Dit is de samenvatting van hoofdstuk 7 van het vak van cel naar weefsel functie gedoceerd door prof Vennekens. Ik heb hiervoor gebruikgemaakt van de slides, de cursus en mijn eigen notities bij de lessen en werkzittingen. Veel succes!
Hoofdstuk 7: Het sensorisch zenuwstelsel: basismechanismen
1. Algemene concepten
De receptorcellen transformeren een extern signaal in membraanpotentiaalverandering. Het
zenuwuiteinde kan naakt of bekleed zijn.
De receptorcellen zijn gespecialiseerde zenuwcellen of epitheelcellen. De receptoren zijn
ionenkanalen of GPCR’s.
Types receptorcellen:
1) Vrije zenuwuiteinden
2) Ingekapselde zenuwuiteinden
3) Receptorcel: gespecialiseerde epitheelcel
Er is receptoradaptatie mogelijk:
− Tonisch:
Langzame of geen adaptatie
Zolang de stimulus er is, is de receptor actief en worden er AP afgevuurd.
Vb. Proprioceptors, uitrekking van een spier, ...
− Fasisch:
Snelle adaptatie
Bij een constante stimulus wordt de receptor geïnactiveerd. Er worden verandering in
de stimulus gedetecteerd.
Vb. Geurreceptoren, drukverandering, ….
2. Smaak en geur: chemosensatie
2.1 Smaak
Smaakreceptorcellen zitten op de dorsale zijde van de tong. Ze liggen geconcentreerd in
smaakpapillen. Er zijn 3 verschillende types van papillen obv hun vorm.
Smaakcellen hebben microvilli die uit de smaakporie steken. Aan de basolaterale zijde
maken ze contact met de sensorische zenuw. Een smaakcel kan maar 1 smaak proeven,
enkel zoet/zout/umami/bitter.
Er zijn 2 types smaakreceptoren:
1) Ionenkanalen (zout, zuur):
− ENaC: Epitheliaal Na+–kanaal
− ASIC: pH-gevoelig niet-selectief kation kanaal
2) GPCR, Gq en PLC (umami, bitter, zoet):
− T1 en T2 familie
− T1R1 + T1R3: umami
− T1R2 + T1R3: zoet
− T2R...: bitter
Cellulaire mechanismen:
- Zout:
1) Verhoging extracellulaire Na+–concentratie, verhoogt de Na+–influx via ENaC.
2) Depolarisatie
3) Ca2+–influx
4) NT-vrijzetting
- Zuur:
1) Daling van pH activeert een Na+–kanaal door protoninflux: ASIC en ?
1
, VCNW Functie
2) Depolarisatie
3) Ca2+–influx
4) NT-vrijzetting
Otopretines zijn een nieuw ontdekte familie van protonenkanalen. Het is gesloten bij pH 7,4.
YFP is een merker voor zuursensitieve cellen.
Zoet, bitter en umami gaan via GPCR’s. Deze hebben allemaal dezelfde signaaltransductie-
cascade:
1) Ligand bindt op het TRPM5-kanaal op receptorcel
2) Gα activeert PLC
3) Knipping PIP2 in IP3
4) Opening IP3R in SR
5) Opening Na-kanalen en ontstaan AP
6) Openen CALHM1-kanaal
7) ATP-vrijzetting:
1) Binding ATP op afferent neuron
2) Binding ATP op presynaptische cel: Influx Na+ en Ca2+ en NT-vrijzetting naar
afferent neuron
De presynaptische cel versterkt de sensatie gegeven door de receptorcel.
De temperatuur kan smaaksensatie aanpassen doordat het TRPM5-kanaal meer actief is bij
warmte.
2.2 Geur
Anatomie:
1) Bulbus olfactorius: reukkolf
2) Mitral cells: mijtercellen
3) Zeefbeen
4) Slijmvlies
5) Glomeruli ~ ganglia
6) Reukreceptorcellen
In de reukkolf wordt de synaps tussen de reukreceptorcel en de mijtercel gevormd. De
mijtercel zal het signaal naar het CZS voeren.
De geurreceptorcellen vormen specifiek synapsen met de mijtercellen naargelang het type
GPCR-receptor. Er ontstaat een labeled line: 1 neuron, 1 receptor.
De zenuwuiteinden in het slijmvlies in de neusholte bevatten de specifieke
chemoreceptoren. De chemoperceptie gebeurt dus hier. Enkel hier bevindt zich een
receptorpotentiaal. In het axon wordt een AP afgevuurd.
Binding van de geurstof op de receptor activeert AC en doet de [cAMP] stijgen. Dit opent
Na+– en Ca2+–kanalen.
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sartorius. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
