Dit is een samenvatting van het boek AI-24- Binnenmilieu, druk 2017. Het is hoofdstuk 6 Geluid en akoestiek. Let op dit zit NIET bij de samenvatting:6.4.
Hoofdstuk 6 Geluid en akoestiek
§1 Wat wordt verstaan onder geluid en akoestiek?
In een werksituatie kunnen we op 2 manieren op ongewenste wijze in aanraking komen met
geluid: door geluidhinder en gehoorbeschadigend geluid.
Geluidhinder
Geluidhinder is het negatief beleven van geluid. Hinder ontstaat direct door de blootstelling
aan geluid, of het is een gevolg van een verstoring van de werkzaamheden of de
communicatie. Lawaai is ongewenst geluid.
Gehoorbeschadigend geluid
We spreken van gehoorbeschadigend geluid als het oor blootgesteld wordt aan niveaus
vanaf de 80 dB(A). Ter vergelijking: bij op normale sterkte praten, is vlakbij de spreker
gemiddeld sprake van een geluidniveau van 60 dB(A) met uitschieters tot 70 dB(A); in een
relatief stil kantoor zal het achtergrondniveau 30-40 dB(A) bedragen.
Gehoorbeschadigend geluid is typisch iets dat voorkomt in fabrieken en werkplaatsen, maar
ook bijvoorbeeld in sporthallen en kinderdagverblijven. In de niet-industriële utiliteitsbouw zal
het alleen in bijzondere gevallen lokaal voorkomen, zoals in centrale repro’s, werkplaatsen
en spoelkeukens van bedrijfsrestaurants.
Niveaus van 80 dB(A) of hoger zijn te herkennen doordat medewerkers in ruimten waar
dergelijke niveaus heersen zich alleen nog met stemverheffing verstaanbaar kunnen maken.
Is dit het geval, dan zal het geluid beoordeeld en zo nodig gemeten moeten worden. Als
blijkt dat de schadegrens van 80 dB(A) inderdaad wordt overschreden, dan moet het bedrijf
een zogenoemd gehoorbeschermingsprogramma opzetten (meten van geluid, voorlichting,
verstrekken gehoorbeschermingsmiddelen, aanbieden gehooronderzoek en
lawaaibestrijding) volgens de arbeidshygiënische strategie.
Blootstelling en effect
Voor geluidhinder is er geen eenduidige relatie tussen het geluidsniveau waaraan iemand
wordt blootgesteld en de mate van geluidhinder. Denk bijvoorbeeld aan een druppelende
kraan die je uit de slaap houdt. Velen vinden dit uitermate hinderlijk, hoewel het
geluidsniveau zeer laag is.
Bij gehoorbeschadigend geluid is de relatie tussen blootstelling en effect veel eenduidiger.
Bekend is dat wanneer iemand maximaal 40 uur per week blootgesteld wordt aan een
achtergrondniveau van 80 dB(A), er (net) geen gehoorschade optreedt. Boven de 80 dB(A)
neemt de kans op gehoorschade snel toe. Elke 3 dB(A) niveaustijging betekent namelijk een
verdubbeling van de geluidsenergie, wat bijvoorbeeld betekent dat bij een
blootstellingsniveau van 83 dB(A) de veilige blootstellingsduur halveert. Zo mag iemand
bijvoorbeeld zonder gehoorbescherming maximaal een uur per dag in ruimten verblijven
waar een niveau van 89 dB(A) heerst.
§2 Welke factoren beïnvloeden geluid en akoestiek?
Wanneer wordt geluid hinderlijk? Bij geluidhinder spelen naast het geluidniveau vele andere
factoren een rol die de mate van hinder bepalen. Zo vinden we een geluidniveau van 70
dB(A) in een auto vrij normaal, maar zullen we hetzelfde niveau op kantoor als zeer
hinderlijk ervaren.
, Uit onderzoek naar geluidhinder blijkt dat de volgende factoren een belangrijke rol spelen:
- De voorspelbaarheid van en de vertrouwdheid met het geluid
- De (veronderstelde) beheersbaarheid van het geluid
- Betekenis van het geluid (wel/niet inhoudsvol)
- Motivatie
- Individuele geluidsgevoeligheid
- Lokaliseerbaarheid van het geluid
- Noodzakelijkheid van het geluid
- Frequentie van het geluid
De voorspelbaarheid van en de vertrouwdheid met het geluid
Een buitenstaander kan zich er soms over verbazen dat medewerkers in bepaalde situaties
géén geluidhinder ondervinden. Vaak speelt hier de vertrouwdheid met het geluid een rol.
De (veronderstelde) beheersbaarheid van het geluid
Zeer bepalend voor de hinder van geluid is de beheersbaarheid (de individuele
aanpasbaarheid of regelmogelijkheid) van het geluid. De situatie waarin een medewerker
door het openen of sluiten van ramen en deuren zelf kan bepalen wanneer het geluid van
buiten wordt toegelaten op de werkplek, blijkt in de praktijk veel acceptabeler te zijn dan die
waarin het lawaai onbeheersbaar is.
Betekenis van het geluid
Spraakgeluiden hebben invloed op de prestatie, met name op het geheugen. Dit effect is
onafhankelijk van het geluidniveau. De betekenis van de spraak blijkt maar een beperkte rol
te spelen: gesprekken in een voor de proefpersonen onbekende taal leggen eveneens
beslag op het geheugen. Dit komt omdat men informatie over het gesprek niet alleen uit de
woorden verkrijgt. Denk bijvoorbeeld aan de intonatie: meestal kun je heel goed uit
gesprekken in een vreemde taal opmaken of mensen boos, blij of verdrietig zijn. Doordat
dergelijke spraakgeluiden altijd informatie bevatten die in het geheugen wordt opgeslagen,
vermindert het vermogen om andere informatie op te nemen.
Motivatie
Het blijkt dat zeer gemotiveerde medewerkers hun werkzaamheden niet door geluid laten
beïnvloeden. De ene persoon is beter gemotiveerd dan de ander, maar het kan ook
afhangen van de aard van de werkzaamheden. Wie vindt dat hij belangrijk en interessant
werk doet, zal zich minder snel laten afleiden dan iemand die bezig is met een routineklus.
Individuele geluidsgevoeligheid
De 1 is gevoeliger voor storende geluiden dan de ander. Onderzoek wijst uit dat extraverte
personen een hogere tolerantie voor geluidhinder hebben dan introverte personen.
Sekse, inkomen, opleiding en status blijken niet van belang te zijn. Het feit dat er verschillen
zijn in individuele lawaaigevoeligheid betekent dat er altijd klachten over geluidhinder
kunnen voorkomen, ook al zou het geluidniveau binnen de gestelde criteria liggen.
Lokaliseerbaarheid van geluid
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur xninaxx. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.