SAMENVATTING PRIJSBELEID EN
BUDGETTEREN
EXAMEN
op campus en open boek
50% theorievragen en 50% oefeningen
2 uur tijd om alles op te lossen
INLEIDING: “WE LIVE IN A VUCA WORLD”
VUCA world
Een term die de wereld omschrijft waarin we ons als mensen en organisaties op dit moment in
bevinden
Volatile – uncertain – complex - ambiguous
o veranderlijk
o onzeker
o complex
o Vaag/dubbelzinnig
Een continue veranderde markt met hoe onzekerheid en complexiteit die lang niet altijd helder is
o Alles is in verandering en het gaat zeer snel zaken zijn minder voorspelbaar dan vroeger
moeilijker om een 5 of 10 jarenplan te maken en dit gedetailleerd uit te werken
VUCA oplossing
We moeten op een andere manier werken
o Flexibel en visionair zijn
Vision – understanding – clarity – agility
o Visie geven
o Proberen de context te begrijpen
o Helderheid verschaffen en het simpel (proberen) maken
o Flexibiliteit inbouwen
Orde proberen scheppen in een chaos
Maak een plan EN stuur snel en vroegtijdig bij
HELDER ZIJN OVER WAAR JE NAARTOE WILT? MAAR FLEXIBEL IN HOE JE DAT GAAT BEREIKEN
o Sneller en makkelijker aanpassingen maken die van positieve invloed zijn op je belangrijke
stakeholders
Verantwoordelijkheden sales manager: de “sales cockpit” bouwen
Definieert verkoopstrategie en -doelstellingen
Ontwikkelt het verkoopplan met forecasting en budget
Organiseren van de verkoopafdeling en aligneren met marketing
Het verkoopteam samenstellen: werving en selectie
Motiveren van verkopers: motivatie, training, coaching, verkoopvergaderingen
Evaluatie van de verkoopinspanningen en van het verkoopteam
,WAT IS BUDGETTEREN?
Wat is een budget?
Een budget is een in geld uitgedrukt actieplan
1 van de belangrijkste beheersinstrumenten binnen een organisatie
Vormt samen met het jaarplan de KT-planning ( meestal van 1 jaar)
Moet haalbaar maar uitdagend zijn
Belangrijkste kenmerken
o Geld: de gebudgeteerde inkomsten en uitgaven zijn uitgedrukt in geld
o Termijn: het budget beslaat meestal een periode van 1 jaar
o Management “contract”: samen met het jaarplan vormt het budget veelal een contract
tussen het topmanagement en het hiërarchisch lager gelegen management
o Statisch: budgetten orden eenmaal ze vastgelegd zijn (liefst) niet meer gewijzigd
o Afwijkingen: realisatiecijfers worden afgezet tegen het budget en afwijkingen worden
geanalyseerd zodat bijsturing mogelijk is
Functies van een budget
Planningsinstrument
o Het is een KT-doelstelling
o Jaarplannen en budgetten zijn een afgeleide van de strategie
Allocatiemiddel
o In het proces jaarlijkse afstemming over de verdeling van de productiemiddelen in de
organisatie
o Afhankelijk van strategie of jaarplan duidelijkheid op elke afdeling/activiteiten focus zal liggen
Sturingsinstrument
o Periodiek resultaten meten rapporteren afwijkingen analyseren en toelichten
bijsturen waar nodig
Managementcontract
o Taakopdracht
o Blijft de manager binnen het budget en realiseert hij het beoogde resultaat?
Budgetteringsproces
Strategisch plannen is een vorm van plannen dat ervoor zorgt dat alle organisatieonderdelen bijdragen
aan de strategie en doelstellingen van een organisatie
Op een gestructureerde wijze de missie, visie en doelstellingen van de organisatie te concretiseren in
afdelingsplannen
Proces is afhankelijk van top-down of bottom-up karakter
o Top-down: management stelt de kaders vast en de budgethouder vult deze verder in
o Bottom-up: de budgethouder heeft veel meer ruimte
, Verschillende processtappen
o Aanwijzingen of instructies
De budgethouder krijgt te horen aan welke algemene richtlijnen hij zich moet
houden
o Budgethouders
Stellen budget van de afdeling op adhv. Budget vorig jaar en realisatiecijfers
o Goedkeuring budget
Goedkeuring door topmanagement en Raad van toezicht
Na goedkeuring geen begroting meer maar een taakstellend budget
o Voortgangsbewaking
Periodiek rapporteren of men binnen de doelstellingen blijft
Binnen rapport
Realisatiecijfers afzetten tegen budget
Afwijkingen analyseren en toelichten
Reden: bijsturen waar nodig
Definitie van budgetteren
Budgettering is een gesloten systeem tot het bereiken van een optimale rentabiliteit waarin gecoördineerd de
verrichtingen van een onderneming afdelings-of kostplaatsgewijs taakstellend begroot worden en vergeleken
met de werkelijke kosten en opbrengsten
Doel: het bereiken van een optimale rentabiliteit
o Efficiënt produceren
o “To be or not to be” van iedere onderneming
o Geen synoniem van ongebreideld winstbejag
o Winstmaximalisatie op LT
Een gesloten system
o Niet beperken tot bepaalde aspecten of afdelingen
o Budget is een brug tussen begin- en eindbalans
o Hierdoor kan men eindresultaat voorspellen indien het budget wordt gerealiseerd
Gecoördineerd
o Elk budget is afgestemd op dat van de andere afdelingen
o Bv. Kostenbudget afgestemd op verkoopbudget en verkoopbudget en productiebudget
beïnvloeden elkaar
De verrichtingen van de onderneming worden begroot
o Een prognose opstellen van hetgeen tijdens de budgetperiode wordt gerealiseerd
Taakstellend begroot
o Iedereen moet zich aan het budget houden
o Taakstellend = verplicht voor iedereen, afdwingbaar
o Kan wel nog steeds gewijzigd worden
, Afdelings-of kostenplaatsgewijs
Vergelijken met de werkelijke offers en opbrengsten
o Budgetcontrole moet, anders heeft het geen nut
Waarom budgetteren?
Streven naar continuïteit
Behoefte aan een zekere zekerheid
Concretisering van de strategie
MBO verhoogt verantwoordelijkheid en motivatie
Ondersteuning voor het management
Strategie implementeren: LT doelstellingen nastreven
o Winstoptimalisatie, verhoging marktaandeel, verbetering imago, verbetering financiële
structuur, maximale tewerkstelling, productwijzigingen, …
Voorwaarden voor een goed budget
Bekwaam mangement
o Management moet een goede visie hebben
o Missie voor de eerst komende 3 tot 5 jaar
o Planning op LT vastleggen, strategische planning
o Management moet ervan overtuigd zijn dat budgetten het belangrijkste planningsinstrument
zijn
o Degelijke informatie doorgeven
o Actieve medewerking van zowel hoger als lager management
o Goede interactie tussen leiding, budgetverantwoordelijke en uitvoerend personeel is hierbij
noodzakelijk
o Budgetmanagers worden objectief verwacht
o Vooropgestelde tijdschema wordt stip nageleefd
Een duidelijke organisatiestructuur
o Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden duidelijk omschreven
o Voorgesteld in organigram of organisatieschema
o Voor elke niveau in schema worden voor de budgetten ‘responsibility centers’ gecreëerd
Degelijk marktonderzoek
o Onderneming met beschikken over een afdeling of medewerker die technisch verantwoord
marktonderzoek kan uitvoeren
Gevaren verbonden aan budgettering
Onnodige details in het budget
o Hierdoor kunnen kosten van het systeem hoger oplopen dan de gecontroleerde kosten
o Oorzaak: organisatiestructuur
Functies die na verloop van tijd onnodig zijn
o Verliest de fundamentele doelstelling van de onderneming uit het oog
Budget enkel op basis van historische gegevens
o Tekortkomingen uit het verleden worden overgenomen
o Het verkoopbudget is de basis voor vele andere budgetten andere budgetten ook niet
betrouwbaar
o Kostenbudgetten: gevaarlijke om bepaalde kostenstructuren als normaal te beschouwen
zodat kosten niet meer worden afgestemd op de te realiseren doelstellingen
Andere gevaren
BUDGETTEREN
EXAMEN
op campus en open boek
50% theorievragen en 50% oefeningen
2 uur tijd om alles op te lossen
INLEIDING: “WE LIVE IN A VUCA WORLD”
VUCA world
Een term die de wereld omschrijft waarin we ons als mensen en organisaties op dit moment in
bevinden
Volatile – uncertain – complex - ambiguous
o veranderlijk
o onzeker
o complex
o Vaag/dubbelzinnig
Een continue veranderde markt met hoe onzekerheid en complexiteit die lang niet altijd helder is
o Alles is in verandering en het gaat zeer snel zaken zijn minder voorspelbaar dan vroeger
moeilijker om een 5 of 10 jarenplan te maken en dit gedetailleerd uit te werken
VUCA oplossing
We moeten op een andere manier werken
o Flexibel en visionair zijn
Vision – understanding – clarity – agility
o Visie geven
o Proberen de context te begrijpen
o Helderheid verschaffen en het simpel (proberen) maken
o Flexibiliteit inbouwen
Orde proberen scheppen in een chaos
Maak een plan EN stuur snel en vroegtijdig bij
HELDER ZIJN OVER WAAR JE NAARTOE WILT? MAAR FLEXIBEL IN HOE JE DAT GAAT BEREIKEN
o Sneller en makkelijker aanpassingen maken die van positieve invloed zijn op je belangrijke
stakeholders
Verantwoordelijkheden sales manager: de “sales cockpit” bouwen
Definieert verkoopstrategie en -doelstellingen
Ontwikkelt het verkoopplan met forecasting en budget
Organiseren van de verkoopafdeling en aligneren met marketing
Het verkoopteam samenstellen: werving en selectie
Motiveren van verkopers: motivatie, training, coaching, verkoopvergaderingen
Evaluatie van de verkoopinspanningen en van het verkoopteam
,WAT IS BUDGETTEREN?
Wat is een budget?
Een budget is een in geld uitgedrukt actieplan
1 van de belangrijkste beheersinstrumenten binnen een organisatie
Vormt samen met het jaarplan de KT-planning ( meestal van 1 jaar)
Moet haalbaar maar uitdagend zijn
Belangrijkste kenmerken
o Geld: de gebudgeteerde inkomsten en uitgaven zijn uitgedrukt in geld
o Termijn: het budget beslaat meestal een periode van 1 jaar
o Management “contract”: samen met het jaarplan vormt het budget veelal een contract
tussen het topmanagement en het hiërarchisch lager gelegen management
o Statisch: budgetten orden eenmaal ze vastgelegd zijn (liefst) niet meer gewijzigd
o Afwijkingen: realisatiecijfers worden afgezet tegen het budget en afwijkingen worden
geanalyseerd zodat bijsturing mogelijk is
Functies van een budget
Planningsinstrument
o Het is een KT-doelstelling
o Jaarplannen en budgetten zijn een afgeleide van de strategie
Allocatiemiddel
o In het proces jaarlijkse afstemming over de verdeling van de productiemiddelen in de
organisatie
o Afhankelijk van strategie of jaarplan duidelijkheid op elke afdeling/activiteiten focus zal liggen
Sturingsinstrument
o Periodiek resultaten meten rapporteren afwijkingen analyseren en toelichten
bijsturen waar nodig
Managementcontract
o Taakopdracht
o Blijft de manager binnen het budget en realiseert hij het beoogde resultaat?
Budgetteringsproces
Strategisch plannen is een vorm van plannen dat ervoor zorgt dat alle organisatieonderdelen bijdragen
aan de strategie en doelstellingen van een organisatie
Op een gestructureerde wijze de missie, visie en doelstellingen van de organisatie te concretiseren in
afdelingsplannen
Proces is afhankelijk van top-down of bottom-up karakter
o Top-down: management stelt de kaders vast en de budgethouder vult deze verder in
o Bottom-up: de budgethouder heeft veel meer ruimte
, Verschillende processtappen
o Aanwijzingen of instructies
De budgethouder krijgt te horen aan welke algemene richtlijnen hij zich moet
houden
o Budgethouders
Stellen budget van de afdeling op adhv. Budget vorig jaar en realisatiecijfers
o Goedkeuring budget
Goedkeuring door topmanagement en Raad van toezicht
Na goedkeuring geen begroting meer maar een taakstellend budget
o Voortgangsbewaking
Periodiek rapporteren of men binnen de doelstellingen blijft
Binnen rapport
Realisatiecijfers afzetten tegen budget
Afwijkingen analyseren en toelichten
Reden: bijsturen waar nodig
Definitie van budgetteren
Budgettering is een gesloten systeem tot het bereiken van een optimale rentabiliteit waarin gecoördineerd de
verrichtingen van een onderneming afdelings-of kostplaatsgewijs taakstellend begroot worden en vergeleken
met de werkelijke kosten en opbrengsten
Doel: het bereiken van een optimale rentabiliteit
o Efficiënt produceren
o “To be or not to be” van iedere onderneming
o Geen synoniem van ongebreideld winstbejag
o Winstmaximalisatie op LT
Een gesloten system
o Niet beperken tot bepaalde aspecten of afdelingen
o Budget is een brug tussen begin- en eindbalans
o Hierdoor kan men eindresultaat voorspellen indien het budget wordt gerealiseerd
Gecoördineerd
o Elk budget is afgestemd op dat van de andere afdelingen
o Bv. Kostenbudget afgestemd op verkoopbudget en verkoopbudget en productiebudget
beïnvloeden elkaar
De verrichtingen van de onderneming worden begroot
o Een prognose opstellen van hetgeen tijdens de budgetperiode wordt gerealiseerd
Taakstellend begroot
o Iedereen moet zich aan het budget houden
o Taakstellend = verplicht voor iedereen, afdwingbaar
o Kan wel nog steeds gewijzigd worden
, Afdelings-of kostenplaatsgewijs
Vergelijken met de werkelijke offers en opbrengsten
o Budgetcontrole moet, anders heeft het geen nut
Waarom budgetteren?
Streven naar continuïteit
Behoefte aan een zekere zekerheid
Concretisering van de strategie
MBO verhoogt verantwoordelijkheid en motivatie
Ondersteuning voor het management
Strategie implementeren: LT doelstellingen nastreven
o Winstoptimalisatie, verhoging marktaandeel, verbetering imago, verbetering financiële
structuur, maximale tewerkstelling, productwijzigingen, …
Voorwaarden voor een goed budget
Bekwaam mangement
o Management moet een goede visie hebben
o Missie voor de eerst komende 3 tot 5 jaar
o Planning op LT vastleggen, strategische planning
o Management moet ervan overtuigd zijn dat budgetten het belangrijkste planningsinstrument
zijn
o Degelijke informatie doorgeven
o Actieve medewerking van zowel hoger als lager management
o Goede interactie tussen leiding, budgetverantwoordelijke en uitvoerend personeel is hierbij
noodzakelijk
o Budgetmanagers worden objectief verwacht
o Vooropgestelde tijdschema wordt stip nageleefd
Een duidelijke organisatiestructuur
o Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden duidelijk omschreven
o Voorgesteld in organigram of organisatieschema
o Voor elke niveau in schema worden voor de budgetten ‘responsibility centers’ gecreëerd
Degelijk marktonderzoek
o Onderneming met beschikken over een afdeling of medewerker die technisch verantwoord
marktonderzoek kan uitvoeren
Gevaren verbonden aan budgettering
Onnodige details in het budget
o Hierdoor kunnen kosten van het systeem hoger oplopen dan de gecontroleerde kosten
o Oorzaak: organisatiestructuur
Functies die na verloop van tijd onnodig zijn
o Verliest de fundamentele doelstelling van de onderneming uit het oog
Budget enkel op basis van historische gegevens
o Tekortkomingen uit het verleden worden overgenomen
o Het verkoopbudget is de basis voor vele andere budgetten andere budgetten ook niet
betrouwbaar
o Kostenbudgetten: gevaarlijke om bepaalde kostenstructuren als normaal te beschouwen
zodat kosten niet meer worden afgestemd op de te realiseren doelstellingen
Andere gevaren
