Summary
Samenvatting AK Wereld
- Course
- Level
Complete samenvatting voor het eindexamenjaar, 5 havo. Dit is de samenvatting voor het onderdeel AK Wereld.
[Show more]
Seller
Follow
PJR
Reviews received
Content preview
Wereld / Arm en Rijk1 twee werelden, één grensgebied:
1.1 Mexico en de Verenigde Staten:
De Verenigde Staten zijn een aantrekkelijk vestigingsgebied:
Historische relaties:
Oorspronkelijk woonden er in Mexico Indianen. In 1500 kwamen de Spanjaarden. Mexico werd
een Spaanse (exploitatie) kolonie. In 1821 werd het land onafhankelijk en brak een tijd aan
van dictators en burgeroorlogen. Sinds de Mexicaanse revolutie (van 1910 - 1929) is het politiek
gezien rustiger in Mexico.
De Verenigde Staten zijn gevormd vanaf 1776. Eerst bestonden ze uit dertien
staten, de voormalige Britse koloniën. Maar later werd dit grondgebied uitgebreid met
nog eens 37 staten.
De VS is nu een economische en politieke grootmacht. Het land trekt miljoenen
immigranten van overal ter wereld.
De helft van het aantal immigranten komt nu uit Latijns Amerika (waarvan een groot deel uit
Mexico), een kwart komt uit Azië.
,Grensgebied:
Het grensgebied tussen Mexico en de VS is een honderd kilometer brede zone met een lengte
van meer dan 3000 kilometer van de Grote Oceaan tot de Golf van Mexico.
De grens loopt dwars door enkele steden heen. Die steden noem je “dubbelsteden”.
De Amerikaanse en de Mexicaanse kant van de grens hebben een aantal overeenkomsten en
een aantal verschillen. Die overeenkomsten en verschillen zijn economisch , demografisch en
sociaal-cultureel van aard.
Economische kenmerken
Overeenkomsten en verschillen:
► Het karakter van het grensgebied tussen een rijk en arm land uit zich in de economische,
demografische en sociaal-culturele kenmerken.
● Zo is de Mexicaanse grensregio welvarender dan de rest van Mexico. In het grensgebied
aan de V.S.-zijde ligt het bnp per inwoner juist lager dan in de rest van de VS.
■ De VS behoren tot de centrumlanden. Mexico heeft een snelle economische groei
doorgemaakt waarbij de koopkracht is gestegen, maar heeft nog steeds kenmerken van een
perifeer land:
- slechte handelsrelaties
- traditionele beroepsbevolking.
Daarom behoort Mexico tot de semi-perifere landen.
Demografische kenmerken:
,● Een overeenkomst tussen beide landen in de grensstreek is de snelgroeiende bevolking -->
de bevolkingsgroei ligt in beide landen boven het landelijk gemiddelde: Amerika 2% en Mexico
3% per jaar.
Oorzaken:
- werkgelegenheid in het grensgebied.
- nabijheid V.S.
- jonge bevolking → oververtegenwoordiging 15-35-jarigen: selectieve migratie.
■ Bevolkingsspreiding in het grensgebied is ongelijk verdeeld → woestijn- en
berggebieden met een lage bevolkingsdichtheid tegenover dichtbevolkte steden.
Sociaal-culturele kenmerken
Mix van culturen:
► Het grensgebied is een multiculturele samenleving waarin de Hispanics
(Spaanssprekenden) de grootste groep vormen. Door migratie is deze groep de laatste
tientallen jaren enorm toegenomen.
● Mexicaanse migranten worden beïnvloed door de Amerikaanse cultuur, maar bewaken ook
de eigen Mexicaanse identiteit.
● Bij Mexicanen in de VS is er sprake van cultuur menging, vooral uit economische noodzaak
spreken ze Engels.
● De Mexicaanse invloed in de VS is vooral merkbaar in de eet- en muziekcultuur.
■ Het samenvloeien van Mexicaanse en Texaanse cultuurelementen wordt tex-mex-cultuur
genoemd.
1.2 Werken in het grensgebied
Economische samenwerking in één wereldsysteem
De wereld wordt kleiner:
, ► Door afname van de relatieve afstand is de economische samenwerking tussen landen in
de wereld toegenomen.
● Productie, marketing en distributie en onderzoek en ontwikkeling maken deel uit van één
wereldsysteem. De lokale markten smelten samen tot een wereldmarkt.
● Twee belangrijke multilaterale instellingen zijn de GATT (General Agreement on Tariffs and
Trade) en haar opvolger, de WTO (World Trade Organization). Uitgangspunt is dat ieder land
moet produceren waar het het best in is.
economische samenwerking tussen de V.S., Canada en Mexico
NAFTA:
► In 1994 werd de NAFTA (North American Free Trade Agreement) ingesteld: een economisch
samenwerkingsverband tussen Canada, de Verenigde Staten en Mexico.
Het doel van de NAFTA is de tariefmuren tussen de landen af te breken en zo vrijhandel
mogelijk te maken.
● De opkomst van Azië en de samenwerking binnen de EU zijn de redenen voor de oprichting.
● Binnen de NAFTA is de belangrijkste rol weggelegd voor de VS. Canada en Mexico vervullen
slechts een bijrol.
■ Veel producten zijn in Mexico of Canada goedkoper dan in de VS.
voor- en nadelen van open grenzen
Voor- of nadelig?
► Van de samenwerking werden voordelen verwacht:
Toename van de werkgelegenheid en stijgende welvaart in Mexico. Dat zou leiden tot een
afname van (illegale) migranten.
► Er werden ook nadelen gezien. De V.S. waren bang voor een daling van de
werkgelegenheid in eigen land door de lage lonen en de minder streng milieu eisen in Mexico.
Daar tegenover stond dat juist Mexico risico liep door de hogere arbeidsproductiviteit van
Amerikaanse arbeiders en doordat Mexicaanse bedrijven moesten concurreren met Canadese
en Amerikaanse bedrijven, die meer financiële draagkracht hebben.
Na 25 jaar NAFTA
► 25 jaar na de oprichting van NAFTA zijn er zowel positieve als negatieve gevolgen
Er zijn gevolgen op vier gebieden: een positief, drie negatief.
● Lage lonen in Mexico hebben ervoor gezorgd dat veel assemblagebedrijven, de zogeheten
maquiladoras, zich in Mexico hebben gevestigd.
■ De werkgelegenheid in Mexico ging ten koste van Amerikaanse fabrieksarbeiders, die
terechtkwamen in de lager betaalde dienstensector.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PJR. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R106,66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now