Dit is een samenvatting van het inleidende deel van het vak ziektemechanismen door prof Carmeliet gebaseerd op de slides, cursus en mijn eigen notities bij de lessen. Het is volledig en geschreven op een manier die makkelijker te studeren is dan de cursus. Veel succes!
Inleiding
1. Situering van de discipline pathologische fysiologie
De ziekteleer beschrijft systematisch, dus systeem/orgaan per systeem/orgaan alle gekende
aandoeningen met hun etiologie, pathogenese, symptomen, diagnose, differentieel-
diagnose, evolutie, behandeling en prognose.
De pathologische fysiologie probeert een wetenschappelijke verklaring te vinden voor de
empirische gegevens van de ziekteleer via exact wetenschappelijk onderzoek. Beide
disciplines vullen elkaar aan.
De pathofysiologie heeft enkele uitdagingen:
− Ze wil theorieën en hypothesen opbouwen, niet alleen feiten constateren. Dit
betekent ook dat deze theorieën telkens moeten herdacht worden.
− Alle disciplines die potentieel relevant kunnen zijn, moeten betrokken worden.
− Een ziekte slaat altijd op het hele organisme. We kunnen zelden een orgaan
geïsoleerd bekijken zoals in de fysiologie.
− In menselijke pathologie is het ethisch en praktisch moeilijk om experimenten uit te
voeren. We moeten dus gebruik maken van ‘spontane’ experimenten of dierlijke
modellen.
− Hij is sterk geïndividualiseerd. Hij gaat zich telkens op een bepaald terrein
manifesteren.
2. Definities
We proberen het verschijnsel ziekte te verklaren. Dit kan worden omschreven als een
abnormale of pathologische activiteit van en in het organisme. Maar wat betekent dat nu?
2.1 Het begrip: activiteit
Een stoornis van een activiteit wil zeggen dat er een evolutie moet zijn. Deze kan acuut of
chronisch zijn. Zij kan leiden tot genezing of dood. Genezing houdt niet noodzakelijk
terugkeer naar het oorspronkelijke in. Er kunnen restverschijnselen (sequellen) zijn die de
reserves van 1 of meer organen/systemen kunnen verminderen. Organen kunnen in het
algemeen tegen een stootje. Ze hebben dan zeker tijdens de jeugd een grote reserve. Als
deze reserve slinkt, zal dat niet onmiddellijk tot problemen leiden, maar het maakt de
persoon gevoeliger.
De evolutie van een ziekte wordt bepaald door 2 zaken:
1) Schadelijke agentia:
− Chemisch:
− Caustisch: Een zuur of base zorgt vb voor proteïne denaturatie
− Toxines, milieu: vb choleratoxine, asbest,…
− Genotsmiddelen, drugs, voeding,…: vb roken,...
− Fysisch:
− Mechanisch trauma
− Overbelasting
− UV (zon) en ioniserende straling
− Infectie, inflammatie
− Hypoxie, ischemie: Zie verder
Deze kunnen schade veroorzaken via vb interferentie met metabole pathways,
schade aan membranen en DNA-schade.
1
, Ziektemechanismen
2) Terrein:
− Genetische factoren:
− Mendeliaans: 1 gen, vb CFTR-gen mucoviscidose
− Multifactoriaal-polygenetisch
− Ras
− Epigenetica:
− Ontwikkeling
− Omgevingsfactoren
− Veroudering
− Voeding: Via inname van methyl en acetyl
− Omgevingsfactoren:
− Voeding
− Hygiëne
− Stress
− Hoogte en temperatuur
Behandeling of therapie ondersteunt het terrein of dijkt de schadelijke factoren in om de
ziekte onder controle te krijgen.
Hypoxie kan verschillende oorzaken hebben. Hij kan ademhalingsgebonden, vasculair of
traumatisch zijn. Het lichaam reageert met hyperventilatie en tachycardie nadat de hypoxie
wordt gedetecteerd in het glomus lichaampje. Dit is de systemische respons. Als er enkel
een lokale ischemie is, zal de systemische respons veel kleiner zijn.
Lokale effecten van hypoxie:
− Acute vasodilatatie
− Angiogenese:
Dit gebeurt op lange termijn. Door de hypoxie ontstaat er hypoxia-inducible factor
(HIF) die zal zorgen voor de transcriptie van genen die coderen voor groeifactoren
van de bloedvaten. Er worden collateralen gevormd.
− Glycolyse
− Systemische respons:
Op termijn zal het lichaam ook EPO beginnen aanmaken in de nier. Dit stimuleert de
aanmaak van nieuwe RBC.
In een hypoxisch gebied zal HIF-stabilisatie optreden. De cellen zullen minder O2 gebruiken
en zo zullen meer cellen kunnen overleven.
2.2 Wat is pathologisch?
Soms is de grens tussen het normale en het pathologische zeer duidelijk, vb IQ bij kinderen
met onbehandelde PKU,… De curves van de gezonde en pathologische populatie
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sartorius. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.