Psychosociaal handelen – psychologie
1. WAT IS PSYCHOLOGIE.
1.1 misverstanden over psychologie
We staan stil bij de kritiek die sommige mensen hebben ten aanzien van psychologie. Wat is het nut
van psychologie? Bijdragen tot beter psychosociaal handelen van de ergotherapeut?
Aantonen van de onjuistheid van 3 beweringen.
1.1.1 psychologie en goede mensenkennis
Voor sommigen staat de kennis uit de psychologie gelijk aan mensenkennis. Iedereen met een goed
inzicht van mensen (EQ) is een soort psycholoog fout!
Gezond verstand en goede mensenkennis common sense
Er zijn studies die aantonen dat common sense opvattingen soms compleet naast de waarheid zitten.
Wie is dronken. maar 25% had dit correct
Studenten die van keuze veranderen op een examen: vaak van foute naar juiste antwoorden.
Het is niet omdat iets juist lijkt, dat dat noodzakelijk zo is. Onze Intuïtie of ons gezond verstand
kunnen tot foute conclusies leiden belang van (wetenschappelijke) psychologie
1.1.2 psychologie en goed kunnen omgaan met mensen
“dat leer je niet door je tijd te slijten in de collegezalen van een universiteit. Een goede psycholoog is
iemand die van nature vlot is in contacten met andere mensen en direct aanvoelt wat er in iemand
omgaat. Als je dat niet kunt, dan ben je geen goede psycholoog!” voorkomende misconceptie.
Studies voor psycholoog duren 5 é 6 jaar. Het is een beschermd beroep (enkel met een master te
beoefenen) je leert hoe complex ons gedrag en ons functioneren in elkaar zit. Je krijgt een stevige
basis in het werken met mensen. men overstijgt het niveau van levenservaring en intuïtie.
Ook komen psychologische onderzoeken in populaire tijdschriften en sites iedereen kan
psychologie begrijpen en iedereen doet aan psychologie je bent een expert als je door ervaring
weet hoe mensen in elkaar zitten.
1.1.3 psychologie en wetenschap bedrijven
puur vormelijk bekeken doet de psychologie niet op een wezenlijk andere manier aan wetenschap
dan natuur- of scheikunde: dezelfde wetenschappelijke methode, observeren fenomenen in de
realiteit, werken met variabelen (meetbaar), hypothesen (juistheid). methodologie die zowel bij
de exacte wetenschappen wordt gebruikt als bij wetenschappelijke psychologie.
Moeilijk te onderzoeken gebied niet afvragen of het wel wetenschap is maar of het wel waar is
“externe validiteit” van psychologie. (in hoeverre bevindingen in laboratoria ook werkelijk terug te
vinden zijn in de echte wereld. uit onderzoek blijkt dat dit zo is (Anderson, Lindsay & Bushman)
1.2 juiste tegenover valse kennis
Psychologie leven van alledag. interessant voor iedereen.
veel ‘psychologische beweringen’ in populaire pers en media - moeilijk om valse kennis van juiste
kennis te onderscheiden.
Samenvatting Psychosociaal handelen/Psychologie Silke De Vuyst
, 2
1.2.1 waarom geloven mensen valse kennis
Steeds terugkerende denkfouten en troebele drogredeneringen ondermijnen ons
inschattingsvermogen. (Scott Linnenfeld et al.) minstens 10 bronnen van misvattingen
Herhaald aanhalen van missvattingen:
- weapons of mass destruction van G. W. Bush: Dit blijven herhalen tot iedereen het geloofd
oorlog voeren blijkbaar toch geen wapens voor massa destructie.
- alles is de schuld van de sossen: populistische uitspraak die uiteindelijk een rotsvaste overtuiging
heeft.
Herhaaldelijk verkeerd voorstellen van personen met een psychische stoornis (films)
misverstanden over de aandoeningen.
1.2.2 twee bronnen van misvattingen
Een causaal verband afleiden uit een correlatie
De post hoc, ergo propter hoc redenering
1. Een causaal verband afleiden uit een correlatie
Psychologisch onderzoek gaat om het leggen van het juiste verband tussen 2 geobserveerde
zaken.
- Het oorzaak verband, oorzakelijk causaliteit
- Het statistische verband correlatie
Vb.: (Duitsland, 1960-1980) het aantal geboortes nam af, en ook het aantal ooievaars. De
verleidelijke theorie zou dan zijn: de ooievaarsstand neemt af en daardoor kunnen ze minder
kinderen langs brengen: er is een statistisch verband (correlatie) want het aantal geboortes daalde,
en ook de aantal ooievaars MAAR geen causaal verband want kinderen worden niet door ooievaars
gebracht dus de ene heeft geen oorzaak aan het andere.
Vb. (Engeland 1975-1995) In gebieden waar meer telefooncellen op straat staan, zijn er ook meer
kinderen geboren: hier kan er geen sprake zijn van oorzakelijkheid (causaliteit). Er is WEL een
correlatie (statistisch verband) er worden meer kinderen geboren in verstedelijkte gebieden en
met name in ziekenhuizen dan in rurale gebieden.
2. De post hoc, ergo propter hoc redenering
Dit betekend: erna, dus als gevolg ervan. wanneer A voorafgaat aan B, dan is B het gevolg van A.
Klinkt logisch MAAR:
Na elke dag volgt de nacht, toch is de dag niet de oorzaak niet de nacht
De dood volgt na het leven, toch is het leven niet de oorzaak van de dood
Sinds jij hier bent komen wonen, heeft het alleen maar geregend.
“sinds de migranten hier zijn komen wonen is de criminaliteit alleen maar toegenomen” politici
gebruiken een logica die in wezen berust is op een redeneerfout.
“ongelukkige jeugd leidt tot moord” <-> “elke ochtend een douche nemen leidt tot moord”
Samenvatting Psychosociaal handelen/Psychologie Silke De Vuyst
, 3
Zelfde foute redenering in de medische wetenschap: “de genezing volgt na de behandeling. Toch is
de behandeling niet of niet steeds de oorzaak van de genezing.”.
1.3 definitie van wetenschappelijke psychologie
Psychologie wetenschap die gebruik maakt van een systematiek. Het onderzoeksgebied betreft
het menselijk functioneren, waarbij in de loop van haar geschiedenis wetenschappers de nadruk
hebben gelegd op innerlijke aspecten (de ziel, het gevoel, de wil) en/of de uiterlijke aspecten (het
gedrag).
Definitie: Psychologie is de wetenschap die het menselijke gedrag en mentale processen
bestudeert.
Het gedrag observeerbaar in een omgeving. objectief vaststelbare feiten.
Mentale processen (bv. denkprocessen) enkel studeerbaar als ze zichtbaar gemaakt worden,
dat wil zeggen als ze objectief vaststelbaar zijn.
Psychologie interesseert zicht niet alleen in het beschrijven van observeerbaar gedrag, maar
probeert ook na te gaan waardoor gedrag veroorzaakt wordt. Men probeert de oorzaken van gedrag
te achterhalen.
Gedragsdeterminanten: factoren die van belang zijn bij het ontstaan of uitblijven van gedrag.
vaak werken bij een bepaald gedrag meerdere gedragsdeterminanten op elkaar in.
Psychologie gaat ook na wat de gevolgen zijn van een bepaald gedrag. voorspelling.
Oorsprong van Psychologie
Voor er sprake was van een nieuwe wetenschap: filosofie: gingen vaak over moeilijk te
toetsen beweringen over zaken zoals de ziel, de rede en de wil.
Wilhelm Wundt (1832 – 1910, Duitsland): Arts van opleiding. Wilde het functioneren van de
mens in al zijn geledingen (waarnemen, geheugen, denken, …) in kaart brengen. radicaal
andere manier dan filosofie
Experimenten in het laboratorium (universiteit van Leipzig). objectief vaststellen hoe snel
mensen reageren op prikkels en wat mensen voelen als ze pijn hebben.
Eerste psychologisch laboratorium. Colleges werden druk bezocht tijdens zijn lessen
herhaalde hij met behulp van toestellen (zelfgemaakt) zijn experimenten.
1.4 cross-culturele psychologie
Wundt zag 2 grote projecten binnen de psychologie (1860):
- Uitbouwen van de experimentele psychologie
- Völkererpsychologie cross-culturele psychologie
Vaak gebruikten ze hun studenten voor experimenten uitspraken over ‘de mens’ en ‘het menselijk
gedrag’ waren dus eigenlijk uitspraken over een heel specifieke groep, die kan worden gekenmerkt
als jong en verwachtingsvol, een onbekommerde jeugd, middenklasse, intelligent én blank.
Michael Cole zegt dat de psychologie een fout begaat door bevindingen bij een klein segment van de
wereldbevolking te universaliseren tot de gehele mensheid. Gelukkig zien we nu door de
globalisering dat er onderzoeksinstituten ontstaan die vroeger als ‘onderontwikkeld’ werden
Samenvatting Psychosociaal handelen/Psychologie Silke De Vuyst
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur silkedevuyst. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
