BEWEGINGSSTELSEL 1
1
, DOELSTELLINGEN
INHOUD
2e doorgang = belangrijkste klinische casussen examen: 2 casussen (1 orthopedisch en
1 niet orthopedisch), 1u voorbereiding, mondeling
Essential facts in boek!
LEERDOELEN
1. Klinisch onderscheid tussen mechanische en inflammatoire gewricht- en
spierproblemen
2. Beeldvorming: kennen wat je in 1e lijn moet aanvragen
3. Anatomie opfrissen vaardigheden integreren met anatomie
4. Proces van ontsteking en beschadiging van het gewricht en bot uiteen kunnen zetten
EXAMEN
Wat lesgevers benadrukken
Klinische vignetten
Kliniek artrose en kristalartropathieën
Scoliose, osteoporose, osteoartrose en kristalartropathieën heel belangrijk voor 2 e
doorgang
ANAMNESE EN KLINISCH ONDERZOEK
ESSENTIAL FACTS
Niet enkel inzoomen op plek waar patiënt pijn heeft nakijken (want mensen kennen
anatomie niet goed) en nagaan of het geen uitstralende pijn is
Rode vlag = uitgesproken, spontane, diffuse, nachtelijke pijn en vermagering
ONDERZOEKSSCHEMA
ANAMNESE
1. Huidige anamnese
2. Systeemanamnese
- Algemeen: pathologisch gewichtsverlies hoeveel kilo?, koorts
- Orgaansystemen
- Beroep, hobby’s, sociale situatie
3. Voorgeschiedenis
- Persoonlijk: observaties, operaties, medicaties
- Familiaal: niet extreem belangrijk (nuttig voor Bechterew, ernstige artrose, …)
FYSISCH ONDERZOEK
2
,Zie verder
AANVULLENDE ONDERZOEKEN
Laboratorium
Beeldvorming
Botscan, …
1. ANAMNESE
REUMA
Reuma = pijn in/rond spieren en gewrichten
MECHANISCHE VS INFLAMMATOIRE REUMA
Artrose artritis belangrijk verschil:
Artritis zorgt voor meer zwelling dan artrose
Artrose komt door te veel belasting
Verschil in behandeling en prognose voor patiënt artritis zal sneller gewricht
aantasten dan artrose
Mechanische pijn ’s ochtends is kortdurend = startpijn < 30 min pijn vnl door
belasting
Inflammatoire pijn heeft langdurige ochtendstijfheid, wordt wakker van de pijn ‘s
ochtends omdat er minder circulatie is tijdens slaap meer zwelling meer druk
op gewricht = morning stiffness ≥ 30 min
CAVE Engels: osteoartritis ≠ inflammatoir! Is mechanisch inflammatoir = inflammatory
artritis
TABEL INDELING REUMATISCHE AANDOENINGEN
1. Inflammatoire gewrichtsaandoeningen
Hoe is pijn begonnen? Acuut vs chronisch? verschil maken
tussen verschillende inflammatoire pathologieën
- Synovitis: reumatoïde artritis, systeemziekten, vasculitis
indolent, poly-articulair
Reumatoïde artritis: duidelijk zichtbaar bij symmetrische
zwelling van polsen, MCP (metacarpophalangeaal) en PIP
(proximaal interphalangeaal) gewrichten DIP NIET
- HLA B27 geassocieerde spondylartropathieën (Bechterew)
indolent, oligo/poly-articulair
Axiaal skelet wordt vnl aangetast ( reumatoïde artritis)
hyperkyfose, sacro-iliacale gewrichten + inflammatoire
pijn in lage rug en langdurige ochtendstijfheid
Genetische component belangrijke familiale anamnese
Inflammatoire lage rugpijn: HLA B27 bepalen
- Infectieuze artritiden acuut, meestal mono-articulair
3
, Bij infectie/sepsis hier aan denken bloedculturen nemen, Gram kleuring van
synoviaal vocht
- Kristalartropathieën (jicht) acuut, meestal mono-articulair
Zie foto voet typisch
BIJ KO kan je geen verschil maken tussen infectieuze artritis en kristalartropathieën
behalve als er rilkoorts etc. zichtbaar is
2. Degeneratieve en/of metabole afwijkingen
- Artrose: primair (familiaal) of secundair
Zwelling van DIP en PIP-gewrichten
- Osteoporose, osteomalacie, endocrinopathieën, ziekte van Paget
Osteoporose geeft pas pijn vanaf barstjes en fracturen
3. Tumoren
- Primair/secundair
(Vnl bij oudere mensen) aan denken bij rode vlag symptomen
Primaire tumoren zijn heel zeldzaam! Meestal metastasen inflammatoire
parameters oa. CRP en sedimentatie zijn ook verhoogd bij tumoren, zeker
metastasen
4. Abarticulaire lokale afwijkingen
- Tendinose/itis
- Bursitis
Functionele anatomie (vaardigheden) goed kennen
5. Psychogeen reuma/fibromyalgie
Stressgebonden problemen fibromyalgie! MAAR kunnen ook iets anders hebben
dan functionele klachten
ACUUT VS CHRONISCH
Afhankelijk van acuut of chronisch andere pathologieën mogelijk:
Acuut
1 gewricht aangetast
- Infectieuze artritis
Volledige destructie van het gewricht als dit miskend wordt!
- Jicht (kristalartropathieën)
Microscopie van synoviaal vocht: kristallen zichtbaar of micro-organismen
Chronisch
Spondylartropathieën
Mono-articulair, oligo = <4, poly = >4
2. KLINISCH ONDERZOEK
4