:
1. Vorming van hemoglobine (onderdeel rode bloedcellen – vervoeren zuurstof)
2. IJzer is nodig om energie in de cellen te produceren
3. IJzer draagt bij aan afweersysteem
Kan de gevolgen verklaren van een toxiciteit en tekort aan deze micronutriënten en
welke atleten risico lopen
Atleten lopen een risico op toxiciteit door supplementen.
Voornamelijk risico op: Vit b6 en vetoplosbare vitaminen: ADEK.
Vegetarier of veganist:
- Kan vitamine D tekort krijgen, want Vit D zit in dierlijke producten, zoals vis, vlees en eieren
etc.
- Kan calcium tekort krijgen, want Calcium zit in melkproducten en die eten veganisten niet.
Bij tekorten moet je kijken naar patroonherkenning, meeste mensen hebben verkeerd
eetpatroon, eten bijvoorbeeld weinig ijzerrijke producten, of verlies aan ijzer (menstruatie).
Door negatief energiebalans kan je ook een tekort krijgen van de micronutriënten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floorliefers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.20. You're not tied to anything after your purchase.